Chắc hẳn mọi người khá tò mò về NFT, đây không phải ngách nhỏ trong thị trường crypto mà sự phổ biến của NFT rất lớn. Ngày càng nhiều ông lớn tham gia và đặc biệt nhất là sự mở rộng hỗ trợ thêm nhiều quốc gia của Twitter và Instagram. Chúng ta cùng nhau "mổ xẻ" các vấn đề nổi bật của NFT thông qua Metatalk 12: NFT – TỪ CƠN SỐT SANG TÍNH ỨNG DỤNG CAO. Buổi talkshow được thực hiện bởi MetaHub và CoinF Research với phần chia sẻ của anh Nguyễn Trung Anh – Founder Thecoindesk và anh Thi Nguyễn – Founder CoinF Research. Mời mọi người cùng đón đọc.
Recap TRADING MEET-UP: GATEWAY TO CRYPTO
Recap Metatalk 11: LÀM SAO ĐỂ SỐNG SÓT TRONG “MÙA ĐÔNG”?
Anh Trung Anh mở đầu phần chia sẻ:
Như mọi người đã biết anh Trung Anh tham gia thị trường crypto từ khá lâu rồi và bất kỳ trend từ lớn đến nhỏ anh đều trải qua. Tương tự như cơn sốt GameFi vào năm trước, anh biết đến NFT thông qua những vật phẩm trong game nhưng có nhiều loại NFT giá rất cao tưởng chừng như một trò bơm thổi. Đến khi anh thực sự biết đến dòng NFT collection thì mỗi NFT thuộc quyền sở hữu độc nhất của một người và có giá trị dựa trên nhu cầu thị trường.
NFT về bất động sản ảo nghe có vẻ xa lạ nhưng có điểm đặc biệt là khi bạn sở hữu nhiều "sổ đỏ" thì có thể hợp nhất chúng lại thành một lô đất lớn hơn, dễ dàng phục vụ cho hoạt động kinh doanh. Sang đến dòng NFT art thì anh không tham gia sâu bởi "khẩu vị" đầu tư cảm thấy chưa phù hợp. Các bạn cần nhớ hàng ngày có vô vàn bộ NFT mới ra mắt, đó vừa bao gồm sự sáng tạo mới, clone NFT hay là sự xuất hiện của một trend rất mạnh nên đừng fomo quá hãy theo dõi những bộ mình yêu thích. Một dòng NFT cũng khá thân thiện với mọi người là tên miền (domain) eth, sol hay bnb, đối với dòng domain.bnb thì cuối tháng này sẽ ra mắt và hy vọng tạo sự fomo lớn dưới sự giúp sức của gã khổng lồ Binance.
Thị trường giao dịch NFT lớn nhất là OpenSea, cách thức hoạt động khá giống với Amazon, Ebay, Alibaba, Taobao. Một điểm thú vị là có hàng nghìn con BOT được lập trình chờ sẵn để kiếm lợi nhuận thông qua chênh lệch giá NFT. Anh Trung Anh cảm nhận sự lan truyền thông tin của cộng đồng NFT trên twitter lớn hơn cộng đồng crypto.
Anh Thi Nguyễn: Hiện tại có sự đánh đồng giữa những nhà sưu tập NFT với người chơi lan đột biến, nhận định của anh Trung Anh về vấn đề này?
.jpg)
Anh Trung Anh: Cả NFT và lan đột biến có sự tương đồng ở mức độ thu nhỏ. Đối với những bộ sưu tập NFT mang tính local thì có thể so sánh với lan đột biến, tuy nhiên lan sẽ có tính lạm phát khi từ vài cây có thể nhân giống thành cả vườn lan, còn NFT thì không, bởi vì nó đã giới hạn số lượng mint từ ban đầu. Điểm vượt trội của NFT là sự minh bạch và dữ liệu công khai trên blockchain, khi bộ NFT giảm giá hoặc chủ sở hữu chạy trốn thì mọi thứ đều để lại thông tin. Đối với lan đột biến thì không, chúng ta khó thống kê được số lượng cây trên thị trường cùng chủng loại với cây mình đang sở hữu, một ngày nào đó lan của bạn trở nên vô giá trị mà không thể biết nguyên nhân bắt nguồn từ đâu.
Khi bạn đấu giá thành công lan đột biến, bạn chỉ mong thanh khoản nó thật nhanh. Ngược lại sở hữu NFT, bạn rất khó bán sạch bộ sưu tập bởi mọi người sẽ nhìn vào đó đánh giá, buộc lòng bạn phải sở hữu ít nhất một NFT có giá trị. Một ví dụ điển hình như những người sưu tầm đồ cổ, họ thường mua thêm chứ ít có nhu cầu bán.
Anh Thi Nguyễn: Anh tổng hợp lại những điểm khác nhau giữa NFT và lan đột biến:
- Nguồn cung của NFT giới hạn, lan không có dữ liệu thống kê
- Theo dõi khối lượng giao dịch, số lượng holder của NFT dựa trên công nghệ blockchain
- Dựa trên kiến thức của mỗi người có thể định giá chung cho NFT, còn lan đột biến có mức giá trải dài lên đến hàng trăm tỷ đồng
Anh Thi Nguyễn: Những nguy cơ tiềm ẩn dành cho nhà đầu tư NFT?
Anh Trung Anh: Không hề dễ cho những bạn mới tham gia tìm ra câu trả lời, nhưng bản thân anh đến thời điểm hiện tại đã phân biệt được bộ sưu tập đáng để fomo dài hạn hay chỉ nắm giữ trong vài ngày ngắn ngủi. Những đặc điểm của một bộ NFT "đáng tiền" mọi người có thể chú ý:
- Cộng đồng NFT phải chất lượng, tức là mọi người tự giới thiệu cho nhau bộ sưu tập NFT này rất tốt chứ không phải thu hút người dùng thông qua những chiến dịch chạy quảng cáo, airdrop,…
- Những người đứng đầu có tầm nhìn dài hạn, phát triển bộ sưu tập, không làm vì số tiền nhỏ mà muốn xây dựng thế giới riêng cho mình
- Đội ngũ sáng tạo vẽ ra bộ sưu tập đặc thù, mang đến cảm giác độc nhất cho người sở hữu
Một cách tiếp cận khác dễ hơn đó là theo dấu cá voi, đối với mình sở hữu NFT trên 1 triệu đô la và hoạt động thường xuyên thì rất đáng để theo dõi. Nếu một bộ NFT được nhiều cá voi quan tâm thì điểm đầu tiên dễ nhận thấy là giá không thể giảm sâu, còn để tăng giá nhiều lần thì phụ thuộc vào nhiều yếu tố.
Các bạn nên cân nhắc những bộ NFT vẽ vời, họ đưa ra nhiều ưu đãi khi sở hữu NFT như cung cấp cho bạn chuyến nghỉ dưỡng, được trả lãi, gặp KOLs và nhiều quyền lợi khác thì bộ đó khó để fomo. Một ví dụ gần đây là thương hiệu trang sức nổi tiếng tại Hoa Kỳ Tiffany & Co. bán 250 NFTs cho người sở hữu CryptoPunks với giá 30 ETH thì giá của những NFT này sẽ giảm dần đến giai đoạn không còn ai fomo và rời đi rất nhiều.
Anh Thi Nguyễn: Xu hướng của NFT gắn liền với GameFi và Metaverse trong tương lai?
Anh Trung Anh: Anh lấy trò chơi Roblox đại diện cho GameFi, người chơi làm nhiệm vụ để nhận vật phẩm và trao đổi với nhau với mức giá thuận mua vừa bán. Đối với Metaverse thì đây là thế giới có thể tương tác, khám phá nhiều khu vực mới. Có rất nhiều ứng dụng của NFT trong Roblox hay Sandbox như đất ảo mang đến lợi nhuận khổng lồ cho chủ sở hữu, đối với người dùng thì tên miền là ứng dụng dễ thấy nhất, mỗi tên gắn liền với nhân vật đại diện cho bạn trong thế giới đó. Đến lúc Facebook mở chức năng gắn NFT, Twitter hỗ trợ thêm nhiều quốc gia thì sự phổ biến của tên miền trở nên rộng rãi. Người khác chưa biết bạn là ai trong thế giới thực nhưng tên miền bạn sở hữu trị giá 100 ETH thì nhiều người sẽ chú ý đến.
Một lợi ích khác có thể diễn ra là những mạng xã hội sẽ mời bạn tham gia nhiều hoạt động liên quan đến bộ sưu tập NFT đang sở hữu và mọi người sẽ biết bạn "giàu". Khi bạn xây dựng dự án mới và muốn có người cộng tác, việc sở hữu NFT khủng như CryptoPunks hay BAYC giúp bạn dễ dàng tiếp xúc với nhiều nhóm người khác nhau.
Anh Thi Nguyễn: Chia sẻ kinh nghiệm cho những người mới đầu tư vào NFT?
Anh Trung Anh: Trend tên miền khá dễ tiếp cận cho người mới, dòng cơ bản chính là ENS, các bạn có thể thử và cảm nhận. Không lâu sau đó là tên miền bnb của Space ID, dự án này làm marketing phủ sóng cả twitter, do vậy nhiều người sẽ biết đến hơn. Tương tự như đầu cơ sim số hàng chục năm về trước, trend tên miền được thế giới fomo khá nhiều, họ săn lùng những tên độc, mang tính cá nhân và nhiều thứ khác. Đối với tên miền của sol thì anh ít tham gia bởi cộng đồng mạng ETH và BNB đông và giàu hơn, đáp ứng những tiêu chí anh nêu bên trên.
Nếu mọi người lo ngại phí giao dịch cao trên OpenSea thì nhiều chợ như X2Y2 phí có 0,25%, gần như không đáng kể. Mọi người nên trải nghiệm trước để đón con sóng sau có thể là lúc NFT bùng nổ. Bởi vì NFT là mọi loại tài sản trong GameFi hay Metaverse, bạn hiểu sớm về nó thì cơ hội chiến thắng càng cao.
Anh Thi Nguyễn: Trong lúc downtrend thì tính thanh khoản của NFT khá thấp, anh Trung Anh hãy chia sẻ bức tranh tổng thể thị trường NFT hiện tại và trong tương lai gần?
Anh Trung Anh: Nhiều tháng qua chứng kiến lực xả NFT ngày càng nhiều, mọi người lo ngại ảnh hưởng của downtrend nên giảm bớt danh mục đầu tư NFT, bao gồm cả cá voi. Tuy nhiên chỉ là số lượng NFT ít lại chứ giá trị của nó không giảm nhiều. Bạn hãy liên tưởng đến thị trường bất động sản, khi đến giai đoạn tăng trưởng, bạn mua được một lô đất và chỉ cần sang tên trong ngày đã kiếm được lợi nhuận. Điều đó cũng diễn ra đối với NFT, khi có nhiều người mua và xu hướng giá tăng thì đánh dấu trend sắp đến.
Điều đáng quan tâm hiện tại là ETH fork, nhìn lại quá khứ khi Bitcoin fork tạo ra Bitcoin Cash (BCH) làm giá BTC ảnh hưởng rất nhiều. Do đó nhiều người lo ngại điều đó xảy ra với ETH, những đội gom NFT cũng bất động chờ mọi thứ ổn định đối với Ethereum thì mới hoạt động trở lại.
Anh Thi Nguyễn: Thị trường NFT có cần một nền tảng Lending/ Borrowing giống như DeFi đã từng rất thành công?
Anh Trung Anh: Nền tảng Lending/ Borrowing NFT nổi tiếng hiện nay là nftfi, còn lại chủ yếu thông qua P2P, tức là bạn (bên A) sở hữu NFT có giá trị cao và muốn thế chấp với giá 70 ETH, người cho vay (bên B) đồng ý cho bạn vay thì nền tảng hoặc người có uy tín (bên C) đứng ra trung gian. Bên A chuyển NFT sang ví bên C, bên B chuyển 70 ETH cho bên A, nếu bên A không thể trả nợ đến lúc giá sàn của bộ sưu tập NFT chạm đến một mức hai bên quy định thì quyền sở hữu NFT thuộc về bên B. Lãi suất cho vay và mức giá thanh lý phụ thuộc sự thỏa thuận của bên A và bên B.
Anh đánh giá cao sản phẩm Lending/ Borrowing nhưng nó chưa phù hợp ở thời điểm hiện tại. Bởi những người sở hữu NFT có giá trị cao (CryptoPunks, BAYC,…) thì tổng danh mục đầu tư NFT chỉ chiếm phần trăm nhỏ so với crypto, chưa nói đến tài sản thực bên ngoài. Do đó nhu cầu thế chấp NFT của họ gần như không có. Còn khi sản phẩm này phát triển rộng rãi thì tương tự như cuộc chơi tài chính. Nhiều đại gia sử dụng đòn bẩy kéo giá trị đất ảo lên và những cơn sốt đất sẽ xuất hiện.
Anh Thi Nguyễn: Phí hoa hồng của người sáng tạo khi đã chuyển nhượng bộ sưu tập NFT trên thị trường giao dịch?
Anh Trung Anh: Nếu tác giả lên các chợ giao dịch xác nhận từ ban đầu mình là chủ sở hữu bộ sưu tập NFT thì phí bản quyền được hoàn trả cho họ. Mức phần trăm do tác giả tự quy định, có thể cao hơn mức phí 2,5% của OpenSea. Khi cộng đồng tự giao dịch với nhau trên chợ thì tác giả không nhận được phí hoa hồng.
Tổng kết
Chúng ta không thể đánh đồng giữa những nhà sưu tập NFT với người chơi lan đột biến bởi hai trường phái này khác nhau.
Những đặc điểm của một bộ NFT tiềm năng đến từ cộng đồng chất lượng, người đứng đầu có tầm nhìn dài hạn và đội ngũ sáng tạo mang đến sự đặc thù riêng.
NFT gắn liền với GameFi và Metaverse, khi tìm hiểu càng sớm thì cơ hội chiến thắng sau này càng cao.
Tính thanh khoản của NFT trong lúc downtrend khá thấp nhưng sẽ bùng nổ nhanh chóng đến mức chúng ta chưa kịp chuẩn bị.
Sản phẩm Lending/ Borrowing mang đến luồng gió mới trong cuộc chơi tài chính đòn bẩy giá đất ảo.
Tác giả sẽ nhận được phí bản quyền của bộ NFT nên các bạn đừng ngần ngại sáng tạo.
Trên đây là toàn bộ phần chia sẻ của các speakers, mọi người có thể để lại bình luận bên dưới để trao đổi thêm. Hẹn gặp lại vào các số Metatalk tiếp theo!
