Hôm 6/3, Yuga Labs đã kết thúc phiên đấu giá bộ sưu tập TwelveFold trên mạng Bitcoin, bao gồm 288 NFT được bán theo hình thức đấu giá, 12 NFT còn lại sẽ dành tặng cho những người đóng góp cho dự án và các hoạt động từ thiện.
Thật không đúng khi tạo NFT trên mạng Bitcoin mà không có hợp đồng thông minh (smart contract). Và các nhà phát triển Web3 đã nghĩ ra một cách, khi Ordinals Protocol ra mắt vào tháng 1/2023. Giao thức có thể mã hóa đơn vị giao dịch nhỏ nhất của Bitcoin (BTC) là Satoshi và tạo hình ảnh trong dữ liệu của Satoshi, sau khi quá trình phân biệt hoàn tất hình ảnh NFT hiện lên.
Mạng Bitcoin vốn đã chậm nay càng trở nên tắc nghẽn hơn do sự lưu thông của NFT trên chuỗi và sự gia tăng kích thước khối cũng làm tăng chi phí lưu trữ của các node. Những lời phản đối của “Bitcoin không cần NFT” đang nhiều hơn.
Bitcoin NFT đang phổ biến hơn
Yuga Labs đang đóng vai trò dẫn dắt thị trường NFT, theo quy tắc, người dùng tham gia đấu giá cần điền địa chỉ ví Bitcoin để nhận NFT, sau đó nhấp vào nút “Bid” để lấy địa chỉ nhận Bitcoin, người dùng có thể gửi giá thầu đến địa chỉ này để đấu giá. Số tiền đặt giá thầu tối thiểu là 20.000 Satoshi, khoảng 5 USD theo giá Bitcoin tại thời điểm báo chí.
TwelveFold được giới thiệu vào cuối tháng 2 vừa qua, Yuga Labs định nghĩa là bộ sưu tập thử nghiệm phiên bản giới hạn và chứa 300 tác phẩm nghệ thuật được tạo trên đơn vị Satoshi. Yuga Labs giải thích đây là ngôn ngữ trực quan để ánh xạ dữ liệu trên mạng Bitcoin.
Trong phiên đấu giá này, 288 TwelveFold NFT sẽ được bán và 12 NFT dành cho những người đóng góp hoặc được sử dụng cho các hoạt động quyên góp và từ thiện trong tương lai. Mặc dù Yuga Labs tuyên bố rằng những tác phẩm này sẽ không tương tác hoặc liên quan đến bất kỳ dự án Yuga nào trước đây, đang diễn ra hoặc trong tương lai dựa trên Ethereum, nhưng không có ít người tham gia đấu giá vì mục tiêu lợi nhuận.
Theo kết quả đấu giá, giá thầu cao nhất trong số 288 địa chỉ hàng đầu đạt 7,115 BTC và giá thầu thấp nhất là 2,251 BTC.
Nhiều người coi sự gia nhập cuộc chơi của Yuga Labs là một sự kiện quan trọng đối với Bitcoin NFT. Xét cho cùng, Yuga Labs, công ty nắm giữ các dự án NFT blue-chip như Bored Ape Yacht Club (BAYC) và CryptoPunks dần trở thành người điều phối cuộc chơi NFT.
Bitcoin là mạng blockchain lâu đời nhất, tại sao không có NFT trước đây?
Dù là thế hệ đầu tiên của blockchain, Bitcoin không có khái niệm về hợp đồng thông minh mà là một mạng lưới truyền giá trị điểm – điểm thuần túy chỉ có thể tạo ra Bitcoin. Khi nói đến Ethereum, hợp đồng thông minh trở thành một điểm khác biệt quan trọng giữa hai loại này, bất kỳ ai cũng có thể sử dụng hợp đồng thông minh để phát hành token và sau đó với sự phát triển của các tiêu chuẩn hợp đồng thông minh, NFT không đồng nhất đã ra đời.
Trong một thời gian dài, việc sử dụng mạng Bitcoin để phát hành NFT là không khả thi, cho đến tháng 1 năm nay, một giao thức có tên là Ordinals đã xuất hiện và mạng Bitcoin có thể sử dụng một phương thức đặc biệt, khi sắp xếp và đánh số đơn vị giao dịch nhỏ nhất Satoshi của Bitcoin, để mỗi Satoshi có thể được đánh số và phân biệt, sau đó có thể được theo dõi hoặc được giao dịch riêng lẻ.
Thay đổi này cung cấp các điều kiện cho sự ra đời của NFT trên mạng Bitcoin. Sau khi đánh số Satoshi, giao thức Ordinals hỗ trợ “khắc” trên Satoshi, tức là người dùng có thể thêm văn bản, hình ảnh và thông tin khác vào dữ liệu của Satoshi để tạo NFT.
Không giống như Ethereum và các blockchainkhác trong đó mỗi NFT là độc lập, NFT trên Bitcoin giống như các phần phụ gắn liền với Satoshi hơn. Điều này dẫn đến thực tế là để giao dịch NFT trên Bitcoin, Satoshi tương ứng với NFT phải được gửi để hoàn thành nó.
Chiếm không gian toàn mạng
Từ lâu, mọi người bắt đầu đề cao nghệ thuật mã hóa, vào năm 2011, đã có người cố gắng tạo ra nghệ thuật trên mạng Bitcoin. Thời điểm đó, ai đó đã đặt các thông điệp trên mạng Bitcoin và tạo tác phẩm nghệ thuật ASCII với những thông điệp đó.
Tên đầy đủ của ASCII là “Mã tiêu chuẩn Mỹ để trao đổi thông tin”. Sử dụng tiêu chuẩn này, các nghệ sĩ thời đó đã đính kèm hình ảnh được vẽ bằng chữ khi gửi giao dịch Bitcoin, giống như người ta sử dụng ký tự để vẽ hình để gửi lời chúc phúc khi gửi tin nhắn văn bản 20 năm trước đây.
Từng có một người đã tạo ra tác phẩm nghệ thuật ASCII nổi tiếng, để tri ân nhà phát triển Bitcoin quá cố Len Sassaman và sau đó là Cựu Chủ tịch Hội đồng Thống đốc Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ Ben Bernanke, với hình hai khuôn mặt con người trên blockchain, tạo ra làn trong nghệ thuật mã hóa trong một thời gian ngắn.
Các tác phẩm ASCII thời đó tuy rất nghệ thuật nhưng không phổ biến được lâu vì mọi người không thể sở hữu, hiển thị trên chuỗi và không thuộc quyền sở hữu của ai. Đồng thời, chúng không mang lại lợi nhuận trên giá trị đầu tư nên sớm rơi vào quên lãng.
Ngày nay, sau khi các mạng blockchain như Ethereum và Solana phổ biến NFT, Bitcoin NFT đã quá muộn. Những người sáng tạo thông minh của giao thức Ordinals cho phép mọi người thêm giá trị nghệ thuật vào Bitcoin như thể chúng được tạo ra. Điều này có vẻ giống như một nỗ lực mới, nhưng trên thực tế, mọi thứ đã xuất hiện từ lâu.
Tính đến thời điểm hiện tại, hơn 50.000 NFT đã được sinh ra trên mạng Bitcoin. Dự án đầu tiên là Ordinal Punk do Cryptopunks phát hành, nhiều NFT đã được bán với giá cao hơn 1 BTC và giá cao nhất của Inscription 620 thậm chí lên tới 9,5 BTC.
Dữ liệu cho thấy kể từ khi Ordinals phổ biến hơn, kích thước khối của Bitcoin đã tăng từ khoảng 0,7mb lên hơn 2,2mb.
Giao dịch bị đóng băng và phí xử lý cao do khả năng mở rộng không đủ luôn là những điểm đau chính của Bitcoin. Sau sự xuất hiện của NFT, tình trạng tắc nghẽn trở nên nghiêm trọng hơn: Kích thước khối ngày càng tăng và tâm lý thị trường khiến các hoạt động giao dịch thường xuyên hơn. Dữ liệu của Dune cho thấy kể từ đầu năm nay, tỷ lệ sử dụng Taproot, một công cụ mở rộng Bitcoin hỗ trợ giao thức Ordinals, đã tăng đáng kể, điều này thường có nghĩa là chi phí giao dịch cao hơn và mạng tắc nghẽn hơn.
Do đó, có quan điểm cho rằng việc giới thiệu NFT là để thêm một câu chuyện mới cho Bitcoin trước đợt Halving Bitcoin 2024, làm nổi bật giá trị đầu tư của Bitcoin. Nhưng đó là câu chuyện tương lai, hiện tại thì Bitcoin NFT chiếm không gian của mạng Bitcoin hơn là những giá trị khác.