Một số nhà lãnh đạo trong ngành cũng đưa ra những lý do trấn an cộng đồng nhưng cũng có một số chuyên gia nói rằng bản chất phi tập trung của tiền điện tử có thể gây nguy hiểm.
Đã 2 tuần kể từ khi Nga phát động chiến tranh với Ukraine. Cuộc xung đột quân sự đã xuất hiện các lệnh trừng phạt kinh tế của Hoa Kỳ, Liên minh châu Âu và các đồng minh của họ đối với nước Nga và đã đặt ngành công nghiệp tiền điện tử vào một thế khó.
Tiền điện tử bình thường đã bị theo dõi nay bất ổn tài chính thì nó càng được theo dõi nhiều hơn, nó phải chứng minh là một cộng đồng trưởng thành có trách nhiệm về tài chính và chính trị. Hơn nữa nó phải giải quyết các cáo buộc là nơi trú ẩn an toàn cho tội phạm chiến tranh, chế độ độc tài và các nhà tài phiệt bị trừng phạt.
Hiện tại mọi thứ vẫn xảy ra một cách bình thường. Một số nhà lãnh đạo trong ngành cũng đưa ra những lý do trấn an cộng đồng nhưng cũng có một số chuyên gia nói rằng bản chất phi tập trung của tiền điện tử có thể gây nguy hiểm.
Tiền lệ quyên góp
Giữa làn sóng ủng hộ Ukraine từ người dân, các tổ chức và chính phủ trên toàn cầu, quốc gia này đã tạo ra một tiền lệ quan trọng. Vào 26/02, ngày thứ 3 của chiến dịch quân sự của Nga, chính phủ Ukraine tuyên bố rằng họ sẽ chấp nhận quyên góp thông qua tiền điện tử. Thông báo đã được tuyên bố trên Twitter và cung cấp các địa chỉ ví Bitcoin (BTC), Ether (ETH) và Tether (USDT).
Tuyên bố này có vẻ gây sốc đến nỗi ngay cả Vitalik Buterin ban đầu cũng nghi ngờ về tính xác thực của tuyên bố. Nhưng Tomicah Tillemann, cựu đại sứ Ukraine đã xác nhận tính hợp lệ của các ví. Sàn giao dịch tiền điện tử Kuna Exchange đã tập hợp và quản lý cơ sở hạ tầng cho vấn đề quyên góp.
Công ty phân tích Blockchain Elliptic đã thống kê những ví quyên góp từ vụ chiến tranh với Nga và một chiến dịch khác ở Ukraine có tên là "Come Back Home", đã nhận được 63 triệu đô la tiền điện tử tính đến 09/03. Số tiền này đến từ hơn 120.000 khoản quyên góp cá nhân.
Các nhà tài trợ bao gồm người sáng lập Polkadot Gavin Wood đã gửi 5,8 triệu đô, một người ẩn danh gửi 1,86 triệu đô và Giám đốc điều hành Chain.com Deepak Thapliyal đã quyên góp khoảng 290.000 đô. Tuy nhiên, phần lớn các khoản quyên góp chủ yếu dưới 100$/người.
Một đề xuất thành lập UkraineDAO đã được đưa ra vào đầu cuộc chiến bởi Nadezhda Tolokonnikova cùng với Trippy từ Trippy Labs và các thành viên PleasrDAO.
Gây quỹ ETH thông qua PartyBid, UkraineDAO đã thu về các khoản quyên góp từ các cá nhân và tổ chức công nghệ nổi tiếng như nền tảng đăng ký trực tuyến OnlyFans và người đồng sáng lập Reddit Alexis Ohanian. Đến ngày 03/03, UkraineDAO đã huy động được hơn 6 triệu đô.
Mặc dù số tiền này không bằng với số tiền hỗ trợ tài chính 16 tỷ đô là mà Hoa Kỳ và Liên minh châu Âu dự kiến sẽ gửi đến Ukraine, nhưng điều này đã thiết lập một tiền lệ duy nhất về sự hỗ trợ ngay lập tức, trực tiếp vì một yếu tố nhân đạo. Đây chắc chắn là một thành công lớn của cộng đồng tiền điện tử toàn cầu.
Lo lắng về các quy định
Cuộc xung đột cũng đã dấy lên làn sóng tranh luận về tiền điện tử có khả năng sử dụng để né tránh các biện pháp trừng phạt tài chính như những biện pháp trừng phạt của cộng đồng toàn cầu đối với Nga.
Vào 02/03, tại một phiên điều trần của Ủy ban Dịch vụ Tài chính Hạ viện của Quốc hội Hoa Kỳ, Đại diện California Juan Vargas đã hỏi quyền Chủ tịch FED Jerome Powell: Liệu tiền điện tử có thể là một "lối thoát hiểm" cho các giao dịch tài chính khi Nga phải đối mặt với khả năng bị cắt khỏi mạng SWIFT toàn cầu. Powell cho rằng:
"Cần phải có một khuôn khổ về mặt pháp lý cho tiền điện tử đặc biệt là các cách để ngăn chặn các loại tiền điện tử chưa được hỗ trợ này phục vụ như một phương tiện tài trợ khủng bố, hành vi tội phạm nói chung, tránh thuế và những thứ tương tự."
Đồng thời, một nhóm các thượng nghị sĩ bao gồm Elizabeth Warren và Sherrod Brown đã gửi thư cho Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen bày tỏ mối quan ngại của họ về tiền điện tử.
Họ chỉ ra các ví dụ về Triều Tiên và Iran đã sử dụng để tài trợ khủng bố và chế tạo hạt nhân, họ lo ngại tiền điện tử có thể được sử dụng để tạo điều kiện cho các giao dịch xuyên biên giới để phá vỡ các lệnh trừng phạt mới.
Có rất nhiều cách để phá vỡ các lệnh trừng phạt như web đen và ví tiền điện tử nhưng văn bản lại nhấn mạnh khả năng "triển khai đồng rúp kỹ thuật số", không liên quan gì đến hệ thống tài chính phi tập trung toàn cầu.
Để giải thích những lo lắng về quy định của Hoa Kỳ, Bộ trưởng Tài chính Pháp, Bruno Le Maire đã đề cập đến tiền điện tử trong một bài phát biểu về việc thực thi lệnh trừng phạt. Ông nói EU đang "thực hiện các biện pháp" chống lại việc Nga sử dụng tiền điện tử để né tránh các lệnh trừng phạt.
Trước đó, vào 25/02, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu Christine Lagarde đã thành công trong việc ngăn chặn Nga sử dụng tiền điện tử để tránh các lệnh trừng phạt khi áp dụng luật quy định cho thị trường tiền điện tử.
Khung pháp lý đã được lên kế hoạch bỏ phiếu tại Nghị viện châu Âu vào 28/02, nhưng nó đã bị hoãn lại do sợ bị hiểu lầm là lệnh cấm khai thác tiền điện tử POW.
Phản ứng của nghành tiền điện tử
Ngành công nghiệp đã nhanh chóng phản ứng với các cáo buộc. Những ấn phẩm tiền điện tử và phương tiện truyền thông chính thống đã công bố các phân tích về lý do tại sao giới tinh hoa của Nga không thể sử dụng tiền điện tử thay cho SWIFT.
Đầu tiên là khả năng truy xuất nguồn gốc của các giao dịch trên sổ cái là công khai, đặc biệt là một lượng tiền lớn. Thứ hai là vấn đề về sự biến động và phí giao dịch, những người sở hữu hàng chục hàng trăm triệu đô sẽ không hài lòng về vấn đề này.
Tiếp theo là những điểm khó khăn về cash-out: Khi chúng ta rút một số tiền lớn thì những nguời thực thi pháp luật sẽ chú ý tới. Và hoạt động trên quy mô của một nền kinh tế quốc gia như Nga sẽ đòi hỏi phải tích lũy một lượng lớn tiền điện tử, đó không phải là một nhiệm vụ tầm thường nơi tiền được khai thác chứ không phải được in.
Hiện tại của crypto như một công cụ lén lút, nhanh chóng, phí rẻ để chuyển một số tiền lớn dường như hạn chế hơn so với mạng lưới cơ sở hạ tầng hiện có đã “che giấu” sự giàu có của những nhà tài phiệt trong 50 năm qua.
Ngành công nghiệp tiền điện tử sẽ hỗ trợ để ngăn chặn các hành động của Nga ở Ukraine và tuân thủ các tiêu chuẩn chống rửa tiền. Giám đốc điều hành Ripple Brad Garlinghouse đã giải thích lý do tại sao các nền tảng tiền điện tử quốc tế không thể tránh được các lệnh trừng phạt: "Để chuyển đổi tiền điện tử sang fiat, những sàn giao dịch đều dựa vào các đối tác ngân hàng, nếu ngân hàng cho phép điều đó có thể mất giấy phép OFAC”.
Brian Armstrong của Coinbase cũng đồng ý với quan điểm này và nghi ngờ rằng các nhà tài phiệt Nga đang sử dụng tiền điện tử để tránh các lệnh trừng phạt.
Nền tảng Coinbase cho biết họ đã chặn 25.000 ví liên quan đến các cá nhân hoặc tổ chức Nga mà họ cho là đã tham gia vào hoạt động bất hợp pháp. Các sàn giao dịch tiền điện tử Qmall, BTC-Alpha, CEX. IO và Bithumb cũng đã đóng băng hoặc chấm dứt các tài khoản của Nga.
Tiếp theo là gì?
Ross Buckley giáo sư tại Đại học New South Wales ở Úc cho biết:
"Theo quan điểm của tôi, cuộc khủng hoảng Ukraine và các biện pháp trừng phạt liên quan đặt ra một thách thức lớn đối với ngành công nghiệp tiền điện tử. Nếu tiền điện tử được sử dụng để trốn tránh các lệnh trừng phạt thì sẽ có một cuộc đàn áp mạnh mẽ tiền điện tử xảy ra. Các quốc gia có chủ quyền này rất khó để mất quyền áp đặt các biện pháp trừng phạt".
Haohan Xu, Giám đốc điều hành của mạng lưới giao dịch tài sản kỹ thuật số toàn cầu Apifiny, cho biết giới tinh hoa Nga thực sự cố gắng sử dụng tài sản kỹ thuật số như một công cụ giao dịch toàn cầu cùng hoặc chuyển sang sử dụng mạng UnionPay thuộc sở hữu nhà nước của Trung Quốc.
"Phương pháp loại bỏ Nga tham gia vào các hệ thống tài chính toàn cầu do Mỹ kiểm soát sẽ buộc Nga phải áp dụng các hệ thống khác điều này là đương nhiên, từ đó sẽ thúc đẩy sự phát triển của các hệ thống mà Mỹ không kiểm soát. Trong trường hợp này, tiền điện tử sẽ được hợp pháp hóa ở một số nơi trên thế giới và sẽ có các quy định cứng rắn từ các quốc gia là kẻ thù của Nga".
Cuộc tranh luận giữa các nhà quản lý toàn cầu và ngành công nghiệp tiền điện tử chỉ kết thúc khi tiền điện tử phải loại bỏ 1 trong 2 tính ẩn danh và phân cấp mà đây là những thàn phần quan trọng cốt lõi của nó.
Xu cho biết thêm "Hầu hết mọi người đều hỗ trợ cho Ukraine trong vấn đề tiền điện tử nhưng những tổ chức lớn trong nghành vẫn đang gấp rút tuân thủ các quy định." Không giống với cách chủ động của Coinbase trong việc chặn các ví hoạt động bất hợp pháp và sự trấn an của các nhà lãnh đạo trong ngành, một số tiếng nói nhấn mạnh sự cần thiết phải tuân thủ các nguyên tắc cốt lõi của tiền điện tử.
Mặc dù lập trường này kém thuyết phục giữa một cuộc khủng hoảng nhân đạo, nhưng vấn đề về tập trung và kiểm soát so với phân cấp và tự do theo thời gian sẽ cho chúng ta câu trả lời.
Điều này đặt ra một thách thức cho ngành công nghiệp tiền điện tử, Buckley tin rằng việc phân cấp của nó để tránh những lệnh trừng phạt "gần như là không thể".
"Trong trường hợp không có một một tổ chức tập trung của ngành, chúng ta không thể sử dụng tiền điện tử để phá vỡ các biện pháp trừng phạt và từ đó những quy định chặt chẽ được đưa ra”
Mặc dù Buckley tin rằng tiền điện tử chắc chắn là một yếu tố tốt nhưng ông không nghĩ các cường quốc phương Tây sẽ để im nếu Nga sử dụng nó để giảm thiểu các tác động của lệnh trừng phạt.
