Kleros (PNK) là một giao thức giải quyết tranh chấp online mã nguồn mở sử dụng blockchain và nguồn lực cộng đồng để phân xử công bằng các tranh chấp. Các nỗ lực phát triển được điều phối bởi Coopérative Kleros – một Cooperative D’Intérêt Association (SCIC – Hiệp hội Hợp tác phát triển) được thành lập tại Pháp. Tất cả các nghiên cứu và phát triển code của họ đều là mã nguồn mở, miễn phí cho mọi người sử dụng. Kleros là một ứng dụng phi tập trung được xây dựng trên nền tảng Ethereum, hoạt động như một bên thứ ba phi tập trung để phân xử các tranh chấp trong tất cả các loại hợp đồng, từ những hợp đồng rất đơn giản đến phức tạp. Nó vận dụng dựa trên lý thuyết trò chơi để yêu cầu các thẩm phán xét xử các vụ án một cách chính xác. Kết quả là một hệ thống giải quyết tranh chấp nhanh chóng, ít tốn kém, đáng tin cậy và phi tập trung cho các quyết định cuối cùng.
Các ứng dụng
Kleros là một hệ thống tổng quát và đa dụng có thể được sử dụng trong nhiều tình huống khác nhau. Một số ví dụ về các ứng dụng có thể có bao gồm:
- Ký quỹ: Để thanh toán cho hàng hóa hoặc dịch vụ off-chain, số tiền có thể được đưa vào một hợp đồng thông minh. Sau khi nhận hàng hóa, dịch vụ, người mua có thể chuyển tiền cho người bán. Trong trường hợp có tranh chấp, Kleros có thể được sử dụng để yêu cầu một hợp đồng thông minh hoàn tiền cho người mua hoặc thanh toán cho người bán. Có sẵn một hệ thống ký quỹ dựa trên Kleros. Ký quỹ cũng có thể phức tạp hơn.
- Tác vụ vi mô: Nền tảng phi tập trung có thể trả tiền cho các tác vụ vi mô. Người nhận nhiệm vụ sẽ đặt một khoản tiền bảo đảm và gửi câu trả lời cho các tác vụ vi mô. Các tác vụ sẽ được nhân rộng.
- Bảo hiểm: Người có bảo hiểm trả một khoản phí cho công ty bảo hiểm để nhận bồi thường trong trường hợp có một sự kiện cụ thể. Công ty bảo hiểm sẽ phải đặt một số tiền ký quỹ bảo đảm có thể phổ biến cho nhiều người được bảo hiểm (tôn trọng các quy tắc quản lý rủi ro). Khi xảy ra sự kiện bảo hiểm, công ty bảo hiểm có thể xác nhận và bồi thường cho người được bảo hiểm.
- Oracle: Nguồn cấp dữ liệu phi tập trung được sử dụng bởi các hợp đồng thông minh là một trong những mục đích sử dụng được hình dung sớm của Ethereum. Một bên (có thể là hợp đồng thông minh) đặt câu hỏi. Bất kỳ ai cũng có thể ký gửi tiền và gửi thư trả lời.
- Danh sách được sắp xếp: Danh sách được sắp xếp có thể là danh sách trắng (whitelist) hoặc danh sách đen (blacklist). Ví dụ: một danh sách trắng có thể liệt kê các hợp đồng thông minh đã thực hiện các thủ tục kiểm toán thích hợp. Danh sách đen có thể liệt kê các tên ENS (Dịch vụ đặt tên Ethereum) được đăng ký bởi các bên không có hoạt động gì với tên đó. Các bên có thể gửi các mục vào danh sách bằng cách đặt một khoản tiền ký gửi bảo mật.
- Mạng xã hội: Ngăn chặn thư rác, lừa đảo và các hành vi lạm dụng khác là một thách thức đối với các mạng xã hội phi tập trung. Các bên có thể báo cáo vi phạm chính sách mạng lưới và tiền gửi bảo mật.
Token PNK là gì?
Token PNK là token ERC-20 dựa trên Ethereum: nó là token tiện ích có nguồn cung cố định (1 tỷ đơn vị) không thể thay thế bằng ether. Kleros đã xây dựng các động lực kinh tế để holer token PNK có thể hy vọng kiếm được lợi nhuận thông qua công việc của họ (bằng cách trở thành ban thẩm phán, do đó kiếm được phí trọng tài) hoặc bằng cách đặt cược vào sự phát triển của dự án Kleros và những vụ việc trọng tài.
Những mục đích sử dụng của PNK
PNK được thiết kế để trở thành một nền tảng giải quyết tranh chấp đa năng và có thể hoạt động như một dịch vụ trọng tài pháp lý trong nhiều trường hợp. Những kiểu trường hợp quan trọng bao gồm giải quyết tranh chấp ký quỹ, vi phạm chính sách mạng xã hội và giải quyết oracle.
Đối với các tên gọi ký quỹ, điều này áp dụng cho vô số trường hợp hàng hóa hoặc dịch vụ được trao đổi trong các phương tiện off-chain. Kleros có thể giải quyết các tranh chấp giữa người chủ và nhân viên, hợp đồng cho thuê hoặc thiếu hụt hàng hoá để bán trên cửa hàng online.
Vi phạm chính sách truyền thông xã hội bao gồm ngăn chặn thư rác và vi phạm chính sách giảm thiểu bằng cách yêu cầu người dùng gửi tiền trước khi sự cố bắt đầu. Kleros có thể trực tiếp giải quyết tranh chấp hoặc nếu tình huống đó không rõ ràng hơn, các quyền chọn khác vẫn tồn tại như xóa nội dung có thể được chỉ định trực tiếp trong hợp đồng thông minh.
Cuối cùng, các oracle cung cấp một mục đích sử dụng thú vị cho các nguồn cấp dữ liệu phi tập trung được sử dụng bởi các hợp đồng thông minh để lấy thông tin từ thế giới bên ngoài. Với Kleros, một bên có thể gửi câu hỏi và mọi người có thể gửi câu trả lời với một khoản tiền gửi. Nếu câu trả lời là đúng, nó sẽ được trả lại bởi oracle; nếu không, Kleros giải quyết tranh chấp sẽ xảy ra. Sau đó, oracle quay về giải pháp do quy trình giải quyết tranh chấp của Kleros quyết định.
Đội ngũ phát triển
Đội ngũ đứng đằng sau Kleros được dẫn dắt bởi các nhà đồng sáng lập Frederico Ast (CEO) và Clement Lesaege (CTO). Việc bán token của họ hiện đang hoạt động và là một trong những tiên phong đi đầu, không như ICO đầu tiên do Vitalik Buterin, Jason Teutsch và Christopher Brown đưa ra như một sự cải tiến đối với ICO truyền thống.
Kết luận
Kleros là một dự án giải quyết tranh chấp phi tập trung, là một phần của các dự án “cấu trúc” liên quan đến các dApp. Kleros cung cấp dịch vụ trung gian cho dApps và người dùng của nó. Nếu dịch vụ do ứng dụng cung cấp không tạo ra tranh chấp, Kleros chỉ hoạt động như một dịch vụ phi tín nhiệm của bên thứ ba để thanh toán (ký quỹ). Kleros được thiết kế đặc biệt cho dApps là đối tượng chính của nó; tuy nhiên, mọi người có thể tưởng tượng ra một hệ thống trọng tài phi tập trung, đáng tin cậy và tương đối rẻ, sẽ hấp dẫn bên ngoài hệ sinh thái blockchain truyền thống.
Nguồn: Tapchibitcoin.io