Mặc dù Hợp nhất có vẻ giống như sự kết thúc của quá trình mining GPU, nhưng nó cũng có thể chỉ là sự khởi đầu khi các miner chuyển chỗ ở tìm kiếm cơ hội mới trong Web3.
Điểm qua những ý chính:
- Hợp nhất sẽ buộc ngành công nghiệp mining trị giá 19 tỷ USD của Ethereum phải tìm một điểm đến mới.
- Mining coin PoW thay thế sẽ không bền vững về mặt kinh tế đối với hầu hết các miner Ethereum hiện có. Tổng vốn hóa thị trường của các đồng coin có thể mining bằng GPU không bao gồm ETH là 4,1 tỷ USD, hay khoảng 2% vốn hóa thị trường của ETH. ETH cũng chiếm 97% tổng doanh thu hàng ngày của miner đối với các đồng coin có thể khai thác bằng GPU.
- Nhiều miner quy mô lớn có kế hoạch chuyển hướng tới hoạt động kinh doanh theo định hướng trung tâm dữ liệu với trọng tâm là cung cấp các dịch vụ tính toán hiệu suất cao.
- Miner có thể đóng góp GPU của họ cho các protocol Web3 như Render Network, Livepeer và Akash.
Hợp nhất sẽ đổi Ethereum từ PoW sang mạng dựa trên PoS. Sự phụ thuộc ban đầu của Ethereum vào PoW được hỗ trợ bởi GPU đã tạo ra một ngành công nghiệp mining phân tán trên toàn cầu, tạo ra gần 19 tỷ USD vào năm 2021. Những người tham gia trong ngành từ các cá nhân mining trên một giàn máy đào nhỏ đến những miner được niêm yết công khai điều hành các mining farm lớn với hàng nghìn giàn.
Thay vì tận dụng sức mạnh tính toán để xác định công cụ mining nào tạo ra một block mới, PoS dựa vào tài sản thế chấp đã staking để xác định validator nào sẽ tạo ra block giao dịch tiếp theo. Do đó, nếu quá trình chuyển đổi sang PoS thành công, các miner Ethereum sẽ trở nên lỗi thời. Vậy, điều gì sẽ xảy ra với các miner và phần cứng của họ sau Hợp nhất?
Tình trạng cụ thể
Mặc dù được hứa hẹn trong nhiều năm, nhưng Hợp nhất liên tục bị trì hoãn bởi những thách thức kỹ thuật dai dẳng. Mới đây, với sự kiện Ropsten Testnet của Ethereum hợp nhất thành công, Hợp nhất mạng chính dường như đang đi đúng hướng từ tháng 8 đến tháng 9 nếu như không có vấn đề gì xẩy ra.
Vào tháng 5 năm 2022, Hashrate của Ethereum đạt đỉnh. Hashrate này có xu hướng giảm kể từ đó. Sự sụt giảm trong hashrate có thể là do các miner đóng máy đào và bán chúng trước khi GPU tràn ngập thị trường bán lại sau Hợp nhất.
Điều này được minh họa thêm thông qua quan sát xu hướng giá bán lại GPU. Giá trị bán lại cho các GPU mining phổ biến bao gồm RTX 3090, 3080, 3070, 3060, 2080 và 2070 đã nhanh chóng giảm trong 6 tháng qua. Trung bình, giá GPU đã giảm 47% kể từ tháng 12 năm 2021. Sự sụt giảm giá tiền mã hóa gần đây đã tác động tiêu cực đến lợi nhuận mining và cũng làm tăng nguồn cung GPU trên các thị trường thứ cấp như eBay. Cuối cùng, khi Hợp nhất diễn ra, ngày càng ít miner sẵn sàng đầu tư vào các giàn khoan mới.
Phần cứng mining: ASIC và GPU
Mạng lưới mining của Ethereum được tạo thành từ hai loại phần cứng: ASIC và GPU. ASIC (vi mạch tích hợp chuyên dụng) là phần cứng máy tính được thiết kế cho một mục đích cụ thể, trong trường hợp này là mining thuật toán hashing của Ethereum. Mặc dù GPU cũng có thể giải quyết các phép tính PoW phức tạp, nhưng chúng có thể được sử dụng cho các ứng dụng linh hoạt hơn. Thường được tìm thấy trong các workstation và máy tính chơi game, GPU có thể được sử dụng để hiển thị hình ảnh, mã hóa video hoặc thực hiện bất kỳ ứng dụng nào khác yêu cầu tính toán lặp đi lặp lại.
Do tính chất phi tập trung của mạng lưới mining Ethereum, rất khó để xác định sự cố chính xác của ASIC và GPU trên mạng. Michael D’Aria, Giám đốc điều hành của BitPro, ước tính rằng 90% miner dựa trên GPU, trong khi 10% còn lại dựa trên ASIC. Michael Carter, chủ sở hữu của Bitsbetripping và là chủ sở hữu của một doanh nghiệp tư vấn tiền mã hóa tập trung vào mining, ước tính 20–30% miner trên mạng dựa trên ASIC.
Vấn đề với ASIC là chúng không thể được tái sử dụng với mục đích khác cho các ứng dụng khác nhau ngoài việc mining ETH. Ethereum Classic là đồng coin PoW khác duy nhất có thể được mining bằng ASIC ETH, vì thuật toán hashing của nó tương thích với thuật toán của ETH. Nếu việc mining Ethereum Classic không sinh lãi, các ASIC sẽ không thể bán lại và chúng sẽ bị vứt vào thùng rác sau khi Hợp nhất.
Điều đó khiến GPU trở thành phần cứng mining Ethereum duy nhất có thể được tái sử dụng với mục đích cho các ứng dụng khác sau Hợp nhất. Sau khi phân tích nhiều tùy chọn, sau đây là những điều khả thi nhất:
- Miner chuyển sang mining đồng coin PoW thay thế
- Các miner quy mô lớn chuyển hướng sang các trung tâm dữ liệu cung cấp máy tính hiệu suất cao
- Miner chuyển sang cung cấp tính toán cho các protocol Web3
- Miner bán máy đào và stake bất kỳ ETH nào tích lũy được từ việc mining
Mining coin PoW thay thế
Đối với nhiều cá nhân, mining đã trở thành một sở thích. Sự hài lòng trong việc kiếm tiền mã hóa một cách thụ động từ các giàn máy đào hoặc máy tính chơi game của họ là một cảm giác tuyệt vời và khó để bỏ cuộc. Đối với những người còn lại, mining là một hoạt động kinh doanh tạo ra lợi nhuận.
Với việc Ethereum chuyển đổi PoW sang PoS, cả hai kiểu miner đều băn khoăn không biết có những đồng coin PoW nào khác có thể mining và tạo lợi nhuận hay không. Một số chủ đề trên Reddit và một số miner quy mô nhỏ đã chỉ ra rằng chiến lược của miner sau Hợp nhất là chuyển sang mining bất kỳ đồng coin nào có lợi nhuận cao. WhatToMine là một trang web phổ biến trong cộng đồng mining nhằm xác định đồng coin nào sinh lời cao nhất dựa trên chi phí phần cứng và chi phí điện.
Một số miner quy mô lớn dường như đang đi theo hướng tương tự. Sue Ennis, Phó Chủ tịch Phát triển Doanh nghiệp tại Hut 8, nói rằng Hut 8 đang xem xét mining các đồng coin PoW thay thế như Ethereum Classic, sau Hợp nhất. Tuy nhiên, họ vẫn đang chỉ hold BTC trên bảng cân đối kế toán của mình. Hut 8 cũng có kế hoạch donate sức mạnh hash GPU của mình cho Luxor Mining Pool, bao gồm các đồng coin như BTC, DASH, ZEC và SC, với tất cả lợi nhuận được thanh toán và hold bằng bitcoin.
Vấn đề với những người mining chuyển từ mining ETH sang các đồng coin PoW thay thế là quy mô thị trường của những đồng tiền này không bằng Ethereum. Tổng vốn hóa thị trường tiền xu có thể mining GPU ngoại trừ Ethereum hiện là 4,1 tỷ USD tính đến ngày 9 tháng 6, gần bằng 2% vốn hóa thị trường của Ethereum.
Vì không thể sử dụng hashrate để so sánh sức mạnh tính toán cho các mạng lưới có các thuật toán hashing khác nhau, nên tổng doanh thu của miner sẽ trở thành cách tiếp cận tốt nhất tiếp theo. Trong số 7 đồng coin có thể mining GPU hàng đầu về doanh thu của miner, Ethereum chiếm 97% tổng doanh thu của miner GPU. Ethereum Classic đứng thứ hai với 1,9% tổng doanh thu của miner GPU. Điều này chứng tỏ thị trường đồng coin có thể mining bằng GPU nhỏ như thế nào nếu không có Ethereum.
Một quan niệm sai lầm phổ biến trong không gian mining là việc tăng hashrate sẽ dẫn đến tăng giá, trong khi thực tế thì ngược lại. Nếu những miner GPU ETH đổ vào các đồng coin PoW thay thế trong một đêm, thì điều đó sẽ khiến độ khó mining của những đồng coin đó tăng lên đáng kể, dẫn đến phần thưởng mining sẽ thấp hơn. Điều này sẽ đẩy phần lớn các miner ra khỏi phạm vi lợi nhuận. Các miner vẫn duy trì được lợi nhuận sẽ là những người có quyền truy cập vào các nguồn năng lượng rẻ nhất, rất có thể sẽ là các tổ chức và các công ty lớn. Do đó, chỉ một phần trăm nhỏ của hashrate ETH sẽ có thể chuyển sang các đồng coin có thể mining bằng GPU khác.
Cách duy nhất mà các đồng coin có thể mining bằng GPU khác có thể xử lý một tỷ lệ lớn hashrate của Ethereum là khi giá của chúng tăng lên một vài bậc. Do hoạt động của người dùng trên các mạng này thấp hơn đáng kể so với Ethereum, nên rất khó để thấy giá của những đồng coin này tăng đáng kể. Ngoài ra, hầu hết các mạng PoW thay thế đều thiếu một cộng đồng bên cạnh chính những miner.
Ví dụ: mặc dù Ethereum Classic (ETC) là đồng coin có thể mining bằng GPU cao thứ hai về doanh thu của miner, mạng chỉ có 120.000 USD TVL và ước tính có khoảng 35.000 địa chỉ hoạt động hàng ngày. Trong khi đó, Ethereum có tổng TVL trị giá 50 tỷ USD và hơn 493.000 địa chỉ hoạt động hàng ngày. Sự khác biệt này cho thấy rằng sự gia tăng giá mạnh mẽ gặp phải trong ETC trong hai năm qua không liên quan đến các nguyên tắc cơ bản về mạng và phần lớn là do đầu cơ. Vì vậy, nếu ngay cả giá trị của ETC phần lớn là đầu cơ, thì những miner sẽ khó tìm được các đồng coin thay thế có giá trị thực và sử dụng mạng.
Nhìn chung, việc các miner chuyển sang các đồng coin PoW thay thế không chắn chắn là có bền vững hay không. Bất kỳ sự gia tăng có ý nghĩa nào về hashrate sẽ khiến độ khó mining tăng vọt và đẩy phần lớn các miner ra khỏi vùng sinh lời. Các đồng coin PoW thay thế sẽ chỉ có thể đáp ứng một phần nhỏ hashrate của Ethereum trừ khi giá đồng coin tăng lên theo một số bậc lớn và điều này không có khả năng xảy ra.
Chuyển từ mining sang kinh doanh theo định hướng trung tâm dữ liệu
Những miner Ethereum bao gồm các cá nhân đến những tổ chức mining quy mô lớn. Nếu như các miner nhỏ hay các tổ chức mining nhỏ có thể dễ dàng xoay chuyển sau hợp nhất thì đối với các tổ chức mining quy mô lớn thì việc này sẽ gặp nhiều khó khăn hơn bởi họ đã đầu tư một nguồn vốn lớn vào phần cứng mining, nhà kho chuyên dụng và cơ sở hạ tầng liên quan đến điện.
Hut 8 và HIVE Blockchain đều tuyên bố rằng một trong những chiến lược của họ sau Hợp nhất là chuyển đổi sang ngành công nghiệp điện toán hiệu suất cao. Cả hai công ty đã mua lại các doanh nghiệp trung tâm dữ liệu cho định hướng lâu dài để thực hiện quá trình chuyển đổi. Ý tưởng đằng sau những trung tâm dữ liệu này là cung cấp một giải pháp thay thế cho những gã khổng lồ điện toán đám mây như Amazon Web Services.
Hut 8 và HIVE Blockchain đã đầu tư vào các card GPU cấp cao nhất để mining Ethereum, cho phép chúng được tái sử dụng với mục đích khác để cung cấp các dịch vụ điện toán đám mây hiệu suất cao.
Nhu cầu về tính toán hiệu suất cao sẽ tiếp tục tăng với sự bùng nổ của game, AI và phim hoạt hình. Sự tăng trưởng này sẽ cung cấp cho các miner quy mô lớn cơ hội trở thành nhà cung cấp điện toán hiệu suất cao với nguồn doanh thu mới mạnh mẽ sau khi Hợp nhất xảy ra.
Cung cấp tính toán cho cho protocol Web3
Mục đích của Web3 là tạo lại mạng internet mà chúng ta biết ngày nay trên các protocol mở, phi tập trung và không cần cấp phép. Để điều này trở thành hiện thực, cơ sở hạ tầng phi tập trung cần được xây dựng để đóng vai trò là lớp nền tảng. Điều này bao gồm xây dựng cơ sở hạ tầng cho các ứng dụng phát trực tuyến video, kết xuất các đối tượng 2D và 3D cũng như máy chủ đám mây. Điểm chung của các dịch vụ này là chúng dựa vào một mạng lưới phân tán của những người tham gia để cung cấp GPU.
Miner có thể chuyển việc sử dụng GPU của họ sang một số ít các protocol Web3 bao gồm:
- Render Network
- Livepeer Network
- Akash Network
Một điều cần lưu ý là một số tùy chọn, chẳng hạn như Akash, sẽ yêu cầu thêm vốn đầu tư vào phần cứng để trở thành nhà cung cấp. Cơ hội này không chỉ mở ra cho những miner quy mô nhỏ mà còn cho những miner lớn hơn. Trong tương lai, Ennis cho biết Hut 8 sẽ sẵn sàng sử dụng các trung tâm dữ liệu của họ để phục vụ như một nhà điều hành/nhà cung cấp node cho các protocol Web3, chẳng hạn như Render Network.
Chuyển đổi sang staking
Một tùy chọn có sẵn cho những miner đã tích lũy ETH từ việc mining là bán GPU của họ và trở thành validator trên mạng Ethereum. Mạng yêu cầu validator staking tối thiểu 32 ETH để chạy một validor node. Để đổi lấy các giao dịch xác thực, validator nhận được phần thưởng dưới dạng phần thưởng block, tip và MEV. Tùy thuộc vào số lượng staker và mức độ hoạt động của mạng lưới, lợi suất có thể dao động trong khoảng từ 7% đến 13%. Đối với bất kỳ miner nào không có 32 ETH hoặc những người không muốn chịu trách nhiệm đi kèm với việc chạy một validator node, các staking pool và dịch vụ staking sẽ cung cấp giải pháp staking thay thế.
Các use case trong tương lai cho GPU: Zero Knowledge Proofs
Đối với ELI5, Zero Knowledge Proofs (ZKPs) cho phép ai đó chứng minh bằng mật mã rằng họ biết một bí mật mà không cần phải tiết lộ bí mật cho một bên khác. ZKP là các giải pháp bảo mật và mở rộng quy mô blockchain thiết yếu. Với ETH 2.0 hướng đến một roadmap tập trung vào rollup, zk-rollups đang ngày càng trở nên phổ biến như các giải pháp mở rộng quy mô layer 2, với các dự án như Starknet và zkSync đang dẫn đầu. Các dự án khác sử dụng ZKP ngoài rollup bao gồm Mina, Filecoin và Zcash.
Khi Bitcoin lần đầu tiên ra mắt, bất kỳ ai có CPU/GPU tiêu chuẩn đều có thể mining bitcoin. Cuối cùng, phần cứng hiệu quả hơn (ASIC) được phát triển khiến việc mining CPU/GPU không còn khả thi. Mining ZK có khả năng đi theo một con đường tương tự, nơi nó bắt đầu với các công cụ mining GPU tiêu chuẩn trước khi phần cứng hiệu quả hơn được phát triển (ASIC hoặc FPGA). Các ZKP vẫn còn trong giai đoạn sơ khai, nhưng Paradigm dự đoán thị trường miner/chuyên gia ZK có thể lớn ngang với thị trường mining PoW trong tương lai gần.
Lời kết
Sau khi hợp nhất thành công mainnet Ethereum, mining GPU của các đồng coin PoW có thể sẽ chỉ còn lại một nhóm nhỏu. Khi các miner nhận ra rằng việc mining các đồng coin PoW thay thế sẽ chỉ mang lại lợi nhuận cho một số ít miner có khả năng tiếp cận với năng lượng rẻ, GPU sẽ tràn ngập thị trường thứ cấp. Những miner mà sẵn sàng đầu tư thời gian và vốn bổ sung sẽ có thể chuyển tiếp sang các trung tâm dữ liệu hiệu suất cao hoặc các nhà vận hành/cung cấp node cho các protocol Web3.
Mặc dù Hợp nhất có vẻ giống như sự kết thúc của quá trình mining GPU, nhưng nó cũng có thể chỉ là sự khởi đầu khi các miner chuyển chỗ ở tìm kiếm cơ hội mới trong Web3.
