Tổng thống Nga Vladimir Putin vừa ký một bộ luật nhằm thiết lập khuôn khổ quản lý cho hoạt động khai thác tiền điện tử tại nước này.
Mặc dù luật đã định nghĩa các khái niệm pháp lý quan trọng liên quan đến khai thác tiền điện tử, nhiều chuyên gia trong ngành cảnh báo rằng Nga vẫn chưa hoàn toàn “hợp pháp hóa” hoạt động này. Họ nhìn nhận các quy định mới như một cách để thiết lập kiểm soát và hạn chế cho lĩnh vực khai thác tiền điện tử.
Luật đầu tiên được ký vào tháng 8, đã mô tả các thuật ngữ quan trọng trong ngành như khai thác và nhóm khai thác, đồng thời yêu cầu các doanh nghiệp khai thác phải đăng ký và báo cáo. Luật này cũng cấm các công ty nước ngoài tham gia khai thác tại Nga và cho phép chính phủ hạn chế hoạt động khai thác ở một số khu vực nhất định.
Luật thứ hai được Putin ký vào ngày 25 tháng 10, đưa ra các quy định và quy tắc cho hoạt động khai thác liên quan đến tiền kỹ thuật số. Mặc dù luật này sẽ có hiệu lực từ ngày 1 tháng 11 năm 2024 nhưng các điều khoản quan trọng sẽ chính thức áp dụng vào tháng 3 năm 2025.
Theo Nikita Zuborev, nhà phân tích trưởng tại công ty môi giới chứng khoán BestChange, các luật mới vẫn chưa hoàn toàn hợp pháp hóa hoạt động khai thác tiền điện tử tại Nga. Ông cho biết: “Chúng ta chưa thấy sự hợp pháp hóa hoàn toàn. Thay vào đó, có thể nói rằng một số tiêu chuẩn đã được thiết lập qua luật nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc kiểm soát hoạt động khai thác công nghiệp.”
Nikita Zuborev nhấn mạnh rằng khuôn khổ mới đã xác định các quyền và nghĩa vụ cho các công ty và cơ quan quản lý, bao gồm tiêu chuẩn tiêu thụ điện và thuế suất. Tuy nhiên, ông cho biết các con số thuế cụ thể và hạn chế năng lượng sẽ được các bộ có thẩm quyền quyết định. Ông nói: “Không có quy định rõ ràng nào mới được đưa ra; chỉ đơn giản là tạo điều kiện cho việc đánh thuế chính xác hơn. Trước đây, tất cả thợ đào đều trả theo mức giá của nhà cung cấp dịch vụ lưu trữ, nhưng giờ đây, họ sẽ thanh toán theo tỷ lệ với số lượng khai thác được.”
Maria Agranovskaya, một luật sư chuyên về luật quốc tế và công nghệ tài chính, cũng đồng tình với nhận định của Zuborev. Bà cho biết các công ty khai thác lớn nhất của Nga đã hoạt động mà không vi phạm bất kỳ luật nào trước khi các quy định mới được ban hành. Bà nói: “Tôi không thể khẳng định rằng luật này đã hợp pháp hóa việc khai thác. Tuy nhiên, việc làm rõ các điều khoản pháp lý là rất cần thiết.”
Theo Anna Maximenko, luật sư và đối tác tại KKMP Legal, các luật mới đã giúp lấp đầy “khoảng trống về mặt quy định”. Trước khi có luật, hoạt động khai thác ở Nga nằm trong “khu vực xám” vì không có lệnh cấm rõ ràng. Tuy nhiên, sự thiếu hụt quy định đã gây ra nhiều câu hỏi về tính chất kinh tế của hoạt động khai thác, phí điện và các vấn đề khác liên quan.
Maximenko cho biết: “Mặt khác, thợ mỏ được tự do do không bị quản lý; mặt khác, họ phải đối mặt với những thách thức trong hoạt động.” Bà cũng cho biết rằng hoạt động khai thác tiền điện tử ở Nga đã gia tăng kể từ năm 2017.
Trong khi luật mới thiết lập cơ sở pháp lý và quy định cho các hoạt động khai thác tiền điện tử, nó cũng đưa ra một số hạn chế, chẳng hạn như cấm người nước ngoài tham gia vào hoạt động khai thác tại Nga. Maximenko nhấn mạnh rằng luật còn quy định rằng bất kỳ tổ chức hoặc cá nhân nào tham gia vào ngành điện, bao gồm việc truyền tải điện, phát điện, mua bán điện hoặc quản lý điều độ điện, sẽ không được phép tham gia khai thác.
Bộ luật mới này cũng cho phép chính phủ cấm các hoạt động khai thác ở những khu vực dễ bị thiếu điện. Maximenko cho biết: “Danh sách các khu vực như vậy dự kiến sẽ sớm được phê duyệt,” và nhấn mạnh rằng hiện tại đã có sự thống nhất rằng Viễn Đông, Tây Nam Siberia và miền Nam nước Nga sẽ nằm trong danh sách này.
Một luật trước đó được ban hành vào tháng 8 cũng đã cấm quảng cáo công khai cho các dịch vụ liên quan đến tiền điện tử. Luật này quy định: “Tại Liên bang Nga, việc cung cấp tiền kỹ thuật số cho một số lượng người không giới hạn, cũng như hàng hóa (tác phẩm, dịch vụ) nhằm mục đích tổ chức lưu thông và (hoặc) lưu thông tiền kỹ thuật số đều bị nghiêm cấm.” Mặc dù quảng cáo tiền điện tử bị cấm, chính phủ vẫn cho phép người dùng mua, lưu trữ và bán tiền điện tử thông qua các sàn giao dịch và ví. Tuy nhiên, hiện tại không có sàn giao dịch tiền điện tử nào được đăng ký chính thức tại Nga.
Làm thế nào để bán hợp pháp số tiền đào được?
Luật khai thác mới ở Nga không nêu rõ phương pháp hợp pháp để bán tài sản kỹ thuật số thu được thông qua hoạt động khai thác, vì khía cạnh này không được đề cập trong luật. Maximenko cho biết với Cointelegraph rằng: “Điều này có thể sẽ được đề cập trong các đạo luật quản lý sẽ được thông qua như một phần của việc thực hiện luật.”
Luật sư cũng thừa nhận rằng vẫn còn sự không chắc chắn về mặt pháp lý đối với các giao dịch tiền kỹ thuật số, vì không có lệnh cấm rõ ràng nào đối với các giao dịch này, nhưng đồng thời cũng không có quy định cho phép chúng. Bà tuyên bố: “Điều này có thể biện minh cho cách tiếp cận thận trọng rằng các giao dịch như vậy sẽ chỉ được phép theo các dự án thí điểm,” và cho biết thêm: “Giải thích đúng đắn sẽ thay đổi khi thực tiễn áp dụng luật phát triển.”
Những diễn biến về quy định khai thác tiền điện tử mới ở Nga diễn ra vài năm sau khi luật tiền điện tử đầu tiên, “Về tài sản tài chính kỹ thuật số”, được thông qua vào năm 2021. Luật này đã cung cấp tình trạng pháp lý cho các loại tiền điện tử như Bitcoin (BTC) nhưng cấm sử dụng các tài sản như vậy làm phương thức thanh toán.
