Tìm hiểu giao thức Runes của layer Bitcoin sớm. Cơ hội Alpha là gì?
Nếu như Ordinals và Atomicals, hai giao thức mạnh nhất trong BTC L1 hiện tại, ra đời khi chưa có ai quan tâm đến chúng, thì Runes lại ra đời dưới sự chú ý của toàn ngành. Là người sáng lập giao thức Ordinals đã mở ra “Pandora’s Box” của hệ sinh thái Bitcoin, Casey Rodarmor ( @rodarmor ) đã thu hút sự chú ý của toàn bộ hệ sinh thái sau khi công bố ra mắt giao thức Runes vào tháng 9 năm ngoái.
Giờ đây, khi chỉ còn hai tháng nữa là Rune mới ra mắt chính thức, có những cơ hội alpha nào?
1/ Tại sao lại có Rune?
Trong chương đầu tiên của bài viết trước “Tóm tắt về giao thức BTC L1 mới mà bà ngoại 60 tuổi có thể hiểu” được chúng tôi đã đề cập rằng Casey là người đầu tiên để tạo ra giao thức Ordinals. Nó dành cho nghệ thuật/NFT được đưa vào chuỗi chứ không phải để phát hành token. Nhưng sau đó, sự xuất hiện của BRC-20 đã phá vỡ tình trạng này và khối lượng giao dịch của BRC-20 luôn thống trị toàn bộ giao thức Ordinals. Nhưng khi BRC-20 bùng nổ tới hai lần vào năm ngoái, ngành công nghiệp đã chấp nhận sự tồn tại của mã token inscryption này và Casey cũng thay đổi quan điểm của mình: Mặc dù 99% mã token là lừa đảo và mánh lới quảng cáo, nhưng chúng sẽ không biến mất giống như sòng bạc. Việc tạo ra một giao thức mã token tốt cho Bitcoin có thể mang lại thu nhập phí giao dịch đáng kể cho Bitcoin, thu hút nhiều nhà phát triển và người dùng hơn và cuối cùng là mở rộng việc sử dụng BTC. Vì vậy, vào ngày 26 tháng 9 năm 2023, Casey đã lần đầu tiên công bố đầy đủ ý tưởng của Runes thông qua blog của mình, đó là xây dựng một giao thức token (token) đồng nhất mới trên Bitcoin.
Trong bài viết này, ông đã chỉ ra một số vấn đề với các giao thức hiện có như BRC-20, RGB và Taproot Assets, đồng thời đề xuất rằng giao thức mã token BTC tốt hơn phải đơn giản, không phụ thuộc vào các dịch vụ ngoài chuỗi và dựa trên UTXO. Đây là ý tưởng cốt lõi và nguồn gốc của Rune, cộng đồng thường gọi nó là “Thỏa thuận Rune”. Nhân tiện, biểu tượng không chính thức của Runes là ▣, trong khi biểu tượng của Ordinal là ◉
2/ Khi nào Runes sẽ ra mắt?
Vào ngày 21 tháng 9, chỉ 5 ngày trước khi Casey xuất bản bài báo, giao thức nguyên tử @atomicalsxyz cũng đã được phát hành. Token $ATOM đã được đúc miễn phí trong 5 giờ dưới dạng bằng chứng công việc (PoW), mang lại cho Bitcoin L1 một sự đổi mới. Do đó, trong những tháng tiếp theo, thị trường cũng đặt nhiều kỳ vọng vào Runes và nhiều người đang thực hiện nhiều sự chuẩn bị khác nhau để giành lấy mã token đầu tiên trên giao thức Runes.
Tuy nhiên, trong vài tháng qua, nhóm Casey một mặt phải duy trì việc nâng cấp bình thường của Ordinals, đồng thời xử lý các lỗi lạ như Cursed Inscription. Do tình huống bất ngờ nên thời gian ra mắt Runestone chưa được xác định. Mãi đến ngày 16 tháng 12, Casey mới công bố thời điểm ra mắt giao thức Runes trên mạng chính tại sự kiện Tuần lễ Blockchain Đài Bắc, khi nó được phát hành ở độ cao khối Bitcoin là 840.000, tức là thời điểm BTC halving lần thứ tư. Thời gian dự kiến sẽ vào cuối tháng 4.
Hiện tại, chỉ còn chưa đầy 2 tháng nữa là Runes sẽ được phát hành chính thức. Hi vọng Casey đã hoàn thành game Baldur’s Gate 3 và không trì hoãn việc ra mắt Runes nữa.
3 / Nhưng có vẻ như đã có vài giao thức mang tên Rune
Như đã đề cập ở trên, Casey đã công bố ý tưởng về Runes vào ngày 26 tháng 9 và đã cập nhật mã cho Runes trên Github được vài tháng. Mặc dù giao thức Runes chưa được ra mắt chính thức nhưng nhiều nhà phát triển muốn tạo ra mọi thứ dựa trên nó.
Ở đây có hai loại, một là tạo ra các giao thức giống như Runes, và hai là tạo các dự án cụ thể. Trước tiên hãy nói về danh mục giao thức, có hai dự án chính:
Đầu tiên là giao thức @PipeBtc do Benny phát hành . Đây là thỏa thuận đầu tiên dựa trên ý tưởng về Runes và nó diễn ra rất nhanh chóng. Nếu bạn chưa biết Benny, bạn có thể đọc chương thứ hai của bài viết “Lịch sử tóm tắt về giao thức BTC L1 mới mà ngay cả bà 60 tuổi cũng có thể hiểu”. Benny là một người năng động và chu đáo, có đội tech khá mạnh năng động đã phát hành nhiều loại token (nghe có vẻ như một người chuyên sản xuất dự án như gà đẻ trứng nhể).
Cái thứ hai được @runealpha_btc ra mắt vào tháng 12, tương tự như Pipe. Token đầu tiên trên Runealpha là Cook, nhưng nó không giới hạn tổng số lượng token và số lượng token mà thay vào đó nó giới hạn số lượng khối là 150 (tương đương với một giới hạn thời gian), các Mint trong phạm vi khối sẽ được tính. Tôi đã thấy Runealpha tài trợ cho BP thông qua các kênh khác vào tuần trước. Định vị tiếp theo của dự án là trở thành cơ sở hạ tầng của giao thức Runes, bao gồm trình duyệt, chỉ mục, nền tảng giao dịch, v.v. Mã token $Cook cũng sẽ được di chuyển sang giao thức Runes, nhưng các quy tắc cụ thể vẫn chưa được xác định.
4/ Ngoài ra còn có một số dự án concept Runes
Ngoài các loại giao thức nêu trên, loại thứ hai là các dự án cụ thể. Các dự án này đều đã xuất hiện trong 1-2 tháng qua, logic chính là: trước khi Runes được mainnet chính thức ở khối 840.000, hãy sử dụng kỳ vọng mạnh mẽ của thị trường để chiếm tiên cơ, làm trước và phát hành NFT trên Ordinals sớm nhất để thành lập cộng đồng, xây dựng sự đồng thuận và sau khi giao thức Runes được triển khai chính thức, mã token dự án sẽ được phát hành trên giao thức Runes và được phân phối cho chủ sở hữu NFT.
Dưới đây tôi liệt kê một số dự án mà tôi quan tâm.
1) RSIC
RSIC là Rune Specific Inscription Circuits. Đây là NFT trên Ordinals với tổng nguồn cung là 21.000 miếng, 10% trong số đó được dự án giữ lại. 90% RSIC đã được nhóm dự án airdrop cho các cổ đông, trị giá hơn 3 BTC và được cộng đồng khen ngợi vì quy mô lớn. Các quy tắc và tiêu chuẩn airdrop cụ thể vẫn chưa được công bố và người ta suy đoán rằng nó chủ yếu dựa trên NFT blue-chip mà ví nắm giữ. Vì là airdrop nên một số ví không biết rằng họ đã nhận được NFT nên họ cần thực hiện chuyển (mua, bán/chuyển cho chính mình) trước khi có thể kích hoạt. Sau khi kích hoạt, quá trình “khai thác” bắt đầu. Những gì được khai thác là phần chia sẻ mã token của một mã token nhất định mà dự án sẽ triển khai trong Runes trong tương lai. Điều này cũng cho thấy đầy đủ rằng nhóm dự án RSIC là OG của hệ sinh thái Ordinals, nếu không sẽ khó nhận được sự hỗ trợ nhanh chóng từ trình duyệt Ordiscan. Do giới hạn về không gian, thông tin chi tiết hơn về RSIC sẽ không được mở rộng tại đây.
▪ Link chính thức: @rune_coin
▪ Trang web chính thức: https://runecoin.io
▪ Tài liệu thêm: https://ordiscan.com/inscription/126 Bạn có thể duyệt qua nhiều inscryption con tại đây để tìm hiểu thêm các chi tiết thú vị.
▪ Bộ sưu tập Magic Eden: https://magiceden.io/orderals/marketplace/rsic
▪ Truy vấn khai thác: Bạn có thể nhập địa chỉ ví tại http://ordiscan.com
2) RSIC Boost
RSIC Boost là một công cụ bổ sung do dự án RSIC đưa ra. Lần này không phải là airdrop mà bạn cần phải giữ một ví có RSIC để đúc (có giá ~$170 trở lên), bỏ nó vào ví có thể đẩy nhanh quá trình khai thác RSIC. Động thái này tiếp tục sàng lọc các ví đang hoạt động trên chuỗi, tăng cường hoạt động trên thị trường và một lần nữa chứng minh rằng nhóm dự án rất giỏi vẽ việc.
▪ Tổng số tiền hiện tại là 3,9K item Magic Eden: https://magiceden.io/orderals/marketplace/rsic-boost
3) Công cụ khai thác Rune Mania
Chắc chắn rồi, chẳng bao lâu sau, một nhóm dự án đã gửi một airdrop tới những người nắm giữ RSIC Boost (tương đương với việc nắm giữ RSIC).Dự án này chính là Rune Mania Miner. Tổng nguồn cung là 3.800, 3.547 được phân phối cho cộng đồng và 253 được nhóm dự trữ. Giống như RSIC, nó cũng cần được giao dịch một lần (bạn cũng có thể chuyển cho chính mình) trước khi có thể kích hoạt và khai thác.
▪ Twitter chính thức: @RuneManiaMiner
▪ Trang web/tài liệu chính thức: https://ord.io/61549984
▪ Bộ sưu tập trên Magic Eden: https://magiceden.io/orderals/marketplace/rmm
▪ Truy vấn khai thác: Chưa có
4) Runestone
Runestone là một dự án airdrop khác đã thu hút nhiều sự chú ý sau RSIC và được dẫn dắt bởi @LeonidasNFT, một KOL nổi tiếng trong lĩnh vực Ordinals . Trong 2 tuần qua, Leonidas đã gây quỹ từ ngành thông qua 𝕏. Mỗi người quyên góp 0,15 BTC × 15 người = 2,25 BTC cho chi phí airdrop gas. Việc thu thập đã hoàn tất. RSIC cũng đã quyên góp 0,15 BTC.
Đồng thời, quy tắc airdrop của Ruestone tương đối minh bạch, tức là ở khối 826.600, ví cần chứa 3 inscrytion, nhưng phải loại trừ các inscryption bắt đầu bằng “text/plain” hoặc “application/json”, chẳng hạn như BRC -20 không được tính.
Hiện tại, số lượng địa chỉ ví trong danh sách whitelist do Runestone công bố đã lên tới 113.376 và quy mô của airdrop là chưa từng có. Khi mọi thứ đã sẵn sàng, một đợt airdrop chính thức sẽ được thực hiện trong thời gian tới.
▪ Kiểm tra xem nó có nằm trong danh sách whitelist hay không: qua https://runestone.lfg.cash hoặc https://docs.google.com/ Spreadsheets/d/1FKJd0h6O5X1R0ooNBx2pH47xi3CsCY8xczhI25YROVw/edit#
▪ Bộ sưu tập trên Magic Eden: Chưa có
▪ Truy vấn khai thác: Chưa có
5) The Rune Guardians
Guardians cũng chơi một trò chơi tương tự như RSIC, airdrop cho những người nắm giữ NFT blue-chip trên Ordinals và bên dự án chịu mọi chi phí gas, nhưng các quy tắc cụ thể vẫn chưa được công bố.
▪ Twitter chính thức: @RuneGuardians
▪ Trang web chính thức: http://theruneguardians.com
▪ Bộ sưu tập Magic Eden: https://magiceden.io/orderals/marketplace/trg
▪ Truy vấn khai thác: Chưa có
Ngoài các dự án nêu trên, tôi cũng đã tham gia vào một số dự án tính phí khác, chẳng hạn như RuneDogecoin tính phí đúc token theo từng cấp độ rồi airdrop nhưng thiếu sản phẩm và lộ trình cụ thể, còn Genesis Runes sử dụng miễn phí để thu hút khi quảng cáo nó. Nhưng trên thực tế, mỗi phần được tính “phí nhà phát triển” 50 đô la và tổng số tiền đã được phát hành quá mức lên 33,7K. Sau đó, có một số lần mua lại + tiêu hủy, nhưng tổng số tiền vẫn cao bằng 29,9k, và giá hiện tại đã vượt qua mức này.
5/ Vậy làm thế nào để tham gia Runes?
Được rồi, hãy quay lại với Runes.
Casey cũng nhận thấy rằng sự cường điệu về Runes trên thị trường vốn đã rất nóng và nhiều bên tham gia dự án muốn giành được token đầu tiên, vì vậy Casey gần đây đã quyết định rằng anh ấy sẽ tự mình triển khai các token số 0-9. Tên cụ thể sẽ được tiết lộ cho cộng đồng. Hơn nữa, khi Runes lần đầu tiên ra mắt, độ dài của tất cả các tên token đều từ 12 chữ số trở lên, độ dài token trong vòng 12 chữ số sẽ được phát hành dần dần, cho phép các dự án có nhu cầu trả tiền (burn) để có mã token ngắn hơn. Bức ảnh dưới đây được Casey đăng vào tháng 10 năm ngoái, hiện giá BTC đã tăng gần gấp đôi so với thời điểm công bố.
Vì vậy, sau khi Runes được ra mắt chính thức, có một số cách để tham gia Runes:
1) Trực tiếp đúc 10 token số 0-9 đầu tiên do nhóm Casey triển khai, tên sẽ được xác định. Và do sự chú ý cao của Runes và hệ sinh thái cơ sở hạ tầng hoàn chỉnh của Ordinals, người ta ước tính rằng nhiều công cụ tạo sẽ hỗ trợ nó ngay lập tức và không cần có node đầy đủ BTC cục bộ. Người ta ước tính rằng nó sẽ gây ra một cuộc chiến tranh gas war trong một khoảng thời gian.
2) Giữ NFT hoặc chứng chỉ của các “dự án tiền khai thác” nêu trên được triển khai trong 2 tháng tới. Sau khi nhóm dự án triển khai các mã token tương ứng trên Runes, họ sẽ trực tiếp nhận được airdrop tương ứng.
6/ Mối liên hệ giữa Runes, Ordinals và BRC-20 là gì?
Khi Runes mainnet, chúng ta có thể có cái nhìn khác về bối cảnh giao thức lớp BTC.
Tôi đã từng nghĩ rằng Runes là một giao thức song song với Ordinals, nhưng gần đây tôi phát hiện ra rằng không phải vậy. Runes và Ordinals chia sẻ một cơ sở Github và về mặt cấu trúc, Runes và Inscrytion ở cùng cấp độ. Nói một cách thẳng thắn hơn , Runes và BRC-20 là các giao thức token cùng cấp và cả hai đều thuộc hệ sinh thái Ordinals. Nhưng từ góc nhìn của nhóm Casey: BRC-20 là một giao thức token “không chính thức”, trong khi Runes giống một giao thức token “chính thức” hơn.
Cuộc cạnh tranh giữa Runes và BRC-20 sắp bắt đầu và Runes sẽ thu hút nhiều người triển khai/thổi phồng các altcoin trong thời gian ngắn. Tất nhiên, ordi của BRC-20 vẫn là altcoin đầu tiên trên Bticoin, đây là một sự thật không thể chối cãi.
Ngoài ra, tôi cũng lo ngại liệu Runes ngoài vai trò là một “giao thức phát hành coin” có một số cải tiến chưa được tiết lộ vượt quá những cải tiến được đề cập trong các bài blog trước hay không, tôi e rằng sẽ phải đợi cho đến khi Runes được phát hành chính thức.
7/ Cuối cùng
Nhìn chung, dựa trên sức hấp dẫn của nhóm Casey và cơ sở hạ tầng toàn diện của Ordinals, Runes có cơ hội kích hoạt làn sóng cơn sốt hệ sinh thái BTC thứ ba.
Nếu bạn cũng lo ngại về sự phát triển hơn nữa của giao thức Runes (và Ordinals) hoặc đã nắm giữ các token/tài sản NFT liên quan trong hệ sinh thái này, bao gồm nhưng không giới hạn ở Cook, RSIC, Rune Mania Miner, Runestone, The Rune Guardians, RuneDogecoin, Genesis Runes, v.v., đều được hoan nghênh tham gia giao thức Runes, cộng đồng trao đổi về hệ sinh thái RUNES theo link này.
Bài viết gốc: 0xSea
