Ethereum là một nền tảng cực kỳ phổ biến để phát triển các ứng dụng phi tập trung (dApp). Nhưng trong những năm gần đây, mức độ chấp nhận gia tăng mạnh mẽ đã đẩy mạng đến cực hạn, dẫn đến phí gửi giao dịch quá cao và tình trạng tắc nghẽn ngày càng nghiêm trọng.
Trong khi một số người tin rằng cách tốt nhất để mở rộng quy mô Ethereum là chỉnh sửa và nâng cấp on-chain, những người khác lại theo đuổi con đường của riêng họ, được gọi là giải pháp mở rộng quy mô layer 2.
Chúng có đa dạng các hình thức cũng như chức năng. Trong đó, giải pháp Arbitrum bắt đầu có được động lực nhờ cách giải quyết vấn đề mới lạ.
Arbitrum là gì?
Arbitrum là một giải pháp layer 2 được thiết kế để cải thiện tính năng của các hợp đồng thông minh trên Ethereum, làm tăng tốc độ và khả năng mở rộng của chúng, đồng thời bổ sung chức năng riêng tư.
Layer 2 là một loại framework hoạt động như layer thứ hai trên nền tảng blockchain khác (được gọi là layer 1). Các nền tảng layer 2 này được thiết kế để mở rộng chức năng của chuỗi layer 1 – chẳng hạn bằng cách cải thiện khả năng mở rộng hoặc củng cố các tính năng hợp đồng thông minh.
Nền tảng được thiết kế để nhà phát triển dễ dàng vận hành các hợp đồng EVM (Ethereum Virtual Machine) không sửa đổi và giao dịch ETH trên layer 2, trong khi vẫn được hưởng bảo mật tuyệt vời trên layer 1 của Ethereum.
Arbitrum được xây dựng để giải quyết một số thiếu sót của hợp đồng thông minh hiện tại trên Ethereum, chẳng hạn như hiệu quả kém và phí gas cao. Những điều này đã làm kém đi trải nghiệm người dùng Ethereum và thường khiến giao dịch trở nên tốn kém.
Arbitrum sử dụng kỹ thuật Rollup để ghi lại các lô giao dịch đã gửi trên chuỗi chính Ethereum và thực thi chúng trên một sidechain layer 2 giá rẻ, có thể mở rộng trong khi tận dụng Ethereum để đảm bảo kết quả chính xác. Quá trình này giúp giảm tải hầu hết gánh nặng tính toán và lưu trữ mà Ethereum hiện đang phải gánh chịu, đồng thời cho phép mở ra nhiều loại DApp mới dựa trên layer 2 mạnh mẽ.
Công ty Offchain Labs có trụ sở tại New York là đơn vị xây dựng sản phẩm Arbitrum cũng như bộ các giải pháp mở rộng quy mô. Công ty do Giáo sư Ed Felten, Tiến sĩ Steven Goldfeder và nghiên cứu sinh Harry Kalodner sáng lập. Cả ba đều là các chuyên gia blockchain với niềm đam mê làm cho tiền điện tử khả dụng hơn.
Offchain Labs gần đây đã huy động thành công 120 triệu đô la trong vòng Series B từ các nhà đầu tư lớn là Lightspeed Venture Partners, Polychain Capital, Ribbit Capital, Redpoint Ventures, Pantera Capital, Alameda Research và tỷ phú Mark Cuban.
Arbitrum hoạt động như thế nào?
Arbitrum thuộc loại công nghệ Optimistic Rollup. Nó cho phép các hợp đồng thông minh Ethereum mở rộng quy mô bằng cách truyền thông điệp qua nhiều hợp đồng thông minh trên chuỗi chính Ethereum và trên chuỗi layer 2 Arbitrum. Phần lớn quá trình xử lý giao dịch được hoàn thành trên layer 2 và kết quả được ghi lại trên chuỗi chính, giúp cải thiện đáng kể tốc độ và hiệu quả.
Optimistic được hiểu là bất kỳ trình xác thực nào cũng có thể đăng một khối rollup và xác nhận tính hợp lệ của các khối khác, trong khi thuật ngữ rollup mô tả cách thông tin công khai có thể được sử dụng để tạo lại lịch sử hoàn chỉnh của chuỗi từ nhật ký sự kiện tối ưu hóa. Giao thức Arbitrum đảm bảo code sẽ chạy chính xác (tức là như dự định) miễn là mọi trình xác thực trung thực, giúp mạng chống lại sự thông đồng và các hình thức tấn công khác.
Các phiên bản tương lai của Arbitrum cũng sẽ có hai chế độ khác: Channel và AnyTrust sidechain.
Như với nhiều blockchain, các node riêng lẻ có thể chọn tham gia vào chuỗi Arbitrum. Các node trình xác thực (Validator) quan sát trạng thái của chuỗi và node đầy đủ giúp tổng hợp các giao dịch layer 1. Những người tổng hợp gửi giao dịch đến chuỗi layer 1 sẽ kiếm được phần thưởng ETH, trong khi phần còn lại của phí giao dịch từ người dùng được phân phối cho những người tham gia mạng khác – chẳng hạn như trình xác thực.
Arbitrum tạo ra một bước thử thách cho các khối rollup, trong đó cho phép trình xác thực khác kiểm tra tính đúng đắn của một khối và đưa ra thử thách nếu họ tin rằng nó sai. Nếu khối được chứng minh là không chính xác hoặc thách thức không hợp lý, trình xác thực gian dối sẽ bị tịch thu stake của họ, đảm bảo trình xác thực luôn chơi công bằng và phải chịu hậu quả nếu gian dối.
Nền tảng này cũng có máy ảo tùy chỉnh của riêng nó, được đặt tên là Arbitrum Virtual Machine (AVM). Đây là môi trường thực thi cho các hợp đồng thông minh của Arbitrum và tồn tại trên EthBridge – là tập hợp các hợp đồng thông minh giao tiếp với chuỗi Arbitrum. Các hợp đồng thông minh tương thích với Ethereum được dịch tự động để chạy trên AVM.
Điều gì làm cho Arbitrum trở nên độc đáo?
Dự án được thiết kế nhằm cung cấp một nền tảng dễ sử dụng để các nhà phát triển khởi chạy hợp đồng thông minh tương thích với Ethereum hiệu quả cao và có thể mở rộng.
Nhưng nó không phải là nền tảng đầu tiên tìm cách khắc phục những hạn chế của Ethereum. Có ít nhất hàng chục giải pháp khác đang cung cấp chức năng tương tự. Vậy điều gì khiến Arbitrum khác biệt so với phần còn lại?
Khả năng tương thích EVM cao
Arbitrum được coi là một trong những rollup tương thích với EVM nhất. Nó tương thích với EVM ở cấp bytecode và bất kỳ ngôn ngữ nào có thể biên dịch sang EVM đều hoạt động hiệu quả, chẳng hạn như Solidity và Vyper.
Điều này giúp cho Arbitrum dễ dàng phát triển, vì các nhà phát triển không cần phải tìm hiểu về một ngôn ngữ mới trước khi xây dựng trên Arbitrum.
Công cụ dành cho nhà phát triển mạnh mẽ
Team hỗ trợ Arbitrum đang làm mọi điều có thể để giảm thiểu các rào cản gia nhập khi xây dựng giải pháp layer 2 của họ. Do đó, họ đã biên soạn tài liệu tổng hợp dành cho nhà phát triển Arbitrum và các nhà phát triển có thể bắt đầu sử dụng công cụ hiện có cho Ethereum. Không cần tải xuống bất kỳ thứ gì cho Arbitrum, chẳng hạn như plugin hoặc trình biên dịch như Hardhat hoặc Truffle.
Phí thấp
Là một giải pháp mở rộng quy mô layer 2 cho Ethereum, Arbitrum không chỉ được thiết kế để gia tăng thông lượng giao dịch mà còn đồng thời giảm đáng kể chi phí giao dịch.
Nhờ công nghệ rollup cực kỳ hiệu quả, Arbitrum có thể giảm phí xuống chỉ bằng một phần rất nhỏ so với những gì Ethereum yêu cầu, trong khi vẫn cung cấp đủ ưu đãi cho trình xác thực.
Ra mắt công bằng
Arbitrum đã chạy một số testnet (mạng thử nghiệm) kể từ tháng 10 và hiện đang hoạt động trên mainnet (mạng chính) dành cho các nhà phát triển. Không giống như nhiều giải pháp mở rộng quy mô layer 2 khác, Arbitrum chưa phát hành token gốc của họ. Rất có thể trong tương lai sẽ có một đợt airdrop cho người dùng như Uniswap, 1inch hoặc gần đây nhất là dYdX đã làm.
Hơn nữa, tất cả các nhà phát triển quan tâm sẽ có thời gian để chuẩn bị và vận hành trước khi Arbitrum mở cửa cho số đông. Arbitrum gần đây cam kết cung cấp cho hơn 250 team phát triển đã đăng ký xây dựng trên mainnet dành cho nhà phát triển ít nhất hai tuần hoạt động trước khi mở cửa Arbitrum One cho tất cả mọi người.
Arbitrum hiện đang làm việc với nhiều dự án dApp và cơ sở hạ tầng trên Ethereum, bao gồm Uniswap, DODO, Sushi và hàng chục dự án khác.
Nguồn: Tapchibitcoin.io