Có lẽ ngoài Ethereum và Binance Smart Chain, để nói về một cái tên thông dụng khác mà hầu như người chơi từ lâu năm cho đến mới vào đều biết, thì đó là Tron. Nếu anh em muốn biết vì sao Tron có thể trở nên phổ biến như vậy, hay chỉ đơn giản là muốn hệ thống lại về Tron, thì bài viết này rất thích hợp cho anh em.
Trước hết, chúng ta sẽ bắt đầu với câu hỏi cơ bản nhất:
Hệ sinh thái Tron là gì?
Blockchain Tron là gì?
Được thành lập bởi công ty phi lợi nhuận TRON Foundation vào tháng 07/2017, Tron là Smart Contract Platform lấy ý tưởng chính từ Ethereum. Với khả năng mở rộng cao, băng thông lớn, Tron cho phép các nhà phát triển có thể tạo Smart Contract và phát triển dApps.
Dưới đây là một vài thông số cơ bản về Tron:
- Token TRX:
- Market Cap hiện tại: $10,557,323,109.
- Fully Diluted Cap: $14,774,734,819.
- ATH: $0.23.
- ATL: $0.0018.
- Circulating/Total Supply: 71,660,220,128 / 100,850,743,812.
- Danh sách các sàn lớn đã listing: Binance, FTX, Huobi,…
- Blockchain Tron:
- TPS: 50.
- Blocktime: ~2s.
- Total Tx: 1,849,186,530.
- Avg. Tx fee ($): $0.32.
- Số lượng Dapp trên Tron: Số lượng dApp hoạt động hằng ngày mới nhất, theo báo cáo của Tron là 154.
- Đối tác: Poloniex, Samsung, Bittorent, Swisscom Blockchain, Opera.
Quá trình phát triển
- 2017: Tron chính thức mainnet, được cộng đồng đánh giá cao về tốc độ giao dịch và phí giao dịch, dẫn đến giá TRX tăng mạnh.
- 2019: Tron thâu tóm Bittorrent – dự án làm về mảng chia sẻ tài nguyên ngang hàng, sau đó Bittorent nhanh chóng được tổ chức IEO trên binance và tạo được tiếng vang xxxx, cả tron và Btt đều tăng trong giai đoạn này.
- 2020: Khi thị trường DeFi bùng nổ, Tron nhanh chóng ra mắt 1 loạt các sản nền tảng trong hệ sinh thái của mình như Justlend, Justswap,…
- 2021: Mở rộng hệ sinh thái, kêu gọi Dev, tổ chức Hackathon.
Những điểm nổi bật về hệ sinh thái Tron
- Với Tx fee trung bình khoảng $0.32, Tron hiện đang là một trong những Blockchain gửi USDT rẻ nhất tính đến hiện tại.
- Hệ sinh thái Tron hiện tại khá “centralized”, vì gần như dựa vào Justin Sun là chính.
Ở phần dưới này, mình sẽ cùng anh em review từng mảnh ghép quan trọng trong hệ sinh thái defi của Tron & so sánh chúng với các hệ sinh thái khác.
Những mảnh ghép trên hệ sinh thái Tron
Stablecoins
Hiện tại Tron đang có USDT và USDJ với số lượng như sau:
- USDT tính đến 8/5 là $28,994,331,936.06.
- USDJ tính đến 8/5 là $9,900,000,000.
Vào ngày 19/4, số USDT lưu thông trên Tron đã chính thức vượt qua Ethereum, giúp Tron trở thành Blockchain có số USDT nhiều nhất tính đến hiện tại.
Một điểm thú vị khác, gần như tất cả các nền tảng đều ngừng phát hành USDT, tính từ đầu năm 2021 đến hiện tại (5/2021), chỉ còn Ethereum (phát hành thêm ~$11B), Tron (phát hành thêm ~$20B).
Có thể thấy, USDT phát hành trên Tron được người dùng rất ưa thích, đó là do phí chuyển cực rẻ như đã nói ở trên.
AMM DEX Liquidity
Những cái tên nổi bật trong mảng này bao gồm: Justswap (TVL hiện tại: $2.2B), Uswap, PoloniDEX. 3/4 cái tên có lẽ đã quen thuộc với anh em. Chỉ có Uswap là dự án mới gần đây, cũng là một trong ba cái tên đạt giải nhì Hackathon của Tron. Ngoài ra, nếu tính thêm CEX, thì Tron còn có Poloniex.
Oracle
Không có dự án nào nổi trội ở mảnh ghép này ngoại trừ Justlink – dự án sau đó được mua lại bởi Wink, và đổi tên thành Winklink.
Lending Borrowing
Justlend (TVL hiện tại: $2.7B) và Zephyr là hai dự án tiêu biểu trong mảng Lending – Borrowing. Trong khi Justlend cũng thuộc phân khúc dự án của Justin Sun, thì Zephyr là một cái tên mới đến từ Hackathon của Tron.
Derivatives
YFX là dự án đạt giải nhất trong cuộc thi Hackathon vừa rồi, dự án làm về mảng phái sinh, hỗ trợ nhiều chain cũng như cho phép người dùng sử dụng đòn bẩy lên đến 100x. Ngoài ra, sau đây là vài tin tức thú vị về hai Rounds của chương trình Genesis mining của YFX (cung cấp thanh khoản để nhận YFX):
- Round 1 volume đạt $1,400,000,000 trong 13 ngày; 19k người tham gia; 226,262 transactions.
- Round 2 volume đạt $3,880,432,628 trong 10 ngày; 24.8k người tham gia; 230,000 transactions. Trong đó, ở ngày thứ hai của Round 2, volume 12h đạt $1B, có hơn $10M thanh khoản và vượt Uniswap trong suốt thời gian đó.
Gambling
Đây là một mảng tương đối mới lạ, và ít được nhiều hệ sinh thái chú ý – ngoại trừ Tron. Cụ thể, sau đây là các dApp về mảng Gambling có số lượng người chơi nhiều nhất trong 24 giờ qua:
- Wink.
- Betfury.
- 888TRON.
- Mollah.bet.
- Dragon7.
Cá nhân mình nhận thấy, Wink là một thế lực trong lĩnh vực này với Mcap token WIN hiện tại đã hơn $1B, cùng với hơn 50 trò chơi cùng với đa dạng thể loại cờ bạc.
Dự phóng tương lai và cơ hội đầu tư trên hệ sinh thái Tron
Dự phóng tương lai về hệ Tron
Justin Sun luôn là một người nắm bắt trend rất nhanh, một số dự án có thể sớm được phát triển trên Tron có thể kể đến như:
- Nền tảng IDO trên Tron: Tron mới đây đã công bố hợp tác với DAO Maker – nền tảng IDO nổi tiếng trên Ethereum, đích thân Tron đã công bố việc hợp tác, vậy nên khả năng cao Maker DAO sẽ là IDO chính trên hệ sinh thái Tron.
- Khi IDO bắt đầu mở rộng trên Tron, nhu cầu cho TRX token sẽ tăng mạnh, bởi khả năng cao token dự án sẽ được mua bằng USDJ – Stablecoin được mint ra từ TRX.
- NFT Marketplace trên Tron: Tương tự như trên Ethereum, Tron cũng có token TRC 721 dùng để phát hành Non-fungible tokens (NFTs). Đồng thời, Tron Justin Sun cũng tỏ ra khá thích thú với thị trường này, khi liên tục bỏ ra hàng chục triêu USD để tham gia đấu giá những tác phẩm nghệ thuật, một thị trường NFT Marketplace riêng để phục vụ những người đam mê nghệ thuật trên Tron là hoàn toàn có thể.
Trong một thị trường đang cạnh tranh rất gay gắt giữa các Blockchain hiện nay, bên cạnh việc đi theo trend, Tron nhất định phải làm 1 điều thực sự đặt biệt để có thể thu hút người dùng, giống như cách mà dự án đã làm trong năm 2017.
Tóm lại, dự phóng của mình là Tron sẽ tập trung ở các điểm sau:
- Nhiều IDO sẽ bùng nổ, cũng như các nền tảng gọi vốn sẽ mọc lên.
- NFT sẽ phát triển.
- Gambling sẽ được đẩy mạnh hơn, nhưng thị phần sẽ nằm ở Wink là nhiều.
Vậy làm thế nào để kiếm lợi nhuận từ Tron? Anh em đọc phần tiếp theo sẽ rõ.
Cơ hội đầu tư vào hệ sinh thái Tron
Chúng ta sẽ có 3 cơ hội/ lĩnh vực đầu tư trên hệ sinh thái Tron:
1. Đầu tư vào TRX
TRX là native token của hệ sinh thái TRON, khi hệ sinh thái TRX phát triển, chắc chắn TRX sẽ được hưởng lợi. Có rất nhiều use cases cho TRX có thể kể đến như: phí giao dịch, farming, staking, collateral,…
Cap hiện tại của TRX là ~11B, nếu xét là một token nền tảng như DOT với cap là 40B, thì TRX cũng còn cơ hội để đầu tư, dù thực chất DOT có thêm incentive PLO (Parachain Lease Offering – sử dụng DOT để đấu giá Parachain).
2. Đầu tư vào dApp & Protocol trên Tron
Không khác với những hệ sinh thái khác, những mảnh ghép cơ bản như Exchange, Lending hay Oracle cần được chú ý nếu muốn đầu tư theo hướng này,
Ngoài ra, cần xem xét đến Hackathon của Tron, đây là nơi có thể kỳ vọng rằng Tron sẽ kiếm được những mảnh ghép còn thiếu. Trên Tron hiện đã có Pool thanh khoản (chủ yếu từ Just Network), đồng thời cũng đã có nguồn Yield tốt (từ SUN), có nhiều thứ có thể phát triển từ 2 nền tảng cơ bản này:
- Phát triển trên Pool: Margin DEX, perpetual DEX, lending/ borrowing, synthetics assets, liquidity aggregators,…
- Phát triển trên Yield: các dự án Yield Optimizer như Max Yield, fixed-rate interest, tranche,…
Hiện tại chỉ mới công bố những dự án chiến thắng đợt 1, còn 8 đợt công bố nữa. Chúng ta hoàn toàn có thể chờ đợi vào những dự án tiếp theo trên Tron Hackathon.
Phí giao dịch trên Tron khá rẻ là điều kiện lí tưởng cho những nhà đầu tư nhỏ lẻ tham gia farming. Tron đã phát triển một lớp Incentives Layer, đó là dự án SUN, người dùng có thể deposit LP tokens, cũng như cung cấp thanh khoản cho JustLend trên SUN để nhận được các token incentives như SUN, JST,…
Hiện tại, trên sun.io chỉ có cặp SUN-TRX (APY 36.41%) và TUSD-TRX (APY 27%), còn lại đều có mức APY không quá cao (<10%). Anh em farm các Pool này sẽ nhận được nhiều token như đã nói. Nhưng cũng có rủi ro sẽ bị hack khi farm, nên cần phải cân nhắc kỹ ở điểm này.
Ngoài ra, ở Pool WIN và SUN trên Justlend cũng có mức lợi nhuận khá ổn (13.68% và 12.64%) khi anh em gửi WIN hoặc SUN vào để cho vay.
Kết luận
Tổng quan về hệ sinh thái Tron, chúng ta sẽ rút ra được một số ý chính sau:
- TRX là được xem như là trung tâm trong hệ sinh thái Tron, được sử dụng cho nhiều mục đích.
- Các mảnh ghép DeFi nền tảng như Stablecoin, DEX, Lending trên Tron đang phát triển và có nền tảng (Supply side) rất mạnh, tuy nhiên về nhu cầu (Demand Side) lại khá thấp.
- Hệ sinh thái Tron đang hướng tới việc mở rộng quy mô. Tron DeFi Hackathon, IDO trên Tron sẽ đóng những vai trò rất quan trọng trong tương lai của hệ sinh thái, giúp Tron tìm kiếm những mảnh ghép còn thiếu..
Trên đây là báo cáo Tổng quan về hệ sinh thái Tron, một hệ sinh thái không quá nổi bật hiện nay, nhưng nếu nhìn kĩ, vẫn có cơ hội đầu tư trên hệ sinh thái này.
Anh em sau khi đọc bài viết, có suy nghĩ gì về hệ Tron? Liệu hệ Tron có thể cạnh tranh với những hệ khác trong thời gian tới? Hãy comment ý kiến của anh em ở phần bình luận để chúng ta có thể cùng trao đổi và thảo luận.
Theo C98
