Sự ra đời đầu tiên của thông tin nhận dạng điện tử của con người trong kỷ nguyên độc lập Web1, đến sự xuất hiện của danh tính ảo trong kỷ nguyên tổng hợp Web3. Khi kỷ nguyên của metaverse Web3 đang đến gần, biểu đồ xã hội dựa trên danh tính ảo cũng gần xuất hiện.
Biểu đồ xã hội trong tương lai của Web3 sẽ như thế nào? Nó đóng vai trò gì trong mạng xã hội hiện đại?
Mark Zuckerberg, giám đốc điều hành Meta, chia sẻ tại hội nghị nhà phát triển Facebook F8 đầu tiên vào tháng 4/2010, đề cập đến việc lập bản đồ các mối quan hệ xã hội giữa các cá nhân, phản ánh những người mà người dùng biết qua nhiều kênh khác nhau, bao gồm các thành viên trong gia đình, đồng nghiệp làm việc, bạn học cùng trường và nhiều thứ khác, nhằm kết nối mọi người, làm cho mạng Internet được cá nhân hóa về mặt xã hội và thông minh hơn.
Trong thời đại Web2, các nền tảng xã hội được sử dụng rộng rãi, giống như Facebook, Twitter và Wechat, mỗi nền tảng có trọng tâm hoạt động khác nhau, thuộc sở hữu của các công ty riêng biệt và họ kiểm soát dữ liệu người dùng. Không có cách nào để biểu đồ xã hội của người dùng tồn tại mà không có nền tảng. Khi người dùng chuyển từ nền tảng này sang nền tảng mới khác, bạn phải thiết lập lại tất cả thông tin cá nhân, điều này khá bất tiện.
Biểu đồ xã hội phi tập trung của Web3 trả lại quyền sở hữu dữ liệu cho người dùng và mọi người có thể sử dụng thông tin cá nhân trên đa nền tảng, tức thiết lập một lần và sử dụng dài lâu. Cho dù đó là một trò chơi hay dự án metaverse, các mối quan hệ xã hội và mạng do người dùng thiết lập sẽ được liên kết với biểu đồ xã hội phi tập trung và thông tin liên quan lưu trữ trên blockchain.
Dưới biểu đồ xã hội phi tập trung, người dùng có quyền kiểm soát độc lập và quyền sở hữu vĩnh viễn đối với tất cả các tương tác của mình, thế giới trở nên linh hoạt và cởi mở hơn, và không còn mối quan hệ giữa các nền tảng xã hội và người dùng Web2. Có nghĩa là, biểu đồ xã hội Web3 sẽ giàu trí tưởng tượng hơn so với nền tảng xã hội trong thời đại Web2.
Lens Protocol
Lens Protocol hoạt động tương tự giao thức mã nguồn mở dựa trên blockchain, để định hình các khái niệm và khả năng của phương tiện truyền thông xã hội trong Web3. Giao thức Lens kết hợp trao quyền cho nhà sáng tạo nội dung sở hữu nó.
Người dùng có quyền sở hữu dữ liệu xã hội và họ có thể đưa dữ liệu đó vào bất kỳ ứng dụng nào được xây dựng trên Lens Protocol. Đồng thời, không phải lo lắng về nội dung sáng tạo bị hạn chế bởi chính sách kiểm duyệt, bởi mỗi ứng dụng trên này mang lại lợi ích cho toàn bộ hệ sinh thái Lens.
Ứng dụng xã hội Lens hiện triển khai các chức năng như hồ sơ người dùng, người theo dõi, bài đăng, nhận xét, lượt chia sẻ và thích. Các chức năng chính của mạng xã hội được tích hợp với NFT do người dùng sở hữu.
Sự phát triển
Ra mắt vào năm 2022, Lens Protocol đã thu hút được rất nhiều sự chú ý trong cộng đồng blockchain và tiền điện tử do tính chất cách mạng của sản phẩm mạng xã hội và có sự tham gia của Aave (AAVE). Lens Protocol giú[ giải quyết những thiếu sót trong môi trường truyền thống và cho thấy sự ủng hộ của người dùng, dần hiện thực hóa cơ sở người dùng trong Web3. Số lượng Lens Profile NFT được mint nhanh chóng đạt gần 50.000 sau thời gian mới ra mắt, tổng số bài đăng hơn 93.000 và số lượng ứng dụng xây dựng dựa trên Lens Protocol đã đạt con số 9.
Điểm hạn chế
Vấn đề lưu trữ: Dữ liệu tương tác và hành vi xã hội của người dùng trên Lens Protocol thường được đại diện bởi NFT. Ví dụ: khi người dùng theo dõi ai đó, họ sẽ nhận được Follow NFT. Ưu điểm của phương pháp này là quyền sở hữu dữ liệu nằm trong tay người dùng, Trong khi nhược điểm cũng rõ ràng, đó là vấn đề lưu trữ của NFT, cần biết rằng blockchain có dung lượng lưu trữ hạn chế trên chuỗi, do đó, không phải tất cả nội dung và NFT đều có thể được lưu trữ.
Mối quan tâm về bảo mật: Các ấn phẩm của Lens Protocol chứa nội dung đặc biệt có thể là văn bản, hình ảnh, video,… Tất cả các tệp thô được lưu trữ trong các hệ thống lưu trữ tệp phân tán như các nhà cung cấp như IPFS, Arweaver hoặc thậm chí AWS S3. Do đó, bất kỳ nội dung nào của người dùng đều có khả năng bị thao túng.
Vấn đề lưu trữ cần đi đôi với bảo mật. Nếu các Nếu các tệp gốc không được ghi lại trên blockchain, chúng có thể bị mất hoặc bị hỏng. Ngoài ra còn có rủi ro về hợp đồng thông minh cũng có thể bị tấn công bất cứ lúc nào.
CyberConnect
CyberConnect là giao thức đồ thị xã hội phi tập trung đầu tiên, phục vụ mạng xã hội Web3 và metaverse, nhiệm vụ của nó là trả lại quyền sở hữu và tiện ích của dữ liệu đồ thị xã hội cho người dùng, đồng thời hỗ trợ cho các nhà phát triển. CyberConnect cung cấp cơ sở hạ tầng và tích hợp biểu đồ xã hội tự trị, di động, người dùng có thể khám phá thêm thông qua sự liên kết ý nghĩa bản sắc xã hội.
Một cấu trúc dữ liệu chống giả mạo, hỗ trợ hiệu quả việc tạo, cập nhật, truy vấn và xác minh dữ liệu lấy người dùng làm trung tâm. CyberConnet cung cấp cho các ứng dụng phi tập trung (dApp) một dữ liệu chung để nhúng các tính năng xã hội có ý nghĩa và theo ngữ cảnh cụ thể thông qua mô-đun biểu đồ xã hội và trình chỉ mục đề xuất.
Sự phát triển
CyberConnect thân thiện với nhà phát triển và triển vọng phát triển trong tương lai cũng rất lạc quan bởi đội ngũ hoạt động nghiêm túc và có tầm nhìn dài hạn. CyberConnet huy động tổng cộng 25 triệu đô la trong hai vòng tài trợ. Tính đến tháng 7, CyberConnect có gần 1,5 triệu người dùng Ethereum và Solana.
Điểm hạn chế
Việc thực hiện một biểu đồ xã hội chung phụ thuộc nhiều hơn vào hiệu ứng mạng, có nghĩa là chỉ có càng nhiều dự án Web3 sử dụng CyberConnect thì giá trị càng lớn hơn, vì vậy việc bức phá trong giai đoạn đầu và duy trì tăng trưởng quy mô trong tương lai là rất thỏa thuận lớn cho thử nghiệm của CyberConnect.
Quyền riêng tư: Các dự án Web3.0 sử dụng biểu đồ xã hội CyberConnect sẽ không còn an toàn cho người dùng thông thường và sẽ có quá nhiều Nguy cơ tiềm ẩn của việc ủy quyền và vấn đề rò rỉ quyền riêng tư có thể phát sinh.
Quest3
Quest3 là một nền tảng tiếp thị cho các nhiệm vụ xuất bản, cải thiện trải nghiệm của người dùng B-side và C-side bằng cách tối ưu hóa quy trình phát hành nhiệm vụ. Cụ thể, B-side và B-side, C-side và C-side, B-side và C-side thiết lập các liên kết giao tiếp, tạo thành một mạng xã hội kinh doanh liên quan đến nhau. Sự xuất hiện của phương pháp này cũng cung cấp ý tưởng mới để xây dựng biểu đồ xã hội Web3, một số trò chơi hoặc trao đổi NFT có thể tạo ra các mạng xã hội tương tự như một tài liệu tham khảo.
Sự phát triển
Quest3 dựa vào chế độ phát hành nhiệm vụ độc đáo, kỳ vọng nhận thưởng cao và các dự án nổi tiếng, thu hút một lượng lớn người dùng tham gia, đồng thời cũng thu hút sự chú ý của vốn đầu tư, một sự kiện chủ đề “truy tìm kho báu” do Quest3 tổ chức thu hút 50 người. Các dự án gia đình xuất bản các nhiệm vụ trên nền tảng, bao gồm: CyberConnect, MaskNetwork, SafePal, NFT Track, DAOSquare, Mexo, DAS và EPNS,…
Điểm hạn chế
Quest3 hiện chỉ là một nền tảng tiếp thị quảng cáo trên Web3.0. Quy mô người dùng và luồng dữ liệu của nó không thể so sánh với nền tảng quảng cáo Web2.0 và các chức năng của nó hiện tại tương đối đơn giản. Nó chỉ có thể hoàn thành xuất bản và các tác vụ đơn giản. Sự khám phá trong lĩnh vực xã hội vẫn còn sơ khai, và trước cuộc chiến đồ thị xã hội Web3.0 ngày càng cạnh tranh, xuất phát điểm thấp và thời gian phát triển ngắn có thể là thiếu sót lớn nhất của Quest3 hiện tại.
Vai trò của biểu đồ xã hội trong hệ sinh thái Web3
Thiết lập phân quyền và quyền sở hữu của người dùng trong Web3 vô cùng quan trọng. Hiện tại, mới có khoảng 100 triệu người dùng tiếp xúc với công nghệ mã hóa, trong khi số người dùng mạng xã hội trên toàn cầu lên đến 4,7 tỷ người. Do đó, khi ngày càng nhiều người dùng hơn, vai trò của biểu đồ xã hội sẽ càng rõ ràng, được biểu thị thông qua:
- Thiết lập quyền sở hữu, quản lý và kiểm soát dữ liệu của người dùng
- Đẩy nhanh việc xây dựng hệ sinh thái kinh tế mã hóa
- Hiện thực hóa vốn hóa dữ liệu để thúc đẩy việc tạo và phân phối giá trị
- Mạng xã hội tự do và cởi mở hơn
- Dữ liệu trong chuỗi và ngoài chuỗi trên chuỗi tổng hợp
Tổng kết
Mặc dù khái niệm biểu đồ xã hội đã được đề xuất từ lâu, nhưng điều thực sự làm cho nó có giá trị là sự xuất hiện của xu hướng Web3. Người dùng không phải bị quản lý bởi những nền tảng “độc tài”, khi cố gắng thu thập thông tin người dùng và chiếm đoạt quyền sở hữu tài sản kỹ thuật số.
Mọi người đều chờ đợi sự phát triển của Web3, nhưng phải mất vài năm nữa điều đó mới thành hiện thực.
