Chào mừng mọi người đến với Metatalk 9 với chủ đề NFT thực chiến. Trong lúc thị trường crypto giảm sâu thì một mảng khác rất đáng quan tâm đó là NFT. Vậy NFT được định nghĩa như thế nào và sức ảnh hưởng của nó trên toàn cầu ra sao. Chúng ta cùng xem qua những nội dung hấp dẫn được ông Nguyễn Trung Anh – Founder Thecoindesk tâm huyết chia sẻ. Bài viết sau đây mô tả lại toàn bộ phần trình bày của ông. Mời mọi người cùng đón đọc.
Metatalk 8: Move To Earn liệu có phải làm GameFi 2.0?
Metatalk7: Cách đánh giá dự án và săn GEM
NFT là viết tắt của Non-Fungible Token, mang tính độc nhất và có nhiều ứng trong thế giới blockchain. Như mọi người đã biết GameFi không còn sức hấp dẫn nên các vật phẩm cũng không thể thanh khoản như lúc đầu. Nhiều đội phát triển trong mùa downtrend thấy sản phẩm của mình ít người dùng quan tâm hơn, họ dần trở nên chán nản không còn tập trung vào crypto và tháo lui dần dẫn đến giá trị NFT của dự án biến mất.
NFT không được định giá dựa trên sản phẩm nhất định, nó tượng trưng cho thế giới song song như ta tưởng tượng đang ngồi cùng bạn bè trong quán cafe hoặc cùng bạn bè trên mặt trăng, Metaverse sẽ hiện thực hóa điều đó và NFT đại diện cho mọi thứ. Hiện tại ứng dụng thực tế nhất của NFT là tên miền, chính Vitalik cũng hiển thị trên Twitter của mình. Việt Nam cũng có nhiều đội đầu cơ tên miền và lớn nhất mình biết đến là Thế Khương, tuy nhiên volume giao dịch chưa đáng kể và mọi người sẽ dần tìm hiểu khi Metaverse thực sự phát triển.
Metaverse được hiểu như thế nào?
Hiện tại nhiều tập đoàn lớn đã đầu tư vào metaverse: Google, Microsoft, Tencent, Binance,… với các mảng phần cứng và phần mềm khác nhau. Có thể kể đến như Epic Games bơm hơn 2 tỷ USD để xây dựng và phát triển trò chơi, Tencent thì phát triển đều cho cả hai. Ngày trước khi chơi game Võ Lâm muốn khẳng định bản thân mình vừa mạnh vừa giàu thì sở hữu những món đồ Hoàng Kim, ngựa Xích Thố thì Metaverse, NFT mang đến cách thể hiện riêng. Sở hữu NFT Ape là một trong những cách thể hiện bản thân trong thị trường này và một thứ khác có thể kể đến là tên miền.eth, mỗi tên miền đại diện cho bản thân một người, nó thể hiện sự độc nhất không thể thay thế được. Nếu như ElonMusk mua tên miền elonmusk.eth hay Vitalik mua vitalik.eth, khi 2 tên miền này xuất hiện trong một không gian Metaverse thì điều đó có nghĩa là ElonMusk và Vitalik thật chứ không phải giả, và có thể tạo nên sự FOMO trong không gian Metaverse đó.
Tại sao lại là tên miền của eth?
Chưa có blockchain nào tiệm cận và đủ sức cạnh tranh với Ethereum, nó là mạnh nhất liên kết hầu hết các nền tảng trong blockchain. Số lượng tên miền trên ENS lên đến hàng triệu được nắm giữ bởi khoảng 432k holders. So với giá mint thời điểm đầu mình tham gia thì hiện tại khá rẻ và volume giao dịch 24H khoảng $139K, khá bé so với DeFi, GameFi. Sau này Facebook, Twitter và các nền tảng mạng xã hội khác hỗ trợ tên miền sẽ tạo ra sự FOMO không hề nhỏ.
NFT BAYC
Tại sao mình lại lấy BAYC làm ví dụ? Bộ sưu tập này đang đứng đầu trong thế giới NFT, nhiều KOLs lớn sử dụng làm ảnh đại diện Twitter. Số lượng BAYC giới hạn ở mức 10.000 và giá sàn khoảng 86 ETH ~ $70K( (tại thời điểm viết bài). Các bạn sẽ thắc mắc liệu những người mua nó có bị dở hơi không khi sở hữu một tấm hình với mức giá trên trời? Xin thưa là không, việc sở hữu những NFT hàng đầu, tên miền.eth hoặc NFT Land thì đây là cách khẳng định tài sản trong thế giới ảo tương tự nhà to, xe đẹp ngoài thế giới thực.
NFT rất khó định giá theo giá trị thực, BAYC thời điểm đầu cũng thế mint ra với mức giá vô cùng rẻ do chủ câu lạc bộ du thuyền tạo ra chủ yếu cho khách hàng của mình, bây giờ họ đánh lên đến $100K. Game Otherdeed có phát hành đất, được cộng đồng đánh giá khá cao bởi độ phức tạp trong nhiều loại NFT Land trên thị trường, phí mint ban đầu khoảng 2 ETH và hiện tại gần như giá sàn và không thể thấp hơn được. Những người sở hữu BAYC lên đến gần $100K thì họ có thể gom đất bất cứ lúc nào.
Otherside.xyz
Otherside mang đến một thế giới ảo cho những người sở hữu NFT BAYC, họ tạo ra game, nơi sinh hoạt chung, kết nối cộng đồng các dự án NFT. Dự án đã giao việc thiết kế những vùng đất ảo trên Metaverse cho cộng động thoải mái thiết kế và trao thưởng cho cộng đồng. Thế giới crypto phát triển nhờ số đông, không thể 1 họa sĩ có thể tạo ra cả bộ sưu tập và thế giới riêng.
Decentraland
Điểm qua một chú về dự án chuyên về metaverse, mình có buôn đất trên Decentraland, mặc dù cả thị trường crypto đang ngã nhưng giá đất trên đây nếu so về lượng ETH thì không lỗ. Mình lấy ví dụ tập đoàn Samsung đầu tư nhiều đất trên này cho hoạt động sự kiện trong tương lai, cái lợi họ nhận được hiện tại là hàng trăm tờ báo trên toàn cầu đưa tin và nếu không kinh doanh nữa họ có thể cho thuê đất kiếm lợi nhuận.
Top Collections
Trên đây là những bộ sưu tập NFT hàng đầu, mình khá thích và có đầu tư Azuki. Cách đánh của họ khá hay là tạo bộ sưu tập Azuki đầu tiên bán với giá rẻ, khoảng mấy tháng sau đẩy giá lên rồi tạo thêm nhiều bộ sưu tập con và bán với giá cao hơn.
#Freemint
Từ khóa #Freemint vô cùng hot trên Twitter, để quảng bá cho bộ sưu tập thì các dự án cho mint miễn phí chỉ tốn phí gas. Có rất nhiều tổ đội mình biết thường xuyên săn airdrop, các suất whitelist NFT và bán được 1-2 ETH mang lại lợi nhuận khá tốt. Mọi người nên kham khảo hình thức này.
NFT Calendar
Mỗi ngày có hàng trăm dự án NFT ra đời và tỷ lệ thành công cực thấp. Mình sẽ kể câu chuyện về săn kèo coin mới trên Bitcointalk trước đây, khi một coin mining xuất hiện mình chủ động liên hệ đội DEV để trao đổi về việc giới thiệu dự án cho cộng đồng đổi lại mình được mua OTC lượng lớn coin. Ngày đó phí list sàn chỉ khoảng $1000, các miners bắt đầu đào con đó làm cho diff tăng lên, giúp giá đẩy lên thì cũng là lúc để xã hàng. Nếu bạn nào từng tham gia thời điểm đó sẽ biết đôi lúc 1 coin mới lên sàn chỉ sống chưa quá 1 tuần.
Nếu bạn là Dev dự án NFT thì cứ mạnh dạn tung ra thị trường, dự án này không thành công thì làm lại, khoảng chục bộ bạn đủ sức trở thành cáo già. Khi freemint mọi người nên dùng một ví riêng vừa đủ phí mint để tránh trường hợp mint trúng những NFT hack.
Marketplace
Chúng ta chỉ nên kham khảo thông tin các NFT Markerplace lớn bởi các marketplace bé có thể cheat volume giao dịch. Đối với các dự án NFT muốn phát triển lâu dài sẽ chọn xây dựng trên blockchain Ethereum và mở bán trên Opensea bởi muốn cheat trên này phải tốn phí rất cao. Hầu hết các dự án tâm huyết của đội ngũ phát triển đều phát triển trên blockchain Ethereum vì sự ổn định của nó, không ai dại mà đưa một dự án tâm huyết lên một blockchain không ổn định mà có thể chết bất kỳ lúc nào tương tự Terra (LUNA). Mọi người nhìn StepN trên hệ Solana, một dự án khá tốt nhưng sự thiếu bền vững của hệ sinh thái đã ảnh hưởng đến game rất nhiều.
Hàng loạt công ty lớn đã tham gia blockchain game nhưng họ không tạo token bởi tầm nhìn xa hơn là phát triển hệ sinh thái, xây dựng tên miền Web 3.0 và tạo ra vật phẩm NFT độc đáo. Đối với mình Web 3.0 chỉ là khái niệm nâng cấp từ hệ thống Web 2.0 chúng ta đang sử dụng chứ nó không hẳn là một trend. Điều đáng để chúng ta FOMO sau này là metaverse và NFT. Các bạn hãy nhìn lại quá khứ, trước khi GameFi bùng nổ vào năm 2021 thì nó đã nhom nhém vào cuối năm 2020, xa hơn nữa là một số dự án DeFi bắt đầu hình thành từ đầu năm 2019 và tạo ra làn sóng DeFi khủng bố như trước. NFT tại thời điểm hiện tại cũng như thế, không ai đánh giá cao khi metaverse chưa hình thành rõ ràng.
Huy động vốn
Hàng loạt dự án huy động vốn thông qua ICO, IDO và những gì họ đạt được không phải đều thành công. Chúng ta cùng nhìn lại những dự án sau đây:
DAO
DAO huy động thành công 12,7M ETH ($150M), một con số kỷ lục thời điểm đó trước khi bị hack.
Sirin Labs
Sirin Labs huy động 350K ETH ($158M), họ có sản phẩm mobile tích hợp ví, có DApp riêng nhưng sai lầm ở chỗ huy động vốn bằng tiền điện tử để xây dựng sản phẩm ở thế giới thực. Dự án bắt đầu đi xuống khi xuất hiện thông tin Dev dùng tiền cho việc khác.
Tezos
Tezos huy động 93K BTC ($232M), dự án vẫn hoạt động và tăng trưởng rất tốt mùa DeFi vừa rồi và dường như không có Fub. Marketcap cao nhất khoảng $7B và hiện tại $1,3B. Tuy nhiên điều đáng nói ở đây là nếu lấy 93K BTC x $20.000 thì mức caps nhận được là 1,86B, cho thấy định giá khi gọi vốn khá cao.
Filecoin
Filecoin huy động $257M khoảng 1M ETH, một con hàng khá tốt tương tự Tezos, được quỹ Grayscale tích trữ. Đỉnh Marketcap ghi nhận mức $12B và hiện tại là $1,2B xem như hòa vốn trong khi nổ lực hoạt động suốt nhiều năm liền.
HDAC
HDAC huy động $258M tương ứng 500K ETH vào cuối năm 2017, hoạt động về công nghệ đứng sau là tập đoàn Huyndai. Đến nay không còn nghe gì về HDAC.
Dragon Coins
Dragon Coins huy động $320M khoảng 35K BTC cho hoạt động sòng bài tại Macao. Tuy nhiên dự án sớm biết mất khỏi thị trường sau thông tin Dev chuyển tiền mua đất, tiêu dùng cá nhân.
Tatatu
Tatatu huy động $57,5M khoảng 8,8K BTC, dự án về Netflix blockchain và sử dụng TTU token trả phí để xem phim, tuy nhiên Dev lại không hợp tác được với các bộ phim đình đám và đã biến mất không lâu sau đó.
Telegram
Telegram huy động $1,7B khoảng 220K BTC, nền tảng trò chuyện phổ biến hiện nay. Trong quá khức họ bị SEC cấm ra mắt token và yêu cầu trả lại $1,2B cho người dùng, $500M còn lại Dev đã kịp tiêu dùng trước.
EOS
EOS huy động $4,2B khoảng 600K BTC với dàn backer khủng Epic Games, Uber, Juul. Dự án đặt ra mục tiêu vượt mặt ETH nhưng sau này tình trạng nghẽn mạng diễn ra liên tục, người dùng không đủ kiên nhẫn để sử dụng blockchain EOS nữa. Đỉnh Marketcap khoảng $18B và hiện tại $1B cho thấy dự án hoạt động không hiệu quả.
Tóm lại là các nhà đầu tư tranh đua mua vòng private để mong XXX tài khoản nhưng lại không chú ý đến xu hướng thị trường. Mùa downtrend đôi lúc claim token các suất mua sớm chỉ mong được hòa vốn. Một dự án có nhiều biến cố ập đến bất ngờ tương tự Andre Cronje tuyên bố rời Fantom và các dự án DeFi thì động lực phát triển nào nữa dành cho những Dev còn lại, họ cũng sẽ xã token và sớm vứt áo ra đi.
Chain
Chain tương tự như một quốc gia, giá token chính quy đổi sang caps cho thấy đồng tiền có sức nặng nhưng chưa chắc quốc gia đố mạnh. Điều phải xem xét là số lượng DApps (tương tự công ty) tham gia, lượng tiền đổ vào chain đó bao nhiêu và mức TVL đại diện cho lượng token khóa lại. Hiện tại mình vẫn đang giữ stablecoin trong portfolio, kế đến là BTC và ETH. Mình chưa vội mua BNB bởi sau sóng GameFi và DeFi năm ngoái chuẩn bị có lượng lớn LP được unlock, trong đó hàng loạt dự án đã chết thì Dev họ chỉ có bán số token nhận được mà thôi. Tuy nhiên chúng ta cũng cần nhìn nhận là BNB giảm giá khá ít trong những ngày qua cho thấy CZ có sự can thiệp.
Tổng kết
Hiểu rõ hơn vai trò và giá trị của NFT trong thế giới blockchain và xa hơn nữa là Metaverse.
Một số cách săn kèo NFT dựa trên từ khóa #Freemint trên Twitter và xem lịch các NFT sắp diễn ra trên NFT Calendar
Cái nhìn tổng quát hơn về quá trình huy động vốn, mức vốn hóa thị trường hiện tại so với giá trị chung của thị trường.
Góc nhìn về các hệ sinh thái nói chung và nguy cơ bán tháo token khi các dự án trên BNB Chain được unlock LP.
Trên đây là toàn bộ phần chia sẻ của ông Trung Anh, mọi người có thể để lại bình luận bên dưới để trao đổi thêm. Hẹn gặp lại vào các số Metatalk tiếp theo!
