ZKSwap là một sàn giao dịch phi tập trung (DEX) với mô hình tạo thị trường tự động (AMM). Nó cho phép người dùng tự động giao dịch tài sản kỹ thuật số bằng cách sử dụng các pool thanh khoản. Pool thanh khoản là một quỹ được nhiều người cho vay tập hợp lại để những người khác có thể vay từ pool. Tương tự như Uniswap.
Tên ZKSwap bắt nguồn từ công nghệ Zero Knowledge Rollup – bao gồm đầy đủ các chức năng hoán đổi được thực hiện trong layer 2 đồng thời cung cấp “khả năng mở rộng không giới hạn và quyền riêng tư”. Các giao dịch trên mạng này không yêu cầu bất kỳ khoản phí gas nào.
Bằng cách sử dụng giao thức ZK-Rollups của riêng mình, ZKSwap có thể cho phép gộp hàng trăm giao dịch hoán đổi và giao dịch trên các blockchain khác nhau một cách liền mạch.
Lợi thế của ZKSwap khi so sánh với các DEX khác:
– Hoàn toàn phân cấp: Người dùng trên ZKSwap có toàn quyền kiểm soát tiền điện tử của họ và không cần ủy quyền cho bất kỳ thực thể trung tâm nào để thực hiện giao dịch. Điều này mang lại mức độ riêng tư và thanh khoản cao hơn.
– Thông lượng rất cao: ZKSwap dựa trên công nghệ ZK-Rollup, có nghĩa là số lượng giao dịch mỗi giây (TPS) có thể tăng lên theo cấp số nhân.
– Không có phí gas: Các nhà cung cấp thanh khoản và người dùng không cần phải trả phí gas cao như với blockchain khác (ví dụ: Ethereum), là trở ngại đã làm giảm đáng kể mức độ sử dụng.
ZKSwap được các nhà phát triển tại L2 Labs thành lập vào tháng 8/2020. Testnet (mạng thử nghiệm) được ra mắt vào tháng 11/2020 và mainnet (mạng chính) trên Ethereum được bắt đầu vào ngày 15/2/2021. Vào tháng 2/2021, sàn giao dịch đã thực hiện một đợt airdrop, phân phối 80 triệu ZKS. Roadmap (lộ trình) của ZKSwap bao gồm một loạt các nâng cấp sẽ giúp mạng trở thành DEX và AMM được sử dụng rộng rãi.
ZKSwap hoạt động như thế nào?
ZKSwap hoạt động giống như các DEX khác bằng cách khớp những người sẽ giao dịch hoặc hoán đổi tiền điện tử theo cách P2P. Tuy nhiên, nền tảng ZKSwap tận dụng các giải pháp layer 2 do ZK-Rollups cung cấp, cho phép hoán đổi token “có thể mở rộng vô hạn” trên layer 2 của Ethereum. Nói cách khác, nó nhóm các giao dịch với ZK-Rollups để chuyển chúng ra khỏi chuỗi (off-chain) và xử lý nhanh hơn.
Khi các giao dịch off-chain, rollup sẽ tạo ra bằng chứng mật mã được gọi là SNARK dùng để xác minh và xác thực với layer-1 mà không tiết lộ thông tin cụ thể bên trong.
ZKSwap cho phép người dùng đưa các tài sản kỹ thuật số layer 1 (như ETH và token ERC-20 khác) vào hợp đồng thông minh ZKSwap sau đó hoạt động trên layer 2, từ đó làm tăng tốc độ và thông lượng. Điều này cải thiện đáng kể hiệu quả của các sàn giao dịch (tập trung hoặc phi tập trung).
Kiến trúc ZKSwap bao gồm giao diện người dùng (UI) front-end, hợp đồng thông minh on-chain và máy chủ ZKSwap off-chain (pool bộ nhớ, trình đề xuất khối, trình duy trì trạng thái và máy chủ chứng minh).
Thành phần công nghệ bao gồm 2 phát triển chính: máy chủ layer 2 và hệ thống bằng chứng không kiến thức Plonk.
Nhờ có WebSocket, máy chủ ZKSwap tương tác với người dùng nền tảng và giao diện có chức năng theo dõi giao dịch. Tất cả các yêu cầu được chấp thuận sẽ chuyển đến pool bộ nhớ của ZKSwap và được công cụ hoán đổi xử lý.
Hệ thống bằng chứng không kiến thức của ZKSwap dựa trên kiến trúc phân phối và các phát triển song song để tạo ra bằng chứng, cụ thể là thuật toán bằng chứng không kiến thức Plonk. Cây trạng thái ZKSwap lưu giữ bản ghi tất cả các số dư tài khoản trong hệ thống.
Điều gì làm cho ZKSwap trở nên độc đáo?
ZKSwap có tất cả các lợi ích của DEX như quyền riêng tư, giao dịch P2P, phí thấp… Ngoài ra, sàn bổ sung chức năng layer 2 giúp loại bỏ mọi tắc nghẽn giao dịch trên mạng chính. Họ cho phép mọi thứ diễn ra trôi chảy hơn bằng cách sử dụng công nghệ ZK-Rollup để thực hiện hoán đổi token.
Mục đích kinh doanh chính của ZKSwap là thay thế các mô hình DEX chậm và kém hiệu quả hơn. Điều này sẽ đảm bảo luôn đạt được mức thanh khoản cao nhất trên mạng – một trong những mục tiêu chính của ZKSwap.
Mạng ZKSwap được bảo mật bằng nhiều cơ chế đồng thuận khác nhau. Ngoài cơ chế Proof-of-stake (PoS), họ cũng sử dụng Proof-of-TransFee (PoT), Proof-of-ZK-Snarks (PoZK), Proof-of-Gas (PoG) và Proof-of-Liquidity-Mining (PoL). Để tìm hiểu thêm về những cơ chế này, người dùng có thể truy cập Whitepaper (sách trắng) của sàn, nhưng dưới đây là phân tích sơ bộ về công dụng của chúng:
– PoS: ZKSwap sẽ cho phép staking vào hợp đồng thông minh để thưởng cho những người khóa tiền của họ trên mạng.
– PoT: Có hệ thống bằng chứng về phí giao dịch cho phép ZKSwap khuyến khích và thưởng cho người dùng token ZKS tương ứng với số phí họ đã trả.
– PoZK: Mạng ZKSwap có thể tạo ra các bằng chứng không kiến thức có khả năng khai thác, cho phép giao tiếp với Ethereum layer 1.
– PoG: Bên thứ ba có thể thanh toán phí gas của người dùng để được hoàn lại token ZKS.
– PoL: Người dùng được thưởng khi họ cung cấp thanh khoản cho các cặp giao dịch nhất định tương tự như Uniswap và DEX khác.
Token ZKS là gì?
ZKS là token ERC-20 gốc của giao thức thúc đẩy mạng ZKSwap. Nó có nguồn cung tối đa là 1.000.000.000 token, được sử dụng để khuyến khích tất cả các hành động trên mạng bằng cách thưởng cho người dùng thực hiện nhiệm vụ như khai thác. ZKS cũng được sử dụng để quản trị mạng và tham gia xác minh giao dịch, niêm yết token và mua lại. ZKS được phân phối thành các phần sau:
- 60% được phân bổ cho các nỗ lực khai thác của cộng đồng.
- 15% dành riêng cho team ZKSwap.
- 8% dành cho các nhà phát triển hệ sinh thái và hoạt động phát triển.
- 6,7% thuộc về nhà đầu tư thiên thần.
- 5,3% được phân bổ cho nhà đầu tư vòng A tiềm năng.
- 4% được giữ cho thanh khoản ban đầu.
- 1% cho các cố vấn ZKS.
ZKS là một thành phần chính của hệ thống ZKSwap và có thể được sử dụng trong các trường hợp sau:
– Quản trị: Người nắm giữ ZKS có thể đưa ra các đề xuất cập nhật và cải tiến giao thức. Tất cả chủ sở hữu token đều có quyền bỏ phiếu, vì vậy các đề xuất nhận đa số phiếu bình chọn sẽ được chấp nhận và team phát triển chịu trách nhiệm thực thi.
– Bỏ phiếu/cam kết niêm yết: Chủ sở hữu ZKS tham gia biểu quyết và hơn nữa, họ có cơ hội đưa ra đề xuất niêm yết. Bằng cách đạt được đa số phiếu chọn, người nắm giữ có thể đặt coin. Cuối cùng, người dùng có lượng ZKS đáng kể cam kết token của họ nhằm niêm yết.
Làm thế nào để ZKSwap vượt lên các DEX khác?
Số lượng các sàn giao dịch phi tập trung dường như đang không ngừng tăng lên. Làm thế nào để bạn biết nên chọn sàn nào cho nhu cầu hoán đổi token của mình và ZKSwap cung cấp những gì mà những sàn khác không có?
Nhìn chung, ZKSwap là một DEX layer 2 sử dụng mô hình AMM, dựa trên công nghệ rollups không kiến thức. Ưu điểm chính của nó là khả năng mở rộng không giới hạn và quyền riêng tư, với thông lượng cao và phí gas thấp.
ZKSwap thưởng cho hoạt động của người dùng bằng token ZKS và cố gắng khắc phục các vấn đề nan giải của sàn khác. Họ giải quyết những vấn đề này bằng cách loại bỏ phí gas cao, thời gian giao dịch chậm và công suất giao dịch thấp.
ZKSwap có nhiều đối thủ đã xây dựng được lượng lớn nhà phát triển và người dùng như Uniswap, PancakeSwap, 1inch, SushiSwap, Binance DEX,… Chỉ có thời gian mới trả lời được liệu ZKSwap có giành chiến thắng trong cuộc chiến DEX nổi bật nhất hay không và sẽ còn cả một chặng đường dài phía trước trong không gian có quá nhiều sự cạnh tranh này.
Nguồn: Tapchibitcoin.io
