Vào ngày 10/5, stablecoin UST của thuật toán gốc của hệ sinh thái Terra đã phải chịu một sự kiện mất neo nghiêm trọng do săn vốn và khủng hoảng nợ và giá trị của đồng stablecoin giảm xuống còn 0,6 đô la. Hệ sinh thái public-chain lớn thứ hai với TVL gần 20 tỷ đô la Mỹ, đã tái hiện lại thảm họa kinh hoàng của đồng Baht và đồng Lehman chỉ trong vòng 2 ngày.
Năm 1997, kẻ giết tài chính huyền thoại Soros và các đồng bọn khổng lồ của ông ta săn lùng thị trường bong bóng Đông Nam Á, bán đồng baht Thái với số lượng lớn và nhanh chóng cạn kiệt nguồn dự trữ ngoại hối 30 tỷ đô la Mỹ của Ngân hàng Trung ương Thái Lan. Buộc đồng baht Thái phải thực thi hệ thống tỷ giá hối đoái thả nổi và càng đẩy các nước Đông Nam Á vào vực thẳm khủng hoảng hệ thống tài chính.
Năm 2008, gã khổng lồ ngân hàng đầu tư Phố Wall Lehman Brothers hứng chịu một lượng lớn các khoản nợ khó đòi dưới tín dụng phụ, vượt xa giá trị thị trường của công ty. Buộc công ty phải nộp đơn phá sản lên Tòa án Liên bang Quận phía Nam của New York, vụ việc này gần như đã phá hủy toàn bộ hệ thống tài chính hiện đại.
Những câu chuyện hoành tráng này đã lan truyền khắp thế giới trong mười năm qua, trở thành một trong những sự kiện mang tính biểu tượng nhất lịch sử, và được nghiên cứu nhiều lần như một cuốn sách giáo khoa. Nhưng ai có thể ngờ rằng một câu chuyện tương tự lại xuất hiện trên thị trường crypto mới chỉ có 10 năm lịch sử phát triển, và thậm chí còn được “phát sóng trực tiếp” trước tất cả mọi người thông qua các dấu vết trên chuỗi.
Vào ngày 10/5, stablecoin UST của thuật toán gốc của hệ sinh thái Terra đã phải chịu một sự kiện mất neo nghiêm trọng do săn vốn và khủng hoảng nợ và giá trị của đồng stablecoin giảm xuống còn 0,6 đô la. Hệ sinh thái public-chain lớn thứ hai với TVL gần 20 tỷ đô la Mỹ, đã tái hiện lại thảm họa kinh hoàng của đồng Baht và đồng Lehman chỉ trong vòng 2 ngày.
Margin call: UST đụng phải vấn đề sống còn
Terra, với tư cách là hệ sinh thái public chain lớn thứ hai trong thị trường tiền điện tử, luôn là chủ đề gây tranh cãi. Một mặt, thông qua cơ chế tiền tệ kép Luna-UST, Terra Ecosystem đã quảng bá thành công stablecoin thuật toán UST cho toàn bộ thị trường tiền điện tử, làm giá cả và giá trị thị trường của Luna tăng nhanh chóng; mặt khác, “cỗ máy công khai” Anchor Protocol được dùng để quảng bá UST đã bị chỉ trích là “kế hoạch Ponzi” không bền vững.
Những người ủng hộ và hoài nghi Luna từ lâu đã trở nên cực đoan. Những người ủng hộ tự gọi mình là "Lunatics" (có nghĩa là "kẻ điên" trong tiếng Trung Quốc), họ tấn công và đập tan những bình luận chỉ trích cơ chế của Luna trên các nền tảng xã hội như Twitter; những người nghi ngờ thì sử dụng "Ponzi" để ám chỉ Luna và nói rằng nó sẽ sớm sụp đổ. Một hệ sinh thái “căng thẳng” như vậy khó mà có thể qua mắt được giới đầu cơ. Những kẻ "giết vốn" này luôn để mắt tới xu hướng và chờ đợi thời điểm săn mồi tốt nhất.
Cơ hội cuối cùng đã đến sau khi Fed công bố một đợt tăng lãi suất 50 bps nữa. Kể từ tháng 5, chỉ số Nasdaq liên tục giảm, phản ứng của thị trường đối với tình hình là cực kỳ bi quan, và giá Bitcoin cũng giảm gần 10% trong vài ngày liên tiếp, và panic lan nhanh khắp thị trường tiền điện tử. Đội ngũ phát triển của Terra LFG (Luna Foundation Guard) thông báo điều chỉnh thanh khoản cặp UST-3Crv (nơi giao dịch chuỗi chính của UST) vào ngày 8/5 để chuẩn bị cho tạo pool 4Crv.
Nhiều điều kiện khác nhau đã tạo nên một cơn bão săn vốn hoàn hảo vào đêm 8/5, những tay cá sấu trong giới tiền tệ đã âm thầm tung ra “kế hoạch bao vây, đàn áp” đã có từ lâu.
Giai đoạn 1: Lợi dụng sơ hở của pool UST-3Crv để khởi động một cuộc tấn công
Sáng sớm ngày 8/5, LFG đã rút 150 triệu USD thanh khoản UST khỏi UST-3Crv pool do cần chuẩn bị cho việc hình thành pool 4Crv. Tại thời điểm này, TVL của pool UST-3Crv là khoảng 700 triệu USD và bọn họ muốn rút hết. Thanh khoản UST thực tế chỉ cần khoảng 300 triệu đô la Mỹ.
Khoảng 10 phút sau, một địa chỉ mới bất ngờ bán phá giá 84 triệu USD UST, ảnh hưởng nghiêm trọng đến số dư pool 3crv.
Để duy trì cân bằng về thanh khoản của nhóm UST-3Crv, LFG rút thêm 100 triệu USD UST từ nhóm này.
Tại thời điểm này, tin đồn bắt đầu xuất hiện trên Twitter nói rằng LFG, và người sáng lập Terra, Do Kwon là chủ mưu cuộc bán tháo, ông đã phản hồi ngay lập tức trên Twitter.
Không tốn nhiều thời gian để các tài khoản cá voi bắt đầu bán UST trên Binance, với mỗi giao dịch lên tới hàng triệu đô la.
Bị ảnh hưởng bởi đợt bán tháo, UST bắt đầu giảm. Tại thời điểm này, địa chỉ bị nghi ngờ là Jump Trading (nhà tạo lập thị trường UST) đã bán một lượng lớn ETH để mua UST với nỗ lực ổn định peg của UST.
Tính đến thời điểm hiện tại, địa chỉ này đã bán hơn 50.000 ETH để duy trì peg UST và hiện chỉ còn chưa tới 13 ETH.
Cho đến thời điểm này, cuộc tấn công chủ yếu được lợi dụng pool UST-3Crv đang yếu, liên quan đến số tiền khoảng 300 triệu đô la Mỹ. Nếu pool LFG 4Crv trị giá 4 tỷ đô la Mỹ được thành lập trước cuộc tấn công này, thì cuộc tấn công trên sẽ không hoạt động.
Giai đoạn 2: Các quỹ neo tháo chạy với số lượng lớn do hoảng sợ
Vào sáng sớm ngày 8 do sự mất peg nhỏ của UST, sự hoảng loạn bắt đầu lan nhanh giữa những người hold UST và Luna. Ngày 8/5, một lượng lớn UST bị khóa trong Anchor đã chảy vào thị trường, tiếp tục gây áp lực bán lên UST.
Trong khoảng thời gian này, LFG đã "cho vay" 700 triệu đô la tiền tiết kiệm Bitcoin của chính mình để duy trì sự ổn định của UST.
Nhưng theo Do kwon, UST trên 0,95 đô la không được coi là phân tách, vì vậy Bitcoin sẽ không cần phải sử dụng.
Điều này cũng giải thích tại sao UST không quay trở lại $1 sau khi de-peg vào ngày 8.
Tuy nhiên, LFG không ngờ rằng việc mất peg của UST trong thời gian dài gây ảnh hưởng rất tiêu cực đến thị trường. Việc UST mất peg và bị báo tháo trên quy mô lớn đã khiến giá UST tiếp tục ngã dưới $0,95. LFG buộc phải bắt đầu thanh lý các khoản tiết kiệm bitcoin, Do Kwon đã tweet: "Nhiều quỹ hơn đang được huy động".
Sau đó, một địa chỉ bắt đầu bằng "0x599" bắt đầu rút UST trên thị trường với quy mô lớn, số tiền vượt quá 200 triệu USD.
Điều này cũng nhanh chóng tái cân bằng pool UST-3Crv, nhưng việc thanh lý Bitcoin càng khiến giá của nó giảm xuống và tâm lý thị trường tiếp tục xấu đi, dẫn đến thanh lý quy mô lớn ở Luna, gia tăng thêm áp lực bán UST và UST-3Crv pool sớm mất cân bằng.
Vào sáng ngày 10/5, Jump Trading và LFG có thể đã nhận ra có gì đó không ổn và đã ngừng bán các khoản tiết kiệm Bitcoin của họ để bảo vệ chốt, và để mọi thứ trở nên tồi tệ hơn, UST đã giảm mạnh xuống còn 0,6 đô la. Mặc dù sau đó, giá neo đã tăng trở lại, nhưng tỷ lệ pool UST-3Crv của nền tảng Curve vẫn bị lệch nhiều và từng là 91,37%/8,63%.
Giai đoạn 3: hậu trường giao dịch, tin đồn về việc giải cứu tổ chức bắt đầu lan rộng
Sau khi UST kích hoạt vòng xoáy tử thần "Phim kinh dị 2 giờ", tin đồn bắt đầu lan truyền rằng Jump, Alameda và các tổ chức khác đã đạt được một số thỏa thuận kín và sẵn sàng đầu tư 2 tỷ USD để cứu thị trường. Sau đó, một địa chỉ bắt đầu bằng "0x6c" đã nhận một khoản tiền khoảng 2 tỷ đô la, nhưng sau đó lại không có hành động gì liên quan tới vụ việc UST.
Ngoài ra, Binance cũng tham gia bảo vệ UST. Theo Hasu, giám đốc của "Uncommon Core", Binance đã buộc một giá sàn giao dịch cho sổ cái UST và người dùng đã không thể mua dưới ngưỡng 0,7 đô la trong một khoảng thời gian dài.
Sáng nay, tin tức về việc tài trợ của LFG lại nổi lên, nói rằng LFG đang tiếp cận với các tổ chức để huy động 1 tỷ đô la để hỗ trợ UST. Theo Larry, một nhà nghiên cứu tại The Block, danh sách biết được về khoản tài trợ là: Jump Trading, Celsius, và Jane Street đã đồng ý tài trợ khoảng 700 triệu USD, nhưng Alameda Research vẫn chưa đồng ý. Đồng thời, Larry nhấn mạnh rằng số tiền vẫn chưa được xác nhận nên có thể thay đổi.
Bọ ngựa bắt ve sầu, chim sẻ rình sau lưng
Trong những lời ngụy biện về việc UST giảm giá là do đầu cơ, chúng tôi đã tìm thấy thông tin cực kỳ đáng tin cậy. Vào sáng ngày 10/5, Raoul Pal, một nhà đầu tư vĩ mô nổi tiếng và là founder Real Vision, đã phỏng vấn Do Kwon, founder Terra, về việc ly khai UST. Mặc dù nội dung cuộc trò chuyện vẫn chưa được phát sóng nhưng trong cuộc phỏng vấn sau đó với Bankless, Raoul có tiết lộ một số chi tiết của vụ việc này.
"Rất đơn giản, việc tách UST thì Jump Trading với tư cách là nhà tạo lập thị trường UST buộc phải bán ETH để mua UST, và LFG cũng buộc phải thanh lý các vị thế bitcoin." Nói về việc UST bị hủy peg, Raoul đã giải thích ngắn gọn về sự cố, và ngay lập tức nói thêm: "Đây là một margin call điển hình, giống như ai đó vỗ vai Luna và nói 'trả lại tài sản thế chấp của tôi", những giống vậy vẫn xảy ra hàng ngày trong tài chính truyền thống.”
Thật vậy, số tiền gây ra vòng xoáy tử thần UST không vượt quá 300 triệu đô la Mỹ, và thiệt hại chỉ là vài tỷ. So với tài chính truyền thống, số tiền này quả thực không đáng kể. Nhưng điều đáng kinh ngạc nhất là nó đã xảy ra ở một nơi dễ dàng nhận thấy nhất, điều cực kỳ hiếm trong thế giới tài chính truyền thống. Nhờ có blockchain, chúng tôi may mắn được chứng kiến sự kiện “Thai Baht + Lehman” quy mô lớn đầu tiên trong lịch sử phát triển tiền mã hóa.
Và việc mất neo của UST không phải là lần đầu tiên Luna gây ra một vòng xoáy tử thần. Vào ngày 19/5 năm ngoái, UST đã bị de-peg nghiêm trọng và giá giảm xuống còn 0,85 USD. Nhờ có Luna và LFG giải cứu mà UST có thể tồn tại và tiếp tục phát triển. Kể từ đó, LFG đã thực hiện một loạt thay đổi nhằm ngăn chặn những sự cố tương tự tái diễn, bao gồm tạo ra cơ chế xác nhận mới cho UST.
Trên thực tế, việc mua Bitcoin và các Layer 1 khác như không phải là một lựa chọn sai lầm nhưng phải mất một khoảng thời gian để thực hiện đầy đủ cơ chế mới này. Nếu pool 4Crv trị giá 4 tỷ đô la của LFG được hình thành, thì sự việc này có thể đã không xảy ra. Nhưng thật không may, thị trường đã không cho Do Kown, một kẻ cuồng Luna, có cơ hội để chuộc lỗi.
Những người chơi DeFi cấp cao nên biết rằng tác động của việc UST khử neo lần này có thể không dừng lại ở hệ sinh thái Terra. Cũng giống như sự phá sản của Lehman Brothers, sự sụp đổ của hệ sinh thái Luna có thể ảnh hưởng đến toàn bộ thị trường tiền điện tử. Nhưng trong mắt của nhiều người như Raoul, tác động tồi tệ nhất của sự cố đứt neo này thực sự nằm ở cấp độ quy định. "Con bọ ngựa bắt ve sầu" này của cá sấu tiền điện tử có khả năng thu hút "loài chim vành khuyên" đằng sau nó. .
Ngoài ra các ngân hàng trung ương của các quốc gia đã và đang phổ biến các loại tiền kỹ thuật số riêng (CBDC). UST, là một "đồng stable dẫn đầu", đã rớt đài và chắc chắn đây sẽ là một cái cớ hoàn hảo cho các nhà quản lý đặt câu hỏi về việc UST có thể lấy lại niềm tin hay không, những lời đồn về vụ việc của UST sẽ thúc đẩy tạo ra các quy định đã bắt đầu được lan truyền rộng rãi trên Twitter, khiến nhiều người lo lắng.
Theo tin tức nhanh, tại một cuộc họp trên Đồi Capitol vào ngày 10/5, Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Yellen đã nói về quy định của USD Stablecoin trong thị trường tiền số mang lại rủi ro rất lớn, và như chúng ta đều biết, Terra UST đã có một xu hướng giảm ngày hôm nay".
Sự sụp đổ của UST một lần nữa phủ bóng lên toàn bộ thị trường stablecoin. Bây giờ chúng ta phải suy nghĩ về việc liệu các cơ quan quản lý của các quốc gia khác nhau sẽ lợi dụng vấn đề này và khởi động một cuộc "bao vây và đàn áp theo quy định" đối với stablecoin hay không? Liệu thị trường tiền điện tử trong tương lai có mất đi "tính phi tập trung" không?