Mô hình Wash-trading NFT là phương thức điển hình của các nền tảng giao dịch NFT sử dụng để tăng khối lượng giao dịch (Volume) cũng như số lượng giao dịch (transactions) trên sàn của mình mặc dù số người dùng thực tế sử dụng nền tảng của họ để trading NFT là con số nhỏ hơn rất nhiều.
LooksRare và X2Y2 là những đại diện của mô hình wash trading NFT hay còn gọi là trading mining và vẫn tiếp tục cho đến hôm nay. Đặc điểm nổi bật của nền tảng khai thác giao dịch (trading mining) là giá đơn vị của mỗi giao dịch rất cao.
Trong bear market, điều này càng được phản ánh rõ vì số lượng người dùng rất ít, nhưng khối lượng giao dịch trên nền tảng lại rất lớn. Dữ liệu @SeaLaunch_ cho thấy một vài thời điểm trong tháng 4, khối lượng giao dịch trung bình mỗi lệnh giao dịch của LooksRare đã vượt quá 100 ETH. Ngay cả những lúc bình thường, khối lượng giao dịch trung bình mỗi lệnh của LooksRare và X2Y2 nằm trong khoảng từ 20-30 ETH, cao hơn 40-60 lần so với OpenSea.
MÔ HÌNH TRADING MINING
100% các khoản phí nền tảng thu được sẽ được chia cho những người stake token sàn như $LOOKS hay $X2Y2. Nhìn chung, đội ngũ founder hay Quỹ phát triển (Treasury) sẽ giữ lại một phần Token, được sử dụng để stake và chia sẻ lợi nhuận từ phí nền tảng để có động lực phát triển. Theo lý thuyết, Khối lượng giao dịch trên nền tảng càng lớn, càng nhiều token sẽ được stake bởi người dùng, và các khoản doanh thu lợi nhuận từ phí nền tảng được chia cho staker sẽ càng lớn. Do đó, dễ dàng hình thành đà tăng tích cực trong giai đoạn đầu của mô hình “khai thác giao dịch”. Ngoài ra nền tảng còn “Airdrop” cho mỗi giao dịch -> tăng khối lượng giao dịch -> tăng phí nền tảng thu được -> tăng số tiền staker thu về -> APY sẽ tăng và giá Token sẽ tăng -> Giá trị phần thưởng tiềm năng từ “khai thác giao dịch” tăng -> lại thu hút nhiều người dùng tham gia “khai thác giao dịch”. Tuy nhiên, với sự suy giảm của thị trường chung, sự xuất hiện của đối thủ cạnh tranh, sự thay đổi thị phần, sự giảm phát thải Token và các yếu tố khác, mô hình khai thác giao dịch này cũng dễ dàng mang lại một vòng lặp tiêu cực khác cho giá trị token.
Hoạt động wash-trade trong khai thác giao dịch không phức tạp như Blur, và hầu hết những người chơi lớn lướt sóng giữa một vài ví được kiểm soát bởi họ. Nếu Token được airdrop đủ để trả trước các khoản phí của nền tảng, thì hoạt động này sẽ sinh lợi. Hơn nữa, tiền airdrop được trả hàng ngày. Sau khi nhận được Token, người chơi hiếm khi giữ token lại mà sẽ bán để thu hồi chi phí trước tiên, sau đó cân nhắc liệu tiếp tục bán lợi nhuận hay stake để tái đầu tư. Bảng dữ liệu của @hildobby_ cho thấy trong khối lượng giao dịch của tuần trước (4.10-4.16), tổng khối lượng giao dịch của LooksRare là $47,903,449 và wash-trade chiếm 45,6%; tổng khối lượng giao dịch của X2Y2 là $36,039,982, wash-trade chiếm 69,6%. Loại hoạt động khai thác giao dịch này dựa trên wash-trade đã mang lại áp lực bán liên tục cho Token nền tảng trong bối cảnh lực mua thấp của thị trường gấu. LOOKS và X2Y2 đã có những cú sập mạnh chưa từng có trong quá khứ, đặc biệt là X2Y2, thiếu các nhà tạo lập thị trường đã gây ra thảm họa lớn hơn nữa.
Giá Token của hai nền tảng này đã giảm trong một thời gian dài mà không có sự hỗ trợ, điều này đã mang đến nhiều cảm xúc tiêu cực và FUD cho cộng đồng, đặc biệt là trong cộng đồng nơi người Trung Quốc chiếm vị trí chủ đạo. Tuy nhiên, ngay cả khi giá Token giảm, trừ khi bên dự án tái thiết Tokenomics, việc từ bỏ chế độ khai thác giao dịch này ngay lập tức trong ngắn hạn sẽ khó khăn, bởi nguồn thu nhập của bên dự án gần như hoàn toàn phụ thuộc vào các khoản phí được thu về từ Token staking được giữ lại. Do đó, nếu không thể tái thiết Utility của Token từ góc nhiều Tokenomics và mù quáng hủy bỏ khai thác giao dịch, thì sẽ không thể tránh khỏi việc bị cắt đứt nguồn thu nhập.
Tuy nhiên, càng nhiều Token được “phát thải” đổ vào thị trường, càng khó để thay đổi Tokenomics. Dữ liệu Token Unlock cho thấy hiện tại đã có 81,35% LOOKS được lưu thông và dự kiến sẽ full supply vào ngày 1 tháng 3 năm 2024; X2Y2 đã được lưu thông đến 72,17% và dự kiến sẽ full supply hoàn toàn vào ngày 3 tháng 4 năm 2024. Với ít hơn một năm còn lại đến lúc lưu thông toàn bộ tổng cung, có nghĩa là còn ít hơn một năm kích thích cho “khai thác giao dịch”, cùng với sự giảm phần thưởng giao dịch, hai sàn giao dịch này sẽ cần tìm kiếm cơ hội sống sót mới và hướng phát triển để giành lại thị phần.
Sự duy trì tốt của nhóm người dùng DeFi OG có thể thấy từ việc CEO của BitMex, Arthur Hayes, thường xuyên gọi lệnh mua bán một cách có chủ đích hoặc không chủ đích trong các bài đăng trên blog. Ngoài ra, theo quan điểm của tác giả, trong cuộc chiến thương hiệu, LooksRare khá kín đáo và đã bảo tồn sức mạnh của mình mà không mất quá nhiều sự ủng hộ từ người dùng. Đây là một ví dụ rất sâu sắc. Khi Blur phát hành airdrop và công bố một bài đăng trên blog để chính thức tuyên chiến với OpenSea, sự can thiệp không đúng thời điểm của X2Y2 đã khiến nó trở thành đối tượng của sự chế nhạo. Ban đầu đó là cuộc đối đầu trực diện giữa Blur và OpenSea, cho phép người dùng chọn một trong hai, mà không va chạm trực tiếp với các nền tảng khác, nhưng lúc này X2Y2 đột ngột bước vào và nói: “Họ có thể không chọn bất cứ ai trong số họ, hãy chọn tôi.” Blur dám thách thức vào thời điểm này vì hầu hết các cấp độ dữ liệu cốt lõi gần đến hoặc thậm chí vượt qua OpenSea, và người dùng cốt lõi đã trở nên không thể tách rời đến một mức độ nào đó, do đó họ có sức mạnh để thách thức. Lúc đó, khai thác giao dịch đã giảm sút, và các dữ liệu khác còn rất xa sau. Nói thật, X2Y2 không ở cùng một cấp độ với Blur và OpenSea vào thời điểm đó. Định vị thị trường không rõ ràng và can thiệp mù quáng đã mang lại tác động tiêu cực.
LooksRare đã làm tốt hơn trong việc “quan sát” và lựa chọn, và không tham gia vào trận chiến cuối cùng giữa Blur và OpenSea là quyết đúng. Sau đó, LooksRare và Blur đã thông báo chung rằng theo mặc định, các nhãn nền tảng bên thứ ba (bao gồm các nhãn đen của OpenSea) sẽ không được hiển thị trong giao diện người dùng, điều này đã thu hút được sự ủng hộ của nhiều người dùng. Ngày nay, LooksRare đã theo gương OpenSea và phát triển một ứng dụng, và một trình tổng hợp giao dịch tương tự như Blur cũng đang trong quá trình kiểm tra nội bộ
