Tuần trước, zkSync Era chính thức ra mắt, tổng giá trị bị khóa (TVL) của mạng đạt gần 30 triệu USD, số lượng người dùng khoảng 178.000 và số lượng giao dịch trên 200.000. Hiện tại, hệ sinh thái zkSync chưa hoàn chỉnh, khá ít ứng dụng hoạt động và vẫn trong giai đoạn phát triển ban đầu.
Không lâu sau khi Arbitrum phát hành token ARB, khái niệm về Layer-2 đã trở nên nóng hơn bao giờ hết. Chúng ta không nên đánh giá thấp nền tảng tài chính và kỹ thuật của công ty phát triển zkSync, Matter Labs. Công ty đã hoàn thành khoản tài trợ 200 triệu USD vào tháng 11/2022. Bốn năm trước, nhóm phát triển đã dự đoán công nghệ zk sẽ trở thành chìa khóa cho ứng dụng quy mô lớn của tiền điện tử, họ đã xây dựng zkSync Lite (trước đây là zkSync 1.0) vào ngày tháng 12/2020. Tuy nhiên, do thiếu chức năng EVM nên nó tương đối bất tiện cho các nhà phát triển sử dụng.
Vì vậy, lý do chính khiến zkSync epoch thu hút được nhiều sự chú ý là do nhóm đã có mã nguồn mở zkEVM, giúp các nhà phát triển dễ dàng sử dụng hơn. zkSync Era sử dụng công nghệ zkRollup, cung cấp một giao thức đáng tin cậy cho các giao dịch có thể mở rộng và chi phí thấp trên Ethereum bằng cách sử dụng các bằng chứng về tính hợp lệ của mật mã.
Hệ sinh thái zkSync Era đã thu hút nhiều ứng dụng, bao gồm DeFi, ví, chuỗi chéo, NFT và cơ sở hạ tầng. Cùng Thecoindesk tổng hợp những dự án đáng chú ý của zkSync qua bài viết sau đây.
DeFi
Mute.io: DEX sử dụng công nghệ zkRollup trên Ethereum và zkSync, với các lệnh giới hạn và sản phẩm staking.
SyncSwap: AMM DEX trên zkSync, được ra mắt trên mạng chính zkSync Era vào ngày 25/3.
MES Protocol: DEX cung cấp orderbook giúp các giao dịch nhanh và chi phí thấp với sự bảo mật của Ethereum. MES Protocol áp dụng cơ chế thanh khoản hỗn hợp để tối đa hóa lợi nhuận cho LP và cung cấp cho nhà giao dịch UX tốt nhất.
ZigZag Exchange: DEX cung cấp orderbook, dự án đã thông báo sẽ khởi chạy trên zkSync epoch khi mạng chính zkSync Era khởi chạy.
Phezzan Protocol: DEX cung cấp orderbook hợp đồng vĩnh viễn trên zkSync.
Rhino.fi: Công cụ tổng hợp DeFi đa chuỗi cung cấp các chức năng giao dịch, đầu tư, trao đổi và cầu nối. Rhino đã ra mắt mạng chính zkSync Era vào ngày 25/3 và đang chạy trên 4 blockchain khác, bao gồm Arbitrum, Polygon, Ethereum và BNB Chain.
UniDex: Công cụ tổng hợp DeFi trên zkSync, cung cấp tổng hợp giao dịch, sản phẩm phái sinh, giao dịch đòn bẩy và một số chức năng khác.
Fringe Finance: Giao thức DeFi với nhiều sản phẩm, bao gồm cho vay, lợi nhuận thông qua stablecoin, stake token RIN và các chức năng khác.
Increment: Hợp đồng vĩnh viễn được xây dựng trên zkSync, cung cấp thanh khoản tập trung tự động, phí động và các pool có thể tham số hóa.
Meson: Giao thức giao dịch stablecoin chuỗi chéo, ra mắt trên mạng chính zkSync Era vào ngày 29/3.
Nexon Finance: Giao thức hoạt động dựa trên thỏa thuận cho vay trên zkSync, ra mắt trên mạng chính zkSync Era vào ngày 28/3.
Onchain Trade: DEX cung cấp sản phẩm tiền điện tử và NFT, với tỷ lệ đòn bẩy tối đa 100 lần. Người dùng có thể giao dịch, vay và cung cấp thanh khoản để kiếm phí giao dịch.
Ví
ONTO Wallet: Ví Web3 dựa trên DID quản lý danh tính, dữ liệu và tài sản. ONTO cho biết đã hỗ trợ hơn 1.000 ứng dụng dApp và trên hơn 50 blockchain.
BlockWallet: Ví Web3 cung cấp cho người dùng khả năng bảo vệ MEV và IP, đồng thời hỗ trợ các hợp đồng thông minh zk-SNARKs để gửi và rút tiền ẩn danh. Hiện tại, BlockWallet hỗ trợ mạng Ethereum, BNB Chain, Polygon, Avalanche, Fantom và mới nhất là zkSync Era.
BitKeep: BitKeep bắt đầu kết nối với zkSync vào ngày 24/3, cho phép người dùng quản lý tài sản trên zkSync Era trên thiết bị di động và phiên bản plug-in. Ngoài ra, BitKeep đã kết nối với mạng chính hoặc mạng thử nghiệm của nhiều blockchain ZK bao gồm StarkNet, Polygon zkEVM và Scroll. Gần đây, BitKeep thông báo đổi tên thương hiệu thành Bitget Wallet.
Raise Finance: Công cụ Web3 có thể mở rộng bao gồm ví RaisePay, sử dụng để nhận thanh toán và gây quỹ cho các trò chơi, ứng dụng…
OKX Wallet: Ví của sàn giao dịch OKX, bao gồm DEX, bridge, NFT Marketplace và dApp Store.
Argent X: Ví hợp đồng thông minh Ethereum tích hợp với zkEVM và tính năng trừu tượng hóa chỉ dành cho tài khoản khi zkSync Era ra mắt.
Chuỗi chéo
Celer Network: Nền tảng giao tiếp xuyên chuỗi và nhiều lớp hỗ trợ người dùng DeFi, GameFi, NFT, quản trị, giải pháp bảo mật…
Orbiter Finance: Cầu nối chéo của Ethereum Layer-2 đã tích hợp mạng chính zkSync Era.
Multichain: Cầu nối đa chuỗi tích hợp hơn 86 blockchain với nhiều tính năng ưu việt, bắt đầu hỗ trợ hệ sinh thái zkSync Era.
SpaceFi: Nền tảng Web3 chuỗi chéo với DEX, NFT, Starter và DAO trên Layer-2, Evmos và Celo. SpaceFi tích hợp mạng zkSync và đây là mạng đầu tiên kết nối với Evmos trong Cosmos với zkSync trong Ethereum.
Dự án NFT và nền tảng NFT
tofuNFT: Nền tảng giao dịch NFT đa chuỗi, tập trung vào GameFi, hỗ trợ hơn 30 blockchain tương thích EVM và đã đạt được sự hợp tác với zkAnimals, một dự án cc0 NFT trên zkSync.
zkAnimals: Bộ sưu tập NFT bao gồm 3.000 động vật trong hệ sinh thái zkSync, bắt đầu khởi chạy vào ngày 28/3. Giá sàn khi mới niêm yết trên Mint Square là 0,034 ETH và tổng khối lượng giao dịch hơn 42 ETH.
kreatorland: Nền tảng NFT Launchpad trên zkSync, mới đây, bộ sưu tập NFT Skullverse là dự án đầu tiên được khởi chạy trên kreatorland Launchpad.
Skullverse: Đây là một dự án NFT với các yếu tố đầu lâu. Nó sẽ khởi chạy một trò chơi chiến lược và một siêu vũ trụ bao gồm các khối NFT.
Mint Square: Nền tảng giao dịch NFT trên Ethereum Layer-2 ZK Rollups (StarkNet, zkSync) và mạng chính zkSync Era đã được ra mắt vào ngày 25 tháng 3. zkApe là dự án NFT đầu tiên do Mint Square triển khai.
zkApes: Bộ sưu tập NFT mở bán công khai trên mạng zkSync Era. Dự án muốn xây dựng thế giới metaverse có tên Apeverse, hỗ trợ người dùng giao dịch NFT (AMM), Play-to-Earn trong Apeverse. Trong thời gian tới, ApesBank và Apes Wallet sẽ được khởi chạy.
zkEagles: Bộ sưu tập NFT khởi chạy trên mạng zkSync Era, lộ trình dự án đề ra mục tiêu cung cấp cho người dùng công cụ chơi game và nền tảng NFT.
Cơ sở hạ tầng
Pyth Network: Mạng oracle tài chính của bên thứ nhất được thiết kế để phát hành dữ liệu thế giới thực liên tục trên chuỗi trong một môi trường chống giả mạo, phi tập trung và tự bền vững. Các nhà phát triển trên zkSync epoch có thể yêu cầu và sử dụng nguồn cấp giá cho hơn 200 cổ phiếu, hàng hóa, cặp ngoại hối và tiền điện tử trong Pyth.
RedStone Oracles: Mạng oracle tương thích với EVM cung cấp cho ZkEVM 1.100 nguồn dữ liệu trên 15 danh mục với khoảng thời gian làm mới là 10 giây.
thirdweb: Khung phát triển Web3 hoàn chỉnh cung cấp công cụ để xây dựng, triển khai và quản lý các hợp đồng thông minh, đơn giản hóa chu trình phát triển Web3.
DeFiLlama: Cung cấp dữ liệu DeFi, bao gồm tổng TVL trên chuỗi zkSync Era cũng như TVL và dữ liệu tăng trưởng của từng ứng dụng DeFi.
Sentio: Nền tảng có thể theo dõi, tích hợp các chức năng giám sát, phân tích và chẩn đoán. Các nhà phát triển có thể theo dõi hiệu suất và tính bảo mật của các ứng dụng phi tập trung trong thời gian thực thông qua Sentio và người dùng có thể hiểu trạng thái chạy của các ứng dụng thông qua các công cụ phân tích.
