DEX là gì? Ưu nhược điểm của sàn phi tập trung DEX so với sàn tập trung CEX? Tìm hiểu về bản chất hoạt động và tương lai của DEX tại đây!
Mình tin chắc rằng nhiều anh em mới tham gia vào thị trường tiền điện tử cũng đã bắt gặp ít nhất một lần cụm từ sàn DEX và sàn CEX. Đây luôn là chủ đề được nhiều trader đem ra thảo luận ở các nhóm chat hoạt động trong thị trường tiền điện tử.
Trong bài viết này, anh em cùng mình đi tìm hiểu về sàn DEX là gì? Có gì đặc biệt hơn CEX mà khiến nhiều anh em trader tranh cãi không có hồi kết.
DEX là gì?
DEX (Decentralized Exchange) là loại sàn giao dịch tiền điện tử được xây dựng và hoạt động một cách phi tập trung trên nền tảng Blockchain. Sàn DEX cho phép việc giao dịch mua bán được diễn ra ngang hàng ngay trên mạng lưới Blockchain mà không cần thông qua bất kỳ tổ chức trung gian nào.
Ưu và nhược điểm của DEX
Ưu điểm
1. Quyền kiểm soát
Khác với khi sử dụng sàn CEX, anh em sẽ trao quyền nắm giữ tài sản vào tay của sàn. Khi đó, bản chất anh em chỉ đang được sàn cung cấp quyền truy cập và sử dụng số tài sản đó để mua bán giao dịch thông qua tài khoản của anh em. Mặt khác, sàn có thể khoá quyền truy cập đó bất kỳ lúc nào họ muốn và anh em sẽ mất hết tài sản.
Khi sử dụng sàn DEX, anh em hoàn toàn đang nắm toàn quyền sở hữu tài sản của mình. Tất cả các giao dịch sẽ được diễn ra ngang hàng thông qua các Smart Contract.
2. Tính ẩn danh
Các sàn tập trung (CEX) sẽ yêu cầu người dùng KYC (xác minh danh tính) khi thực hiện rút số tiền lớn từ sàn. Vì thế người dùng sẽ bị lộ danh tính của mình.
Đối với DEX, anh em thực hiện giao dịch thì sàn chỉ biết được số lượng ví, nhưng sẽ không biết anh em là ai. Điều này là một điểm rất tốt.
3. Bảo mật
Trong thị trường Crypto, rất nhiều sàn giao dịch tập trung đã bị hacker tấn công gây ra hậu quả nghiêm trọng, mất hết tài sản của người dùng. Mặc dù luôn được bảo mật kỹ lưỡng, song các sàn giao dịch tập trung lớn luôn là miếng mồi ngon dành cho các hacker tấn công và chiếm đoạt tài sản từ sàn.
Đối với DEX thì các hacker gần như là không thể tấn công và chiếm đoạt tài sản của người dùng. Vì tài sản của người dùng nằm trên Blockchain và được bảo mật bởi các node trong mạng lưới.
Nhược điểm
1. Trải nghiệm người dùng chưa tốt
Mặc dù những sàn phi tập trung DEX xuất hiện dạo gần đây mang lại trải nghiệm người dùng tốt hơn các sàn cũ. Nhưng vẫn chưa thể đáp ứng độ mượt mà như cách mà các sàn giao dịch tập trung CEX đang thực hiện được.
Tuy nhiên, chúng ta có thể hy vọng điều này sẽ được cải tiến hơn trong tương lai gần.
2. Thiếu thanh khoản
Nếu so sánh với các sàn giao dịch tập trung thì khả năng thanh khoản ở các sàn giao dịch phi tập trung đang kém hơn rất rất nhiều. Điều này đến từ việc trader ít sử dụng các sàn DEX do nhiều yếu tố khác nhau, khiến cho các sàn giao dịch phi tập trung có tính thanh khoản thấp hơn.
Trong tương lai, điều này có thể được khắc phục nếu các sàn DEX có các giải pháp thu hút trader nhiều hơn, UX/UI tốt hơn, hỗ trợ nhiều loại giao dịch hơn như margin trading.
3. Độ trễ giao dịch
Độ trễ giao dịch cũng là một điểm yếu khác của các sàn giao dịch phi tập trung. Vì các lệnh được thực hiện on-chain trên nền tảng Blockchain chờ đợi sự xác nhận của các nodes, dẫn đến độ trễ của lệnh giao dịch được thực hiện.
Bản chất hoạt động của sàn DEX
Trước khi hiểu bản chất hoạt động của DEX, mình muốn nói sơ qua về cách hoạt động của sàn tập trung trước.
Khi sử dụng sàn tập trung, anh em phải chuyển tiền từ ví của mình lên ví của sàn. Lúc này, anh em đang có quyền sử dụng tài sản, còn sàn có quyền sở hữu tài sản.
Sau đó, anh em thực hiện các lệnh mua bán các đồng coin. Hệ thống của sàn sẽ ghi nhận lệnh của anh em và sẽ xử lý để lệnh đó được khớp.
Quay về DEX, khi sử dụng sàn phi tập trung, anh em tạo ví và đang nắm giữ private key. Điều này thể hiện rằng anh em đang nắm quyền sở hữu tài sản của mình chứ không phải sàn.
Khi thực hiện lệnh mua bán, bản chất là đang thực hiện một lệnh lên mạng lưới, thông báo rằng anh em muốn bán hoặc mua một lượng coin ở mức giá bao nhiêu. Giao dịch sẽ được diễn ra khi có một người khác chấp nhận thực hiện mua/bán ở mức giá đó.
Người mới nên sử dụng DEX hay CEX?
Thật sự nếu anh em mới bước chân vào thị trường thì nên sử dụng sàn tập trung (CEX) để làm quen với cách giao dịch cơ bản và biết cách mua bán tiền điện tử như thế nào, cách bảo mật tài khoản sàn ra sao.
Sau khi sử dụng thành thạo sàn CEX rồi, anh em nên chuyển dần sang sử dụng và trải nghiệm thử các sàn giao dịch phitập trung lớn như IDEX hay Binance DEX.
Các sàn phi tập trung uy tín & phổ biến
Hiện tại, có rất nhiều sàn giao dịch phi tập trung trên nhiều nền tảng Blockchain khác nhau, đa số vẫn là Ethereum.
Dưới đây là list 10 sàn giao dịch phi tập trung được xếp theo Volume trên Coingecko. Anh em có thể tham khảo:
Top 10 sàn DEX theo volume giao dịch 24h (Nguồn: Coingecko – www.coingecko.com/dex)
Tương lai của DEX
Ở thời điểm hiện tại, hệ sinh thái của các sàn giao dịch phi tập trung đang còn sơ khai và chưa có nhiều công cụ hỗ trợ, lại không có nhiều thanh khoản hơn so với sàn tập trung.
Vì thế, các sàn giao dịch phi tập trung đang khó khăn trong việc thu hút các Trader chuyển sang sử dụng và giao dịch trên loại sàn này.
Hy vọng với sự phát triển mạnh mẽ của DeFi nói riêng và thị trường tiền điện tử nói chung trong tương lai sẽ kéo theo sự phát triển mạnh mẽ của các sàn giao dịch phi tập trung.
Lời kết
Mình tin rằng đến phần này chắc hẳn anh em cũng đã nắm rõ những thông tin cần thiết và cơ bản nhất về loại sàn giao dịch phi tập trung rồi nhỉ? Mình muốn lắng nghe anh em suy nghĩ gì về sàn phi tập trung trong thị trường tiền điện tử này. Anh em đừng ngại để lại ý kiến của mình ở phía dưới bài viết nhé!
Nguồn: coin98.net