Nếu anh em đang đi tìm cho mình những đồng coin web 3.0 để đầu tư, hay đang thắc mắc về định nghĩa web 3.0 là gì, thì đây sẽ là bài viết giải thích và cung cấp cho anh em về top 5 đồng coin web3 nổi bật có thể tham khảo.
Các bài viết là góc nhìn cá nhân và những thông tin được mình thu thập và phân tích từ nhiều nguồn khác nhau. Anh em hãy xem đây là kiến thức để bổ sung cho việc đầu tư của mình, tuyệt đối không phải là lời khuyên đầu tư nhé!
Sơ lược về Web3
Web là chữ viết tắt của từ Website – nơi tập hợp thông tin (hình ảnh, các bài báo, mạng xã hội,…) và người dùng có thể truy cập thông qua Internet. Web3 (hay Web 3.0) là version cao cấp hơn của Web, nó được hình thành và phát triển dựa trên các version 1.0, 2.0.
Cũng như các phiên bản trước, Web 3.0 là nguồn cung cấp dữ liệu, thông tin đến với người dùng. Chúng được cải tiến hơn về bảo mật người dùng, có nghĩa chúng ta là người sở hữu chính thông tin của mình không ai có thể can thiệp.
Anh em có thể hiểu rằng các nền tảng từ DeFi, DeFi 2.0, Web cho đến Web 3.0 đều là các ý tưởng từ con người được kỹ thuật hoá. Bản chất của chúng sẽ giống nhau nhưng được cải thiện hơn về những giới hạn.
Ví dụ:
- Web 1.0 sẽ tập trung vào việc chuyển giao thông tin và giới hạn người dùng tương tác.
- Web 2.0 sẽ mở rộng việc tương tác thông qua các dApps như Facebook, Youtube, Twitter,…
- Web 3.0 được ra đời để giúp đưa ý tưởng của con người tiến xa hơn không phụ thuộc và khuôn khổ và bất cứ trung gian nào.
Mình sẽ giải thích sơ về các nền tảng như sau:
- Web 1.0: Cung cấp thông tin để người dùng đọc, chỉ nhà phát triển mới có thể tạo ra các dữ liệu đấy. Không hỗ trợ nếu anh em muốn đóng góp ý tưởng hay tạo ra dữ liệu cá nhân.
- Web 2.0: Hỗ trợ đọc, ghi, tương tác. Bất kỳ ai cũng có thể là người đóng góp, sáng tạo ý tưởng trên web.
- Web 3.0: Giao thức web (SSH, TCP, HTTP) & native payments (tương tự như P2P)
Web3 Tech Stack là gì?
Nếu nói dễ hiểu hơn thì Web3 là nền tảng mà chúng ta đã và đang sử dụng hiện tại, nó không phải là một trend như meme coins, animal, NFT,… Có thể hiểu rằng Web3 là tầm nhìn xa hơn của con người, nó mang tính không biên giới, phi tập trung và là hệ sinh thái lớn.
Vì là một hệ sinh thái thì Web3 sẽ có các lớp layer đảm nhiệm từng vai trò khác nhau lần lượt từ L0 – L4.
Top 5 coin Web3 nổi bật trong 2021
Web3 là một phạm trù khá rộng, trong Web3 sẽ có nhiều sector/ stack (phân khúc) khác nhau. Các phần trong đó gồm như Data Management, File Storage, Content Creation and Distribution, IoT, Smart Contract Platforms, Shared Compute, Al, Decentralized Exchanges, Social Media, Application Development, Virtual and Augmented Reality, Misc,…
Trong bài viết này, mình sẽ nói về 5 coins web3 ranking top hiện tại (theo Messari)!
1. Chainlink (LINK)
Như anh em đã biết, Chainlink là một mạng lưới Oracle phi tập trung, làm trung gian cho các hợp đồng thông minh (Smart Contract) và data bên ngoài, cho phép cung cấp dữ liệu ngoài chuỗi (off-chain) vào trong blockchain (on-chain) và ngược lại. Vốn dĩ Smart Contract không có khả năng tương tác với bất kỳ nguồn dữ liệu nào bên ngoài Blockchain, nên vấn đề mà Chainlink đang giải quyết là về khả năng kết nối (Connectivity).
Chainlink sẽ trao quyền cho các nhà phát triển hợp đồng thông minh xây dựng các dApp trên nhiều blockchain khác nhau như Ethereum, Binance Smart Chain, Solana, Polygon, Cardano,… Mạng Oracle phi tập trung được thiết kế để nâng cao và mở rộng khả năng của các Smart Contract trên một chuỗi khối.
Sẽ có 3 phần chính anh em có thể thấy trong sơ đồ bên dưới, gồm Blockchain, Storage (lưu trữ) và Executable (tính toán).
Chainlink cũng là một dự án thuộc Web3 và nằm trong nhóm Data Management (quản lý dữ liệu). Các dữ liệu được đưa thông qua Chainlink được xem như điều kiện để kích hoạt Smart Contract hoạt động và tạo dữ liệu đầu ra.
Nói cách khác, Chainlink sử dụng Oracle để kết nối vào Ethereum, cung cấp thêm dữ liệu (thời gian, API,…) để thực thi Smart Contract.
Anh em có thể tham khảo thêm một vài dự án thuộc Data Management khác: Big Data Protocol, Elastos, PARSIQ, DIA, Tellor, Streamr, API3, Band Protocol, Radicle, Akash Network, Orchid, Mask Network, NuCypher, Ocean Protocol,…
2. Filecoin (FIL)
Filecoin là một Decentralized Storage Network (Mạng lưu trữ phi tập trung) được thiết kế để lưu trữ thông tin của người dùng. Nó cũng là một mạng lưu trữ ngang hàng các tệp dữ liệu trên Internet.
Giải pháp mà Filecoin mang lại là tối đa chi phí khi lưu trữ dữ liệu, các thông tin của chúng ta khi được lưu trữ sẽ giúp tiết kiệm thời gian, an toàn và lưu chuyển dễ dàng hơn. Ngoài ra, Filecoin cũng là một dự án nằm trong Web3 thuộc nền tảng File Storage (lưu trữ).
Cách hoạt động của Filcoin cũng tương tự các dự án storage khác là người dùng cần trả tiền để lưu trữ các dữ liệu cá nhân, dung lượng và thời gian lưu trữ luôn sẵn có trong hệ thống. Dĩ nhiên sau khi lưu trữ thì anh em có quyền truy xuất chúng (bằng các thiết bị cầu nối khác). Ngoài ra, người tham gia lưu trữ còn có thể khai thác được phần thưởng qua việc tham gia vào hệ sinh thái Filecoin.
Một vài dự án thuộc sector File Storage khác: Arweave, Siacoin và Storj,… đa phần các nền tảng lưu trữ này đều dựa trên thuật toán đồng thuận thế hệ mới Proof of Access. Để tìm hiểu chi tiết anh em có thể click vào từng mục trên để xem nhé.
3. Theta Network (THETA)
Theta Network là một Blockchain protocol, bằng cách tính hợp các nền tảng Streaming Thetan giúp cho quá trình tạo lập, phân phối nội dung hiệu quả hơn. Mảng nội dung mà Thetan đang hướng đến chủ yếu là các sự kiện chương trình thể thao, E-Sports, âm nhạc, gaming,…
Nếu anh em đã từng tham gia vào các phòng stream trên youtube thì Thetan Network cũng khá giống với các video đó, nhưng mục đích Theta Network mang lại là cải thiện chất lượng video streaming (như hạn chế giật, lag, và chất lượng video vẫn đảm bảo); tiếp đó là chi phí cơ sở hạ tầng cho các video streaming platform cao và cuối cùng là hệ sinh thái tập trung và kém hiệu quả.
Thường các buổi stream như thế nhằm kéo lượt xem (view) của người dùng, nếu tỷ lệ view càng cao thì lợi nhuận của người sáng tạo nội dung (creator) càng lớn. Theta Labs đã ra mắt Thetan Mainnet 3.0, nâng cấp các node Elite Edge, tăng mức tương tác, phần thưởng của người dùng và tiết kiệm chi phí nội dung (CDN),…
Và cơ chế xoay chuyển của Thetan sẽ đi từ Validator, Guardian, Elite Edge Node, Peer Connection và Signature share.
Theta Network đã có các node kết hợp cùng các doanh nghiệp lớn như Google, Sony, Samsung, CAA. Trong blockchain còn có Binance, Blockchain, Gumi, DHVC,… Với mục đích trở thành thế hệ giải trí blockchain tiếp nối, tham vọng xa hơn Theta là xây dựng một hệ sinh thái vào năm 2022 tới này, kéo theo đó là việc ra mắt token TDROP.
Theta Network thuộc sector về Content Creation and Distribution (tao và phân phối nội dung), ngoài ra còn có các dự án khác như LBRY Credits, Steem, Hive và Audius,… anh em có thể tham khảo thêm.
4. BitTorrent (BTT)
Nếu anh em đã tham gia vào thị trường từ những năm 2019 thì chắc BitTorrent không còn là cái tên xa lạ nữa. Đây cũng là dự án IEO đầu tiên trên Binance Launchpad, tính đến nay Binance đã có 23 dự án đã được lên bệ phóng Binance.
BitTorrent là một giao thức cho phép người dùng tạo nội dung và kết nối, chia sẻ chúng thông qua cơ chế Tokenomics. Nói cách khác, BitTorrent là bộ giao thức cung cấp cơ sở hạ tầng cho ứng dụng bên thứ ba (khai thác tài nguyên và cho phép người dùng (seeder) đóng góp vào hệ sinh thái gồm có BitTorrent Speed, BTT Token và BTT Operations).
BitTorrent cũng là một trong những dự án thuộc sector File Storage (Lưu trữ tệp tin) trong Web3. Tuy ra mắt sớm những BTT chưa “gây được tiếng vang” đến khi chúng được biết đến nhiều nhờ nằm trong danh sách dự án Web3, ấy nhờ vậy mà native token BTT của dự án đã tăng mạnh đến 1,020% (YTD).
Từ lúc ra mắt đến nay, hiện BitTorrent đã đạt hơn 2 tỷ người dùng trên toàn thế giới và 200 triệu ví cùng 100 triệu MAU. Việc áp dụng và xây dựng BitTorrent trên Decentralized Web cho phép các nhà phát triển app có thể thưởng trực tiếp cho người dùng, các tài nguyên (thông tin, dữ liệu,..) cũng đa dạng và không bị kiểm soát bởi bất cứ trung gian nào. Mục tiêu chung là tạo động lực cho đội ngũ dev lẫn người dùng không ngừng đóng góp vào hệ sinh thái của BitTorrent.
5. The Graph (GRT)
The Graph là một giao thức cho phép lập chỉ mục (index) và truy vấn dữ liệu từ Blockchain, đồng nghĩa bất kỳ ai cũng có thể truy cập để xây dựng và publish các API (Subgraph). The Graph hỗ trợ nhiều Blockchain như Ethereum, Polkadot, Near, Solana, Fantom, Celo…
The Graph là một dự án thuộc mục quản lý dữ liệu trong Web 3.0, đáp ứng được các vấn đề về tốc độ, chi phí và việc xử lý dữ liệu. Nếu truy xét về cách hoạt động, The Graph đang giải bài toán rất lớn về Data cung cấp cho các ứng dụng dApp trên nền tảng Web 3.0 – gần như cánh cổng để bước vào Web 3.0.
Hệ sinh thái The Graph gồm 4 phần chính là:
- Indexers: Người tạo ra node.
- Curators: Nhà phát triển subgraph.
- Delegators: Đóng vai trò bảo mật trong mạng lưới.
- Consumers: Người dùng cuối trong hệ thống.
Từ sau khi web 3.0 được chú ý, GRT cũng đã không ngừng tăng trưởng khi liên tục lọt top trending Việt Nam, top gainers mỗi tuần,… Thực tế không phải Web 3.0 là trend, mà nó là nền tảng mới cho xã hội hoá hiện nay, các dự án cũng sẽ thích nghi theo thời gian và ứng dụng để phù hợp.
Kết luận
Nếu anh em đang đi tìm cho mình một dự án Web 3.0 để đầu tư thì có thể chia nhỏ chúng (theo stack) để tìm hiểu trước khi fomo theo giá trị của những đồng coin đã tăng mạnh. Hy vọng nội dung trong bài viết này sẽ giúp anh em hiểu hơn về Web 3.0 cũng như những đồng coin web3 nổi bật.
Theo C98
