Sự phổ biến của GameFi vẫn ở mức cao cho dù thị trường tiền điện tử không mấy khả quan. Trong tháng 3 vừa qua có hơn 30 tựa game được ưu đãi về vốn, tổng số tiền tài trợ hàng tháng cho GameFi vượt 400 triệu USD và số lượng người chơi trong ngày tăng cao.
Có nhiều yếu tố giúp đánh giá trò chơi như tokenomic, lượng người chơi và cảm nhận của họ. Đối với tôi thì số lượng người chơi sẽ đánh giá được ưu và nhược điểm của GameFi.
Ethereum vẫn là vua của các hệ sinh thái, các nền tảng đang chia làm hai phe hỗ trợ/ không hỗ trợ EVM trong cuộc cạnh tranh giữa số lượng người chơi và khối lượng giao dịch trong game.
Chúng ta sẽ cùng phân tích sâu hơn sự phát triển của GameFi dưới góc độ hỗ trợ/ không hỗ trợ EVM.
Khả năng tương thích EVM thực chất là gì?
Mọi người đều biết Ethereum là một nền tảng public-chain mã nguồn mở với các chức năng smart contract và sử dụng một bộ ngôn ngữ có tên Turing (Ethereum Virtual Machinecode, gọi tắt là EVM) để xây dựng ứng dụng. Đây được xem như trái tim của Ethereum tương tự CPU bên trong máy tính, có chức năng chính là hoàn thành các hoạt động và thực hiện tự động các contract.
Ethereum tạo ra tiền lệ cho các smart contract, trải qua giai đoạn phát triển nhanh chóng như hệ thống DeFi hay làn sóng NFT. Tuy nhiên Ethereum gặp phải các vấn đề về khả năng mở rộng kém, tắc nghẽn mạng lưới và phí gas quá cao. Từ đó khái niệm public-chain ra đời với các giải pháp xoay quanh vấn đề mở rộng, cross-chain và phí gas thấp hơn.
Đầu tiên, các public-chain liên tiếp khởi chạy khả năng tương thích EVM để thực hiện các công việc trong hệ sinh thái Ethereum. Những nền tảng trao đổi BSC và các Layer 2, Dao's Polygon, PlatON và Filecoin đều công bố ra mắt máy ảo tương thích EVM FVM vài ngày hôm trước, đây là những public-chain tương thích EVM nổi bật. Nhiều người tin rằng đây là trọng tâm phát triển của năm 2022, nó sẽ hỗ trợ GameFi rất nhiều.
Ví dụ BSC tương thích EVM khi phát triển hệ sinh thái và tạo cầu nối cho các DApps trên Ethereum sang BSC hoạt động. Hiện tại BSC có hơn 200 GameFi và tổng kết quý 4/2021 trên Dappradar BSC có đến 4 vị trí trong top 10 GameFi.
Tương tự PlatON chính thức phát hành phiên bản mới tương thích với Ethereum vào tháng 11/2021. Sang năm nay, PlatON tập trung phát triển lĩnh vực GameFi. Không chỉ hợp tác với QPassport, một tổ chức nhận dạng kỹ thuật số phi tập trung của cơ sở hạ tầng Web 3.0, họ còn ra mắt trò chơi đầu tiên "Stone Civilization".
Không ít public-chain không ủng hộ EVM và nổi bật trong đó là Solana và Terra. Hiện nay STEPN đang là dự án nổi tiếng thuộc SocialFi và GameFi cho thấy Solana đang đánh mạnh vào lĩnh vực này. Terra có hệ sinh thái GameFi đa dạng, bao gồm các trò chơi đua ngựa, NFT card và nhiều tựa game chiến đấu.
Trong số 10 nền tảng có lượng TVL hàng đầu thì có 70% hỗ trợ EVM và 30% không tích hợp EVM. Điều đó cho thấy sức mạnh của hệ sinh thái Ethereum và EVM dường như là nhu cầu chính cho sự phát triển của các public-chain.
EVM: Sự đổi mới trong tương thích lưu lượng truy cập
Hiện nay các public-chain mới được thiết kế để giảm bớt các vấn đề về hiệu xuất của Ethereum đồng thời giảm phí gas. Đối với GameFi, các blockchain tích hợp EVM mang đến trải nghiệm game mượt mà hơn trên Ethereum. Trong giai đoạn ban đầu, họ mong đạt được sự phát triển nhanh chóng bằng cách tận dụng lợi thế của công nghệ và lưu lượng người dùng của Ethereum.
Các public-chain tương thích EVm sẽ tạo ra một môi trường thực thi cụ thể, cho phép các nhà phát triển trên Ethereum triển khai smart contract một cách dễ dàng mà không cần phải viết lại từ đầu cho các smart contract.
Điều đó mang lại ba lợi thích thiết thực cho blockchain tương thích EVM:
- Đầu tiên, nhiều nhà phát triển trên Ethereum sẵn sàng chuyển sang các chuỗi thấp hơn hoạt động, đây là những chuỗi trong giai đoạn đầu phát triển nên việc cấy ghép vào sẽ đơn giản hơn.
- Thứ hai, hầu hết các đổi mới, xu hướng đều diễn ra sớm trên Ethereum và một số dễ dàng bùng nổ trong tương lai. Khả năng hoạt động có thể mang lại lưu lượng người dùng rất cao và hỗ trợ sự phát triển của public-chain.
- Điều quan trọng nhất là EVM đã rất lớn mạnh, hệ thống khổng lồ trong nền công nghiệp blockchain. EVM hỗ trợ đa ngành, đa chuỗi từ trao đổi kỹ thuật, xây dựng công ty hay phát triển người dùng,…
Cả BSC và Polygon đều tích hợp sớm EVM trong giai đoạn đầu phát triển của nó. Như đã đề cập ở trên PlatON sẽ tập trung nguồn lực cho thị trường GameFi, sự chú ý sẽ đổ dồn về hệ sinh thái này.
Tất nhiên EVM cũng gây ra những hạn chế nhất định đối với sự phát triển của nhiều nền tảng:
Hiện nay sự phát triển của các DApss vẫn còn ở giai đoạn rất sớm, khi một xu hướng mới xuất hiện, hàng loạt dự án mới sinh ra trong thời gian ngắn, điều đó tạo sự ràng buộc để các dự án tương thích với EVM đột phá sáng tạo hơn nữa. Một loạt các chuỗi tương thích EVMc cho phép người dùng có nhiều sự lựa chọn hơn và lượng tiền đổ vào ngày càng tăng. Tuy nhiên làm sao để các dự án này hoạt động tốt hay chỉ là vẻ bề ngoài? Chúng ta cần xem xét tính bền vững kỹ càng. Một ví dụ khác là các chuỗi tương thích EVM sẽ bị hạn chế bởi lộ trình phát triển chậm của Ethereum.
Nhiều chuỗi chọn cách phát triển độc lập dù đối mặt với nhiều khó khăn trong giai đoạn đầu phát triển và không có lượng người dùng nhiều, những chuỗi này có các lợi thế như sau:
Họ cho rằng không tích hợp EVM giúp dễ đổi mới và nền tảng có thể thực hiện nhiều chức năng, cung cấp những dịch vụ riêng trong một "rừng" đám đông DApps. Mặt khác do vẫn còn ở giai đoạn đầu nên nhiều chuỗi muốn tự học hỏi và chấp nhận rủi ro.
Hệ sinh thái GameFi có thể sớm quay lại
Ngành công nghiệp blockchain game vẫn đang trong giai đoạn đầu phát triển, dù có chia hai phe ủng hộ/ không ủng hộ EVM thì tất cả phải cùng cạnh tranh để thúc đẩy GameFi lớn hơn.
Trò chơi "Stone Civilization" của PlatON rất được đáng chú ý trong các chuỗi hỗ trợ EVM.
Tựa game lấy cảm hứng từ "Stone Age", một trò chơi từng đứng đầu trong thị trường game trực tuyến Trung Quốc. Dựa theo đó, PlatON sẽ sớm ra mắt "Stone Civilization" với hình ảnh đẹp và trang phục nhân vật đầy đủ hơn đồng thời các quy tắc và cơ chế game chặt chẽ hơn.
PlatOn sẽ dốc tâm huyết để phát triển tựa game này thành một GameFi chất lượng cao. Đây là public-chain có tiềm năng phát triển lớn, xét duyệt đầu vào rất cao nhằm mục đích thiết lập mạng lưới máy tính tương tác phi tập trung. PlatON nhận được khoản tài trợ lên đến 50 triệu USD từ các tổ chức nổi tiếng như Hashkey Capital, Youbi Capital, Gaoshan Capital, Hash Global Capital,…
Số lượng địa chỉ tài khoản PlatON tăng lên nhanh chóng kể từ khi mainet chính thức vào tháng 4/2021. Tuy nhiên thành quả xây dựng hệ sinh thái của họ chưa có nhiều và kỳ vọng rất nhiều vào bom tấn "Stone Civilization" trong năm nay. Trò chơi lấy bối cảnh thời kỳ đồ đá với hình ảnh loài người nguyên thủy, đội ngũ sử dụng công nghệ cross-chain để số hóa và tạo nội dung, các vật phẩm và sinh vật đều định dạng NFT, cho phép người chơi trao đổi tăng thêm thu nhập. Đây là đặc điểm quan trọng của những tựa game P2E trong GameFi. "Stone Civilization" sử dụng công nghệ điện toán bảo mật quyền riêng tư và đảm bảo lưu thông tài sản người chơi.
Các chuỗi không tương thích EVM có sự tăng nóng về GameFi. Tương tự như STEPN của Solana nhanh chóng trở nên phổ biến trên toàn thế giới. Cách chơi rất đơn giản, bạn đi bộ và kiếm GST dùng để tăng cấp, sửa giày hoặc mint giày mới. Đội ngũ STEPN muốn mang lại một trò chơi lành mạnh, ít thải khí carbon và mang tính nhân văn, khái niệm "Move-to-Earn" từ đó ra đời. Kể từ khi ra mắt, giá token GMT tăng chóng mặt từ mức $0,01 lên mức ATH gần $4.
Thành công của xu hướng này khiến cho mô hình P2E dần quay trở lại. Một tựa game mà tôi muốn nhắc đến ở đây là "Let me speak" theo mô hình Learn-to-Earn. Cách đơn đơn giản chỉ cần mua các ký tự NFT trên thị trường và bắt đầu học tiếng Anh, người chơi có mức năng lượng quy định trong mỗi ngày, với mỗi câu trả lời đúng nó được chuyển thành phần thưởng token và có thể chuyển đổi sang USDC.
Nhiều người dự đoán càng có nhiều xu hướng mới như Sing-to-Earn, Dance-to-Earn, Sleep-to-Earn,… sẽ được ra mắt trong tương lai.
Tổng kết
Bất kể thuộc phe ủng hộ/ không ủng hộ EVM, tương lai có cạnh tranh hay không, xu hướng mới là gì thì chắc chắn GameFi đang phát triển theo hướng phi tập trung hơn, nâng cao trải nghiệm người dùng và phát triển hướng đến Web 3.0 và Metaverse, đồng thời GameFi sẽ thay đổi cách chơi của các tựa game truyền thống.
Ngành công nghiệp Blockchain nói chung và lĩnh vực GameFi nói riêng đang trong giai đoạn phát triển ban đầu và sẽ tiếp tục bùng nổ trong tương lai. Mọi thứ cần sự cạnh tranh, đổi mới và sẽ loại bỏ những công nghệ không còn phụ hợp đối với cuộc sống. Cơ hội rất nhiều nhưng các dự án cần phải biết tận dụng.
