Gần đây, chủ đề và tranh cãi xung quanh Ethereum ngày càng gia tăng. Không chỉ Vitalik Buterin cần phải giải thích quan điểm của mình, mà ngay cả quỹ Ethereum cũng phải phát hành thông báo để làm dịu những nghi ngờ từ cộng đồng.
Trong chu kỳ thị trường bò hiện tại, hiệu suất của Ethereum có thể nói là khá nhạt nhòa. Việc ETF Ethereum giao ngay ở Mỹ được phê duyệt cũng không khiến giá ETH bùng nổ như nhà đầu tư mong đợi, ngược lại, giá của ETH ngày càng giảm. Điều này không khỏi khiến Ethereum, vốn được mệnh danh là “vị vua của muôn vàn chuỗi,” dần mất đi sự tôn trọng từ các nhà đầu tư và cộng đồng, dẫn đến sự nghi ngờ về nhiều khía cạnh của Ethereum.
Tranh cãi không ngừng, Ethereum cần khôi phục uy tín
Gần đây, các thành viên trong cộng đồng đã đưa ra những nghi ngờ về quan điểm của Vitalik, quỹ Ethereum, và cả các vấn đề xây dựng hệ sinh thái Ethereum, và tất cả đều đã có phản hồi và bác bỏ.
Vào ngày 25 tháng 8, KOL @0xstrobe đã chỉ trích Vitalik, công khai cáo buộc ông về việc giao tiếp không hiệu quả trong vấn đề DeFi. Nội dung nguyên văn là:
“Vitalik, tôi nghĩ một trong những lý do khiến mọi người cảm thấy bối rối hoặc thất vọng với quan điểm của bạn về DeFi là do sự giao tiếp không rõ ràng – Theo bạn, ‘DeFi’ dường như có nghĩa là các trò lừa đảo Ponzi trong cơn sốt khai thác năm 2021.
Nhưng đối với nhiều người khác, ‘DeFi’ có nghĩa là việc gửi tiền và vay tiền trên các nền tảng như Aave, CDP như RAI (bạn cũng đã đề cập đến!), và các ứng dụng tài chính phi tập trung lành mạnh khác như Synthetics. Lợi nhuận đến từ người vay, phí giao dịch, v.v.
Nhiều mô hình ‘kinh tế Ponzi’ trong hệ sinh thái DeFi chỉ có thể mang lại sự gia tăng tạm thời về một số chỉ số, nhưng đó không phải là toàn bộ DeFi.”
Vitalik đã phản hồi như sau: “Những gì bạn nói về lợi nhuận từ người vay và phí giao dịch chính là điều tôi lo lắng. Giá trị của token mã hóa nằm ở việc bạn có thể kiếm được lợi nhuận từ chúng, và những lợi nhuận này do người giao dịch token mã hóa trả.
Ví dụ rõ ràng là: Những người nhận lãi suất 8% bằng đô la Mỹ, thì lợi nhuận của họ được trả bởi những người sử dụng đòn bẩy 2x để mua ETH với lãi suất 8%. Điều này có nghĩa là thị trường DeFi tồn tại ở hạ lưu của thị trường ETH. Vì vậy, dù DeFi có thể rất tốt, nhưng nó về cơ bản bị giới hạn và không thể trở thành một sáng tạo bùng nổ đưa công nghệ mã hóa lên mức áp dụng gấp 10-100 lần.”
Tuy nhiên, phản hồi của Vitalik đã dẫn đến nhiều nghi ngờ và phản bác hơn nữa. Ví dụ, đối tác của Electric Capital cho rằng quan điểm của Vitalik áp dụng cho tất cả các lĩnh vực tài chính. KOL @PaperImperium cho rằng lời phát biểu của Vitalik cho thấy sự hiểu lầm về lịch sử kinh tế nhân loại. CEO của Alphaverse Capital cho rằng quan điểm của Vitalik không hợp lý.
Ngay sau đó, hành động của quỹ Ethereum trong việc chuyển 35.000 ETH đã gây ra sự nghi ngờ trong cộng đồng, chủ yếu là do báo cáo chi tiêu hàng năm của tổ chức này không minh bạch.
Josh Stark, một thành viên của ETHGlobal, cho biết quỹ Ethereum đang biên soạn báo cáo chi tiêu mới nhất, bao gồm chi tiêu trong năm 2022 và 2023, và sẽ công bố trước hội nghị Devcon SEA vào tháng 11. Đồng thời, ông đã tiết lộ thông tin về các khoản chi tiêu trong báo cáo này, bao gồm chi tiêu nội bộ và ngoại bộ, chẳng hạn như:
- “L1 R&D” bao gồm tài trợ cho các nhóm khách hàng bên ngoài và các nhà nghiên cứu nội bộ của EF. Trong hai năm qua, chi tiêu nội bộ khoảng 38%, chi tiêu bên ngoài khoảng 62%.
Chi tiêu nội bộ bao gồm các nhóm EF như:
- Geth;
- Khám phá quyền riêng tư và mở rộng (PSE);
- Solidity;
- Nghiên cứu mật mã;
- Nhóm khuyến khích bền vững;
- Devcon, v.v.
Tất cả các nhóm này đều công khai công việc của mình và chia sẻ thông tin hoạt động trên trang web, github và các kênh xã hội của họ.
Chi tiêu bên ngoài liên quan đến việc cấp phát. Trong 4 năm qua, chúng tôi đã thường xuyên đăng báo cáo về hoạt động cấp phát của EF trên blog.ethereum.org. Trong biểu đồ tôi đã chia sẻ, loại mới lớn nhất là “cơ quan mới”. Một mục tiêu quan trọng của EF là hỗ trợ việc thành lập các tổ chức mới có thể củng cố và hỗ trợ hệ sinh thái Ethereum trong thời gian dài. Loại này bao gồm các tổ chức được cấp phát như:
- Quỹ Nomic;
- Trung tâm nghiên cứu phi tập trung (@TheDRC_);
- L2Beat (@l2beat);
- Quỹ 0xPARC (@0xPARC);
- Và các tổ chức liên quan và tiếp giáp với Ethereum khác.
Ngoài việc nghi ngờ về Vitalik và quỹ Ethereum, các thành viên cộng đồng cũng đã đặt câu hỏi về tình trạng xây dựng Ethereum.
@MacroMate8, giám đốc rủi ro của Ethenalabs, cho rằng kể từ năm 2021, gần như không có sự gia tăng về số lượng các nhà phát triển mới trong hệ sinh thái ETH. Ngược lại, SOL (Solana) lại thu hút nhiều nhà phát triển trẻ tuổi liên tục phát triển.
Josh Stark đã phản bác quan điểm của Vitalik bằng cách trích dẫn dữ liệu từ báo cáo nhà phát triển của Electric Capital. Vitalik đã phản hồi rằng ông thích biểu đồ này vì nó liệt kê Layer 2 (L2) như một danh mục riêng, điều này làm giảm sự thành công của Ethereum, nhưng ngay cả với những trở ngại đó, Ethereum vẫn trông rất ấn tượng.
Các vấn đề khác bao gồm việc Vitalik và hầu hết các nhà phát triển cốt lõi không coi ETH là tài sản lưu trữ giá trị hoặc tiền tệ có thể lập trình có ý nghĩa, và Vitalik đã trả lời rằng nếu ông không tin ETH là SOV (Store of Value), ông đã không giữ khoảng 90% tài sản ròng của mình trong đó.
Có còn cơ hội bùng nổ cho Ethereum không?
Trước những tranh cãi và phản hồi từ Vitalik cùng với Ethereum, nhiều tổ chức và cá nhân đã đưa ra quan điểm và dự đoán về tương lai của Ethereum:
- Cyber Capital: Cho rằng Ethereum đang suy thoái, và L2 đang “nhảy múa trên mồ” của Ethereum. Họ chỉ ra rằng kể từ khi EIP-4844 (Proto-Danksharding) được triển khai, doanh thu phí của Ethereum đã giảm mạnh và không theo kịp tốc độ lạm phát. Trong khi đó, lượng sử dụng và doanh thu phí của các mạng L2 đã đạt mức cao mới, khiến Ethereum bị giữ lại ở mức công suất thấp. Cyber Capital cho rằng đây là một “mối quan hệ ký sinh.”
- Morgan Stanley: Đưa ra lý do vì sao Ethereum đang hoạt động kém. Từ khi ra mắt ETF giao ngay Ethereum, quỹ đã chứng kiến sự rút vốn ròng khoảng 500 triệu USD, trong khi ETF Bitcoin giao ngay đã thu hút hơn 5 tỷ USD. Ngân hàng này cho rằng dữ liệu yếu của ETF Ethereum phần nào là điều dự kiến và chỉ ra rằng sự “lợi thế tiên phong” của Bitcoin, sự thiếu khả năng staking và thanh khoản thấp làm giảm sự hấp dẫn đối với các nhà đầu tư tổ chức.
- Zhu Su: Cho rằng vấn đề của quỹ Ethereum không phải là bán token giá trị quá sớm, mà là thiếu một lộ trình nhất quán và lãnh đạo hiệu quả.
Tuy nhiên, vẫn có những quan điểm tích cực về Ethereum:
- CF Benchmarks CEO: Tin rằng nhu cầu về ETF Ethereum có thể tiếp tục tăng trong vài tháng tới, và dự đoán nhiều công ty quản lý tài sản sẽ cung cấp sản phẩm này cho khách hàng. Ông cũng cho rằng khi các nhà quản lý tài sản và cố vấn tài chính hiểu rõ hơn về Ethereum và các sự khác biệt chính giữa nó và Bitcoin, vốn đầu tư vào ETF Ethereum sẽ tiếp tục tăng lên.
- Arkham: Đã so sánh với dữ liệu trong quá khứ, nêu rõ rằng khi quỹ Ethereum bán 100.000 ETH vào năm 2020, giá ETH đã tăng 6 lần sau đó.
- 1confirmation: Tin rằng giá trị thị trường của Ethereum có thể vượt qua Bitcoin trong vòng năm năm tới. Mặc dù hiện tại giá trị thị trường của Bitcoin gấp bốn lần Ethereum, cả hai đều sẽ tiếp tục tăng trưởng, nhưng Ethereum cuối cùng có thể vượt qua Bitcoin.
- Mads Eberhardt (Steno Research): Đề xuất rằng lãi suất là yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến sự hấp dẫn của DeFi, vì nó quyết định liệu các nhà đầu tư có xu hướng tìm kiếm cơ hội rủi ro cao hơn trong thị trường tài chính phi tập trung hay không.
Kết luận
Ethereum, với vai trò đại diện cho công nghệ blockchain, được kỳ vọng rất cao và hệ sinh thái của nó ngày càng phát triển. Tuy nhiên, trong chu kỳ thị trường tiền điện tử hiện tại, Ethereum và hệ sinh thái của nó dường như đang gặp khó khăn và thiếu điểm sáng, dẫn đến sự chỉ trích liên tục từ cộng đồng.
Dù vậy, phản hồi từ Vitalik và các nhà phát triển cốt lõi của Ethereum đối với các nghi ngờ của cộng đồng vẫn khá chân thành và kịp thời. Ethereum đã trải qua những cuộc khủng hoảng niềm tin lớn hơn trong quá khứ, vì vậy với vị thế của “vị vua của muôn vàn chuỗi,” có lẽ nên dành thêm thời gian và kiên nhẫn.
