Đã có nhiều vụ lừa đảo tiền điện tử (crypto scam) xảy ra. Chúng tôi sẽ giải thích cách phát hiện và phòng tránh chúng.
Thế giới tiền điện tử (cryptocurrency) còn khá mới và tương đối chưa được kiểm soát. Chính điều này đã thu hút những kẻ gian lận đang tìm cách thực hiện tất cả các chiêu trò lừa đảo tiền điện tử. Nhằm đảm bảo cho một hành trình an toàn nhất có thể trong thế giới crypto của bạn, ở bài viết này, chúng tôi sẽ giải thích rõ về các trò gian lận và cách phòng tránh chúng.
Không phải tất cả các loại tiền điện tử không thành công đều là lừa đảo. Các nhà đầu tư có thể mất tiền nếu một đồng tiền chính hãng không thành công do các nguyên nhân tự nhiên, và không được thiết kế đặc biệt để lừa đảo mọi người. Đặc biệt khi một đồng coin được quảng bá nhiệt tình thông qua các tài khoản mạng xã hội, bạn cần phải thận trọng và tự mình nghiên cứu.
Chúng ta hãy cùng nhau điểm qua một số sự kiện và số liệu, xem xét các ví dụ về scam để bạn có thể hiểu rõ hơn về cách thức hoạt động của các trò gian lận tiền điện tử và làm sao để tránh cho các trò gian lận tiền điện tử xảy ra với bạn.
Sự gia tăng gian lận tiền điện tử
Chỉ riêng tại Hoa Kỳ, các nhà đầu tư đã mất hơn $80 triệu cho các trò gian lận tiền điện tử trong sáu tháng từ ngày 1/10/2020 đến ngày 31/3/2021, theo một báo cáo của Ủy ban Thương mại Liên bang (FTC). Báo cáo cho biết có gần 7,000 người đã trở thành nạn nhân của gian lận tiền điện tử, với mức thiệt hại trung bình là $1,900. Những con số đó cho thấy rằng, so với cùng kỳ năm 2020, đã có nhiều hơn gấp 12 lần số người bị lừa đảo tiền điện tử, với số tiền bị đánh cắp tăng gần 1,000%.
Nhà phân tích chương trình FTC, Emma Fletcher, cho biết, tính tương đối mới của tiền điện tử, kết hợp với giá tiền điện tử cao khi đó đã khiến nhiều người quan tâm đến tiền điện tử hơn, ” rơi vào tay của những kẻ lừa đảo”.
Bà nói:
“Họ hòa nhập vào bối cảnh với những tuyên bố có vẻ hợp lý bởi vì tiền điện tử là lãnh thổ chưa được biết đến đối với nhiều người.”
Báo cáo của FTC cho biết những người trong độ tuổi từ 20 đến 49 có nguy cơ trở thành nạn nhân của các trò gian lận tiền điện tử cao hơn gấp 5 lần, nhưng những người trên 50 tuổi có nhiều khả năng bị mất nhiều tiền hơn, với mức thiệt hại trung bình cho những người trong độ tuổi đó là $3,250.
Tờ Wall Street Journal đã chia sẻ câu chuyện của Sebastian, một kỹ thuật viên dược 28 tuổi, người đã mất khoản đầu tư $10,000 vào crypto start-up LUB. WSJ cho biết đồng coin này hứa hẹn với các nhà đầu tư lợi nhuận hàng ngày là 10%, đã chết vào tháng Năm. Sebastian nói:
“Tôi cảm thấy xấu hổ và vẫn không thể hiểu được mình đã ngu ngốc như thế nào.”
Công ty phân tích blockchain CipherTrace cho biết tình trạng gian lận đầu tư tiền điện tử đã giảm trên toàn thế giới, với $4.1 tỷ bị đánh cắp trên toàn cầu vào năm 2019 và $432 triệu bị lấy đi trong 4 tháng đầu năm 2021.
Tuy nhiên, công ty cho biết, đã có sự gia tăng trong các vụ lừa đảo tiền điện tử liên quan đến tài chính phi tập trung (DeFi), với $83.4 triệu bị đánh lừa từ các nhà đầu tư trong 1/3 đầu tiên của năm 2021, cao hơn gấp đôi so với $41 triệu bị đánh cắp trong cả năm 2020.
Gian lận tiền điện tử bị xử phạt
Các nhà chức trách đã bắt được một số kẻ lừa đảo. Vào tháng 2, người quản lý quỹ đầu cơ tiền điện tử Stefan Qin đã nhận tội với cáo buộc gian lận bảo mật tại Tòa án Liên bang Hoa Kỳ ở New York. Y thừa nhận đã nói dối các nhà đầu tư về lợi nhuận từ quỹ Flagship trị giá $90 triệu của mình, Virgil Sigma Fund LP. Qin, 24 tuổi, một công dân Úc gốc Canberra, đã đánh cắp gần như tất cả tài sản của quỹ và sau đó cố gắng ăn cắp từ một quỹ khác để giúp trả tiền cho các nhà đầu tư. Luật sư Hoa Kỳ Audrey Strauss cho biết:
“Toàn bộ nhà cái đã được tiết lộ, và Qin hiện đang chờ tuyên án cho hành vi trộm cắp trơ trẽn của mình.”
Vào ngày 2/3, một tòa án Mỹ đã phán quyết Benjamin Reynolds, đến từ Manchester ở Anh, phải trả $571 triệu sau khi người ta phát hiện ra y đã lừa đảo mọi người gửi cho mình hơn 22,000 bitcoin. Tòa án liên bang ở Manhattan cho biết Reynolds phải trả khoảng $143 triệu tiền bồi thường cùng với khoản tiền phạt $429 triệu.
Reynolds đã nói với các nhà đầu tư rằng y sẽ giao dịch bitcoin của họ trên các thị trường tiền tệ để tăng lợi nhuận. Dĩ nhiên, y sau đó đã không thực hiện bất cứ giao dịch nào cho các khách hàng của mình. Vụ lừa đảo diễn ra từ tháng 5 đến tháng 10/2017, y nhắm vào 169 công dân Mỹ và hơn 1,000 người trên toàn thế giới.
Gian lận tiền điện tử trên toàn thế giới
Các trò gian lận tiền điện tử tiềm năng không chỉ giới hạn ở Hoa Kỳ. Tờ Sunday Times của Anh đã đưa tin vào tháng 7 về Grantedge Trading Investment. Công ty không có thật đã tuyên bố sai sự thật về việc nhà tài phiệt người Nga Alisher Usmanov là giám đốc điều hành của mình. Nó cũng liệt kê tỷ phú thép Ấn Độ Lakshmi Mittal và ông trùm hóa chất người Anh, Sir Jim Ratcliffe là cổ đông. Grantedge tuyên bố cung cấp tiền điện tử trong số các sản phẩm sẵn có của mình để giao dịch.
Vào tháng 4, sàn giao dịch tiền điện tử Thodex của Thổ Nhĩ Kỳ đã chìm trong bóng tối, khiến khoảng 391,000 người không thể truy cập vào tài khoản của họ. Faruk Fatih Özer, Giám đốc điều hành của công ty, đã được nhìn thấy tại một sân bay. Truyền thông Thổ Nhĩ Kỳ đưa tin rằng y đã mang theo số tiền kỹ thuật số trị giá $2 tỷ bên mình.
Trong lịch sử, một trong những nỗ lực lừa đảo đáng chú ý nhất liên quan đến một bài đăng trên mạng xã hội lan truyền trong đó khẳng định Martin Lewis, người sáng lập trang web MoneySavingExpert.com của Anh, đang khuyên mọi người đầu tư vào bitcoin thông qua một trang web lừa đảo.
Lewis đã khởi kiện Facebook. Vào tháng 1/2019, gã khổng lồ truyền thông xã hội đã đồng ý trả 3 triệu bảng Anh cho Citizen’s Consulting để tổ chức này có thể thiết lập một dự án “hành động lừa đảo”.
Lewis, một nhân vật cố định trên phương tiện truyền thông Anh, cho biết:
“Bạn sẽ thấy các quảng cáo với tôi về Bitcoin hoặc giao dịch Bitcoin. Chúng không phải là Bitcoin, chúng là lừa đảo. Đừng chạm vào chúng. Nếu bạn nhìn thấy khuôn mặt của tôi trong một quảng cáo thì đó không phải là sự thật. Hãy cực kỳ cẩn thận để tự thực hiện nghiên cứu và tìm kiếm một nguồn hợp pháp nếu bạn muốn Bitcoin của mình. “
Các chiêu trò lừa đảo tiền điện tử
Một số loại hình lừa đảo đầu tư tiền điện tử bao gồm:
- Các sàn giao dịch tiền điện tử giả mạo, trông giống như các công ty hợp pháp nhưng sau đó biến mất chỉ sau một đêm, lấy đi các khoản đầu tư của khách hàng.
- Các chương trình đầu tư của Bogus, nơi mọi người được hứa hẹn khoản lợi nhuận khổng lồ. Thông thường, những điều này ẩn ý rằng những người nổi tiếng và những người kinh doanh thành công có liên quan hoặc tán thành kế hoạch này.
- Các kế hoạch Ponzi, hứa hẹn thu được lợi nhuận lớn nếu ai đó tham gia. Nhưng một phần quan trọng trong phần thưởng của họ là việc tuyển dụng bạn bè và gia đình đăng ký. Tiền từ các thành viên mới được sử dụng để trả cho các thành viên cũ. Nó sụp đổ khi không tìm thấy tân binh nào để đáp ứng các khoản thanh toán.
- Giả mạo và mạo danh, nơi mọi người thiết lập các trang web giả mạo hoặc hack số điện thoại để thuyết phục mọi người gửi tiền cho họ.
- Malware (phần mềm độc hại) tự gắn vào máy tính của mọi người và lấy cắp thông tin của họ.
- “Exit scams”, nơi một công ty lấy tiền mà không cung cấp sản phẩm. Về mặt gian lận tiền điện tử, điều này thường có hình dạng một công ty huy động tiền thông qua một đợt chào bán tiền coin ban đầu (initial coin offering, viết tắt là ICO) và đóng cửa trong thời gian ICO hoặc ngay sau khi nó kết thúc.
Cách phát hiện lừa đảo tiền điện tử
- Đếm và tính toán số tiền của bạn. Bitconnect hứa với các nhà đầu tư lãi kép 1% hàng ngày. Thực hiện các phép tính sẽ cho bạn biết rằng một khoản tiền gửi trị giá $1,000 sẽ có thể thu được $50 triệu chỉ 5 năm sau đó.
- Giữ bình tĩnh. Nếu điều gì đó nghe có vẻ quá tốt để trở thành sự thật, thì nó có thể là như vậy.
- Luôn đảm bảo kiểm tra kỹ mọi thứ. Nếu một tài khoản mạng xã hội tuyên bố một người nổi tiếng đứng sau hoặc ủng hộ một sản phẩm, thì bạn cần đảm bảo điều đó là sự thật.
- Nếu các tài liệu và trang web đầy lỗi chính tả và sai sót, thì bạn gần như chắc chắn đang dính vào một trò lừa đảo tiền điện tử.
- Không để người khác truy cập vào máy tính hoặc điện thoại của bạn.
- Làm nghiên cứu của bạn. FTC đề nghị bạn nên thực hiện tìm kiếm trên web về sản phẩm tiền điện tử cộng với các cụm từ “xem xét”, “lừa đảo” hoặc “khiếu nại”.
Cũng nên nhớ rằng tiền điện tử đang ở trong một thị trường đầy biến động. Ngay cả khi bạn đang giao dịch với một cái gì đó “chính hãng”, không có gì đảm bảo rằng bạn sẽ kiếm được tiền. Hãy thực hiện nghiên cứu của riêng mình, luôn nhớ rằng giá tiền điện tử có thể tăng cũng như có thể giảm và không bao giờ đầu tư nhiều hơn số tiền mà bạn có thể để mất.
Nguồn: currency.com
