Vào ngày 7 tháng 5 năm 2020, Tierion (TNT), một Altcoin mới ra mắt và khá “chìm”, đột ngột tăng mạnh hơn 42%, đạt đỉnh $0,11. Tuy nhiên chỉ một tuần sau đó nó đã giảm chỉ còn $0,049359, thấp hơn cả mức trước khi tăng. Điều kỳ lạ là khi tìm hiểu sâu hơn, người ta không tìm thấy điều gì đặc biệt ở đồng coin này. Thậm chí ở thời điểm tăng giá, không hề xuất hiện một thông tin liên quan tích cực nào về dự án.
Trên thực tế, đây là một hiện tượng vô cùng phổ biến và thường xuyên xảy ra trên thị trường tiền điện tử. Nó được gọi là Pump&Dump (Tạm dịch: Bơm Xả). Đây là một cái bẫy thao túng giá coin nhằm thu hút các NĐT mua vào, giúp những kẻ đứng đằng sau kiếm lời. Vậy Pump&Dump là gì và nó diễn ra như thế nào? Trong bài viết này, BeinCrypto sẽ giải thích chi tiết về cơ chế hoạt động cũng như cách phòng tránh hiệu quả để tránh mất tiền oan vào nó.
Giải thích về khái niệm Pump & Dump
Pump & Dump (Tạm dịch: Bơm Xả) là một hiện tượng phổ biến xảy ra trong thị trường tiền điện tử. Nó chỉ hiện tượng lên và xuống giá của một đồng coin với biên độ cao và trong một thời gian ngắn. Và nguyên nhân là do một cá nhân/nhóm người tác động vào với mục đích thao túng giá nhằm thu lợi nhuận. Cụ thể, Thuật ngữ “bơm” được sử dụng để chỉ việc thu mua số lượng lớn coin hòng đẩy nhu cầu và giá của đồng coin đó lên. Còn “xả” thì ngược lại, là khi một số lượng lớn coin bị bán ra thị trường nhằm hạ giá của đồng đó xuống.
Ở cả 2 trường hợp, những kẻ lừa đảo lợi dụng sự biến động giữa cung và cầu trên thị trường để làm cho các nhà đầu tư coi biến động giá là một xu hướng bình thường.
Với thị trường tiền điện tử, những kẻ lừa đảo thường nhắm đến những đồng coin mới và không phổ biến, không đòi hỏi nhiều vốn để thao túng. Ví dụ, những kẻ lừa đảo hiếm khi nghĩ đến việc bơm và bán Bitcoin để kích động một đợt Bitcoin là đồng tiền có vốn hoá lớn, để thao túng nó sẽ cần rất nhiều tiền.
Ngoài ra, ICO cũng là một trong những mục tiêu của các phi vụ Pump&Dump. Vì trong những sự kiện này, một số lượng các NĐT đã ở sẵn tâm thế mua hàng.
Cơ chế hoạt động của Pump & Dump
Các nhóm Bơm xả này thường trú ngụ trên các mạng xã hội. Trong đó, chủ yếu là trên kênh Telegram. Ở đây, các nhóm Bơm xả có thể chứa vài nghìn đến vài chục nghìn thành viên. Theo đó, một đồng coin khi được chọn bơm/xả sẽ được admin thông báo trong group. Trong vòng vài phút, các thành viên trong nhóm sẽ cùng mua/bán. Thậm chí, lan truyền tin tức giả mạo về đồng tiền này trên phương tiện truyền thông xã hội, blog và đôi khi là các trang tin tức được cho là có uy tín thông qua nội dung được tài trợ.
Cơ chế hoạt động của các nhóm Pump&Dump khá đơn giản
Các nhóm Pump&Dump này luôn có 1 người lãnh đạo (admin) và hệ thống phân cấp các thành viên. Nếu bạn là một thành viên cao hơn trong hệ thống phân cấp, bạn sẽ được tiết lộ tín hiệu (signal) về các đợt bơm sớm hơn so với các thành viên có thứ hạng thấp hơn. Bằng cách này, bạn sẽ có cơ hội mua với giá thấp hơn và kiếm được nhiều lợi nhuận hơn khi công cuộc bơm xả bắt đầu. Tuy nhiên, lợi thế về thời gian ở cấp độ cao hơn thường chỉ cách khoảng 3 đến 8 giây đối với cấp độ tiếp theo. Bạn có thể lên cấp bằng cách giới thiệu người mới vào nhóm. Số lượng thành viên mới được đưa vào nhóm càng lớn thì thứ hạng của bạn sẽ càng cao.
Một số nhóm có hệ thống phân cấp đơn giản hơn chỉ với hai cấp: Thành viên thường và Thành viên VIP. Trong các nhóm này, để trở thành VIP, người dùng phải trả một khoản phí, thường bằng Bitcoin, trong khoảng 0,01 đến 0,1 Bitcoin.
Dấu hiệu của Pump & Dump và cách phòng tránh hiệu quả
Cách xác định một đồng coin có đang bị bơm hay không khá đơn giản. Bạn chỉ cần nhìn vào giá của đồng coin đó có đang tăng đột biến mà không có một lý do nào đằng sau nó.
Ngoài ra, nếu bạn thấy một đồng tiền có vốn hóa nhỏ nhưng lại liên tục xuất hiện các tin tức về nó trên khắp các nền tảng. Hãy cẩn thận! Đây có thể là dấu hiệu của một đợt bơm/xả đang diễn ra. Nói cách khách, hãy cảnh giác khi một đồng tiền hoàn toàn không được biết nhưng lại đột nhiên xuất hiện trên khắp Twitter và Facebook.
Một ví dụ điển hình là vào năm 2018, một nhóm người đã mạo danh tài khoản twitter của doanh nhân nổi tiếng, John Mcafee (@OfficialMcafee) bằng cách thêm một chữ ‘l’ vào tên người dùng. Tài khoản giả mạo này đã gửi một tweet tích cực về một Altcoin. Do tầm ảnh hưởng của Mcafee, rất nhiều người dùng chia sẻ lại nó trên khắp Twitter. Chỉ trong vòng 5 phút, giá của đồng tiền này đã tăng từ $30 lên $45. Tuy nhiên, nó đã giảm xuống còn $30 vào khoảng 20 phút sau đó.
4 cách đơn giản giúp phòng tránh bẫy Bơm Xả hiệu quả
Do vậy, đối với các nhà đầu tư, cần xem xét kỹ các thông tin trước khi đưa ra quyết định. Trong đó:
- Nghiên cứu kỹ về đồng coin mà bạn định đầu tư. Bao gồm thông tin cơ bản như White Book, Đội ngũ sáng lập, Ứng dụng của dự án, các đối tác chiến lược,… Điều này sẽ giúp bạn đánh giá được liệu đó có phải là một đồng coin tiềm năng hay không. Và nhanh chóng phát hiện nếu có biến động bất thường xảy ra
- Hạn chế đầu tư với tâm lý FOMO. Đây là một thị trường tiềm năng và đôi khi bị thồi phồng thái quá. Nhưng hãy nhớ, vẫn sẽ còn hàng chục loại tiền điện tử tiềm năng khác. Biển còn nhiều cá. Cơ hội sẽ luôn xuất hiện. Do đó, hãy giữ tỉnh táo khi đưa ra quyết định đầu tư.
- Lên kế hoạch quản trị rủi ro và quản lý vốn hiệu quả. Trên thực tế, việc thị trường lên xuống không phải là điều mà bạn cần quan tâm. Mà hãy lập sẵn kế hoạch khi các kịch bản tăng/giảm xảy ra. Và phân chia tỷ trọng vốn phù hợp. Điều này sẽ giúp bạn tránh mất cả chì lẫn chài khi đầu tư trong thị trường này
- Cân nhắc đầu tư những đồng coin có vốn hoá lớn, đội ngũ uy tín, ứng dụng cao. Ví dụ: Khi bạn thấy một token được hỗ trợ bởi những nhân vật hàng đầu như Vitalik Buterin hoặc Dan Larimer , thì đó có thể là một dự án tốt.
Bên cạnh đó, Pump & dump thường xảy ra với những đồng tiền có khối lượng giao dịch và vốn hóa thị trường rất thấp, thanh khoản kém. Việc tránh khỏi các loại tiền điện tử như này cũng sẽ giúp bạn hạn chế rủi ro trở thành nạn nhân của một vụ bơm xả. Ngoài ra, tốt nhất không nên nghe theo lời khuyên đầu tư trên mạng xã hội hoặc từ các bài báo trả phí. Làm được những điều trên, bạn sẽ tránh được những tổn thất đáng kể do Pump & Dump gây ra.
Kết luận
Hy vọng bài viết này đã giúp bạn có cái nhìn toàn cảnh về Pump&Dump, một hiện tượng thường xuyên xảy ra và dễ khiến NĐT mất tiền nhất trong thị trường. Nhìn chung, tiền điện tử là một thị trường hứa hẹn và đầy tiềm năng. Tuy nhiên cũng chính điều này khiến nó dễ bị kẻ xấu lợi dụng để lừa đảo kiếm lời, bằng việc tạo ra những cái bẫy như Pump&Dump. Dù là nhà đầu tư mới hay đã có kinh nghiệm, bạn nên chịu khó bỏ thời gian, công sức để tìm hiểu kiến thức. Từ đó, bạn sẽ có khả năng tự đưa ra quyết định đầu tư đúng đắn hơn. Không nên vì FOMO, chạy theo đám đông để rồi rơi trở thành nạn nhân của những cái bẫy Bơm Xả được nhắc đến trong bài.
Theo BeInCrypto