Thế hệ Internet tiếp theo sẽ gọi tên Web3, mặc dù đã thu hút đông đảo người dùng, nhưng mô hình lợi nhuận của Web3 vẫn chưa rõ ràng. Hiện tại, để trải nghiệm sản phẩm Web3, người dùng phải trả phí giao dịch không hề nhỏ, đây là dòng tiền on-chain để dự án duy trì hoạt động.
Bài viết này sẽ điểm qua 5 dự án mã hóa, bao gồm blockchain và dApp thu được nhiều phí hoạt động nhất.
Ethereum
Ethereum là blockchain Layer-1 phổ biến nhất, phí giao dịch cao và mô hình kinh doanh từ các Layer-2 và dApp, các nhà sản xuất khối tạo ra các khối và ghi các giao dịch trên chuỗi.
Hệ sinh thái Ethereum đang phát triển liên tục và các vai trò và nhiệm vụ trên chuỗi ngày càng phong phú. Mạng Ethereum sử dụng token ETH để thanh toán các khoản phí như sau:
- Phí gas tương tác các token: Người dùng tương tác với mạng Ethereum cần thanh toán một phần phí gas bằng ETH với các hoạt động như chuyển tài sản, swap, ủy quyền, phê duyệt…
- Phí gas khác: Dùng cho hoạt động triển khai hợp đồng thông minh mới trên Ethereum và một số khác.
Bitcoin
So với người dẫn đầu thì phí tương tác hàng ngày trên mạng Bitcoin chưa đến 1/4 mạng Ethereum. Câu chuyện về Bitcoin trong lĩnh vực mã hóa khá đơn giản, nhưng kể từ khi ra mắt giao thức Ordinals cho Bitcoin NFT, mạng đã tạo ra hơn 7 triệu NFT.
Hiện tại, phí tương tác trên mạng Ethereum bao gồm:
- Phí gas tương tác các token: Đóng vai trò mạng blockchain, Bitcoin cũng xử lý các giao dịch liên quan đến token và NFT, khi tiêu chuẩn BRC-20 ngày càng phổ biến, khối lượng công việc mạng Bitcoin tăng lên làm cho phí xử lý cũng dần tăng lên.
- Công nghệ Segregated Witness: Các nhà phát triển đưa công nghệ này vào mạng Bitcoin để giúp việc lưu trữ dữ liệu hiệu quản hơn. Khi cần sử dụng địa chỉ nhân chứng tách biệt để gửi đơn đặt hàng Bitcoin, người dùng cần trả thêm phí xử lý này.
- Phí đa chữ ký (Multi-Signature Fee): Khi sử dụng địa chỉ đa chữ ký trong một đơn hàng Bitcoin, do liên quan đến thao tác nhiều chữ ký nên sẽ bổ sung thêm loại phí này.
Uniswap
Uniswap, DEX hàng đầu trong hệ sinh thái Ethereum, tất cả các khoản phí đều được kiểm soát và thu bởi những người dùng cung cấp thanh khoản.
Hoạt động thu phí Uniswap được xếp thứ ba sau Ethereum và Bitcoin, với các nhà cung cấp token LP trong phiên bản V2 trả một khoản phí cố định là 0,3% và phiên bản v3 đưa ra các lựa chọn: 0,05%, 0,3% và 1%.
BNB Chain
BNB Chain tính phí xử lý để bảo trì mạng và phần thưởng cho nhà sản xuất khối khi thực hiện các hoạt động liên quan đến hợp đồng thông minh. Các loại phí trên BNB Chain tương tự với Ethereum nhưng phí thấp hơn hẳn, đồi lại khả năng mở rộng quy mô không bằng Ethereum.
Hiện tại, phí trên chuỗi hàng ngày của BNB Chain đạt hơn 566.000 USD tại thời điểm báo chí.
Aave
Aave cung cấp dịch vụ cho vay các tài sản mã hóa, token AAVE sử dụng để quản trị và kiếm thu nhập thụ động với lợi tức khoảng 6-7% một năm.
Các khoản phí mà Aave thu được đến từ hoạt động của người dùng trên nền tảng, chủ yếu bao gồm:
- Phí cho vay: Người đi vay phải trả khoản phí từ 0,01% đến 25%, tùy vào tài sản, tỷ lệ cho vay trên giá trị tài sản và thời gian cho vay. Ngoài ra, Aave cung cấp sản phẩm cho vay không thế cha1t6p với khoảng thời gian ngắn, phí thường là 0,09% số tiền vay.
- Các loại phí chức năng khác: Với phiên bản v3 như hiện nay, Aave đề nghị tính các loại phí bổ sung, chẳng hạn như thanh lý, thanh khoản tức thì, cầu cổng và các loại phí xử lý khác.
Tổng cộng, các dự án này không chỉ tạo ra doanh thu từ các phí trên chuỗi mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc mở rộng hệ sinh thái Web3 và DeFi. Với sự phát triển tiếp tục và tiềm năng tăng trưởng trong tương lai, chúng có thể góp phần quan trọng trong việc thúc đẩy sự chuyển đổi toàn cầu đến tài chính phi tập trung.
