Các DAO cũng bắt đầu mọc lên vào năm 2022. Nếu chúng ta muốn trở thành một phần của DAO, chúng ta phải học cách đối phó với vấn đề của luồng thông tin phức tạp. Tất nhiên, các DAO cũng nên được tối ưu hóa về mặt này.
Tháng 6 vừa qua chứng kiến những thành công nhất dịnh của các dự án liên quan tới DAO, chẳng hạn như Dework, dự án cung cấp công cụ hỗ trợ hoạt động của các DAO trong thế giới Web3 thông báo hoàn thành vòng gọi vốn seed round trị giá 5 triệu USD do các tổ chức đầu tư tiền mã hóa nổi tiếng là Paradigm và Pace Capital dẫn đầu. Hay Utopia, hệ thống thanh toán tiền lương của DAO, đã huy động được 23 triệu USD vòng Series A do Paradigm dẫn đầu. Ngoài ra, nền tảng điều hành DAO, CharmVerse, đã hoàn thành seed round trị giá 3,8 triệu đô la Mỹ, với sự tham gia của SpartanGroup, Culture3, RedBuildingCapital, OpenseaVentures, AllianceDAO, OrangeDAO, BuilderCapital và POAPVentures, GlobalFoundersCapital, TensilityVentures và GSRVentures.
Bằng cách này, DAO tiếp tục thu hút ngày càng nhiều khoảng đầu tư "khổng lồ". Ngay cả nhà sáng lập Polychain, Olaf Carlson, cũng đã công khai ca ngợi DAO. Ông tin rằng số tiền mà DAO huy động được đã vượt quá IPO truyền thống và số tiền huy động được vào năm 2022 cũng sẽ vượt qua 1 nghìn tỷ USD.
Bên cạnh những thành tựu ấy, có rất nhiều cuộc thảo luận sôi nổi về các DAO trên thị trường hiện nay. Ví dụ, các DAO có thể hoạt động thay thế các công ty truyền thống hay không? Xác suất để các các DAO vượt qua các VC đầu tư tiền mã hóa có cao hay không? Là một kiểu phân công lao động và hợp tác xã hội mới, làm cách nào để DAO thu hút được nhiều nhân sự chất lượng cao tham gia?
Bất chấp điều đó, thời đại của DAO đang đến và không ai có thể ngăn cản được. Đặc biệt là trong thị trường hiện nay khi không có nhiều điểm nóng mới ngoại trừ một vài dự án NFT thỉnh thoảng bùng nổ, DAO đã bắt đầu được vô số người kỳ vọng cao.
Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là khi ngày càng có nhiều người mới tham gia DAO và tốc độ mở rộng kinh doanh không thể theo kịp với việc bổ sung nhân sự, những vấn đề nào sẽ có thể xảy ra?
Những người đóng góp cho DAO
Dù là tổ chức nào thì phần cốt lõi và cơ bản nhất vẫn là quản lý con người, và điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh của các DAO. Khi ban lãnh đạo nhận thấy ngày càng nhiều người mới trong cộng đồng gia nhập, họ cần nghĩ cách hướng dẫn và quản lý những lứa mới này.
Onboarding người mới
onboarding trong thế giới Web3 khác với Web2. Trong thế giới của Web2, một nhóm người tập trung tại một nơi (thường là văn phòng) để làm quen giữa các đồng nghiệp và giao tiếp và phối hợp công việc trực tiếp ngay lập tức, và bộ phận nhân sự chuyên trách dẫn dắt những người mới hòa nhập vào công ty. Tuy nhiên trong thế giới của Web3, DAO cần phải xem xét hướng đi cho người mới gia nhập.
Tất nhiên, trong một DAO quy mô nhỏ, các MOD có thể đến giải đáp những thắc mắc cũng như hướng dẫn cho người mới, nhưng sau khi DAO dần phát triển lớn hơn thì nên có trang Onbarding để trình bày những nội dung này.
Ví dụ: Index Coop là một tổ chức điều hành DAO tốt nhất trong thế giới DeFi. Tổ chức có nhiều cộng đồng và đã khởi chạy thành công một số cộng đồng và mọi người trên khắp thế giới có thể tham gia và đóng góp giá trị. Một trong những cách mà Index Coop nổi bật so với đám đông các DAO là họ đặt ra trước những tình huống khó xử mà mỗi người tham gia có thể gặp phải khi gia nhập cộng đồng và đề ra các giải pháp tương ứng. Mỗi bước đều được suy nghĩ và lên kế hoạch cẩn thận.
Discord điểm đến chung của các cộng đồng mã hóa, đồng thời cũng là điểm đến chung của những người mới tham gia vào cộng đồng tương ứng. Những người mới đến có thể bắt đầu bằng cách giới thiệu bản thân và sẽ được các thành viên của cộng đồng chào đón và được hướng dẫn nơi có thể truy cập để biết thêm thông tin và câu trả lời cho các câu hỏi khác.
Sự tham gia của thành viên
Một trong những ưu điểm của DAO là có thể quy tụ những nhân tài và nguồn lực tốt nhất trên thế giới, nhưng vấn đề khó giải quyết nhất cũng chính là vấn đề con người.
Điểm cốt lõi là đảm bảo rằng những người tham gia có được niềm vui trong cộng đồng, có thể kết nối và cảm thấy rằng những đóng góp của họ phù hợp với tầm nhìn của cộng đồng.
- Tổ chức các cuộc họp thường xuyên để thông báo công việc đã hoàn thành và sắp xếp công việc cho bước tiếp theo.
- Mời KOLs trong một lĩnh vực nhất định của ngành làm khách mời đặc biệt trên Twitter Space để tiếp thu quan điểm của những tài năng chất lượng cao và truyền cảm hứng cho những ý tưởng mới của những người đóng góp.
- Xuất bản các vấn đề của cộng đồng, tiến hành các cuộc thảo luận tập trung về một số loại vấn đề và cung cấp các giải pháp khả thi.
- Tạo kết nối bằng cách tự giới thiệu bản thân trong các nhóm cộng đồng chẳng hạn như Discord.
- Tạo những điều bất ngờ khác, chẳng hạn như mời V lớn phát sóng cộng đồng để phân phối lợi ích; sau khi hoàn thành nhiệm vụ, tổ chức bữa tiệc trực tuyến hoặc tổ chức sự kiện ngoại tuyến;
- Khi giao nhiệm vụ, hãy lập kế hoạch theo vai trò của người đóng góp và cho đủ thời gian để người đóng góp bổ sung và cải thiện, v.v.
Tính thanh khoản của các thành viên DAO
Dù ở Web2 hay Web3, những người tạo ra giá trị cho DAO trong những ngày đầu sẽ không ở lại một tổ chức mãi mãi. Ở DAO, so với việc có tới 400 người tham gia quản trị thì việc chỉ có 4 người tham gia quản trị cốt lõi sẽ mang đến nhiều rủi ro lớn hơn. Nếu muốn cộng đồng phát triển lành mạnh và lâu dài thì việc người mới tham gia vào việc quản trị cộng đồng cũng rất quan trọng.
Cộng đồng cũng cần một lượng lớn những người đóng góp mới để truyền máu cho cộng đồng, vai trò chính là phân cấp quyền quản trị và ngăn chặn quyền lực tập trung vào một số ít người quen biết nhau. Mấu chốt của biện pháp này là để giảm thiểu chi phí chuyển đổi.
- Phương pháp quản trị dựa trên token: Người tham gia có thể trở thành thành viên của DAO bằng cách nắm giữ các token tương ứng;
- Cách tiếp cận dựa trên "xã hội" để quản trị: Những người tham gia trở thành thành viên chính thông qua những đóng góp xuất sắc cho DAO.
Với cách tiếp cận đầu tiên, không nên mint tất cả token cùng một lúc, mà nên mint liên tục khi cộng đồng phát triển. Nói ngắn gọn là nên áp dụng một mô hình lạm phát thích hợp. Khi một thành viên DAO thoát ra, họ có thể chọn bán token của mình và từ bỏ quyền quản trị.
Phương pháp thứ hai sẽ khuyến khích nhiều người tham gia đóng góp hơn, điều này tốt cho các DAO. Buterin cũng đề cập rằng quản trị dựa trên token là không tốt. Sẽ tốt hơn nếu sử dụng tư cách thành viên nhóm làm việc thông qua các khoản đóng góp làm cơ sở để trao quyền biểu quyết cho người quản trị (và giới hạn phạm vi biểu quyết).
Quản trị
Theo dữ liệu mới nhất được công bố bởi Electric Capital, hoạt động quản trị của DAO đã cho thấy sự tăng trưởng bùng nổ so với năm ngoái.
- Sắp xếp tất cả các câu hỏi thành một tài liệu mà mọi người có thể điền vào và nhận xét (chẳng hạn như Notion / google doc).
- Lập nhóm Discord cho các đề xuất.
- Tập trung vào đề xuất trong các cuộc họp cộng đồng.
- Công bố các đề xuất chính thức về các công cụ quản trị DAO như Snapshot.
- Ủy quyền cho các thành viên có quyền quản trị biểu quyết
Sự quản lý của DAO cũng cho phép cộng đồng đi theo hướng thuận lợi. Tất nhiên, quá trình này không phù hợp với tất cả các tổ chức của DAO, nhưng theo con đường này, hiệu quả ra quyết định của một đề xuất có thể được tối đa hóa, đồng thời, các thành viên có quyền quản trị DAO có thể thực hiện đầy đủ quyền lực của mình, do đó cộng đồng có thể trở nên tốt hơn và các thành viên có thể được huy động.
Xử lý luồng thông tin
Các DAO đang phát triển nhanh chóng đang phải đối mặt với tình trạng “3 hơn”, tức là nhiều kênh hơn, nhiều cuộc họp hơn, và nhiều hoạt động hơn.
Để các thành viên khi nhận được các nhiệm vụ có thể tiền hành làm nhanh nhất có thể, cần phải có một luồng thông tin rõ ràng. Các yếu tố cốt lõi là có được các công cụ cộng tác, lập lịch trình và thông báo về các cuộc họp khác nhau cũng như tiến độ thực hiện (để hiển thị và cập nhật thông tin).
- Công cụ cộng tác chủ yếu là cộng đồng Discord.
- Lập lịch họp và thông báo: Thiết lập bot nhắc cuộc họp trong Discord; đồng bộ hóa chương trình/sự kiện hàng tuần trong Google Calendar;
- Tiến độ thực thi: Notion là công cụ mà hầu hết các DAO sử dụng. Tuy nhiên, làm thế nào để thiết lập trang rõ ràng và có trật tự, cũng như cách thiết lập đường dẫn để các thành viên nhanh chóng đến được vị trí mục tiêu (hiển thị và cập nhật thông tin) cần phải được xem xét. Có thể tham khỏa notion của Index Coop.
Thiết lập cơ chế khuyến khích
Cơ chế khuyến khích của DAO bao gồm token của DAO, POAP/NFT, tiền thưởng, tiền lương dựa trên stablecoin, v.v.
Xác định hình thức phân phối khuyến khích
Vì có nhiều hơn một hình thức khuyến khích, một DAO đang phát triển nhanh chóng cũng sẽ phải đối mặt với vấn đề thiết kế các cơ chế khuyến khích khác nhau, tức là làm thế nào để những người đóng góp trong cộng đồng liên tục đóng góp và tích cực tham gia vào các hoạt động và yêu cầu các nhiệm vụ.
Các phương thức khuyến khích của mỗi DAO cũng khác nhau, ví dụ, các Venture DAO sẽ đưa ra nhiều phương thức khuyến khích hơn đối với thu nhập dự án của những người đóng góp tham gia đầu tư. Động lực chính của Protocol DAO là phát hành token để nhận được nhiều thu nhập nhất có thể trên protocol. Trọng tâm chính của Media DAO là phổ biến nội dung và các ưu đãi có thể là Token (Bankless DAO), tiền thưởng, v.v.
Quy trình và tiêu chuẩn hóa các ưu đãi
Khi hình thức khuyến khích liên quan đến "quỹ", cần phải xem xét các vấn đề "ngân quỹ" và biểu quyết, và các tiêu chuẩn phân phối cụ thể được phân biệt theo các vai trò khác nhau của các thành viên cộng đồng. Tiền đề là DAO cần các nhiệm vụ cụ thể ở một giai đoạn nhất định, các quỹ nhỏ có thể được lên kế hoạch và đề xuất trước, và các quỹ lớn (tất cả các ngân sách) phải được biểu quyết thông qua Snapshot, v.v.
Tổng kết
Mặc dù tương lai của các DAO có thể sẽ liên tục thay đổi, nhưng những người tham gia sẽ luôn là trung tâm. Một người có thể mua nhiều loại token, tham gia nhiều kênh Discord khác nhau, thử nhiều loại DAO và từ bỏ nhiều DAO, nhưng sẽ chỉ có một số người thực sự giữ và sử dụng token của họ và và rất ít người đóng góp lâu dài. Thước đo thành công của DAO không phải là nó có bao nhiêu thành viên, mà là nó có bao nhiêu cộng tác viên cốt lõi thực sự, những người có thể đưa ra các đề xuất chất lượng cao cho cộng đồng; và liệu nó có thể giữ chân những người đóng góp thông qua "token" hay không.
Việc quản lý và khuyến khích của các DAO luôn là trung tâm của các cuộc thảo luận và tất nhiên thị trường liên tục điều chỉnh và lặp lại các phương pháp tiếp cận mới.
Các DAO cũng bắt đầu mọc lên vào năm 2022. Nếu chúng ta muốn trở thành một phần của DAO, chúng ta phải học cách đối phó với vấn đề của luồng thông tin phức tạp. Tất nhiên, các DAO cũng nên được tối ưu hóa về mặt này.
