Sau hơn một năm phát triển, thị trường NFT, một lĩnh vực hoàn toàn mới với khối lượng giao dịch hơn 50 tỷ USD, đã có đủ các kiểu dự án khác nhau. Để phân biệt chất lượng của từng dự án NFT, khái niệm “blue chip” ra đời và được đưa vào thị trường NFT để gắn nhãn cho các dự án NFT xuất sắc.
Theo đó, một "blue chip" sẽ có các đặc điểm là:
- Giá trị vốn hóa thị trường cao
- Vòng đời dài
- Có cơ sở người dùng lớn và tích cực
- Nhà đầu tư có thể vẫn tiếp tục nhận được phần thưởng khi nắm giữ
Nhưng đối với thị trường NFT non trẻ và đang thay đổi nhanh chóng, những đặc điểm này có vẻ quá chung chung và còn mơ hồ.
Vào giữa đến cuối tháng 3, Yuga Labs đã tung ra một loạt dự án bùng nổ mạnh mẽ. Kể từ đó, có sự phân hóa ngầm giữa các “blue-chip” chẳng hạn như giá sàn của BAYC đã trở lại trên 100ETH, Azuki liên tục vượt kỷ lục, trong khi CyberKongz thì dần bị lu mờ.
Sự khác biệt rõ rằng giữa các dự án NFT về khả năng và hướng phát triển dẫn đến việc phân loại các dự án "blue chip" không chỉ mơ hồ mà còn có thể bị trì hoãn về thời gian. Từ đó, một hệ thống phân cấp rõ ràng hơn đã xuất hiện và được xem là một kim tự tháp mới của thị trường NFT. Theo đó, đỉnh của kim tự tháp sẽ là "Metaverse Ecology", tiếp theo là "Metaverse Brand" và đến các dự án đang nỗ lực còn lại.
"Metaverse Ecology" – Yuga Labs là "Ecological Builder" và the Land trở thành "Infrastructure Provider"
Yuga Labs đã lên đến đỉnh của kim tự tháp mới này và chiếm ngôi độc quyền.
Để xây dựng một "Metaverse ecology", điều kiện cần là phải có đội hình dự án đủ sâu (PFP) và một nền tảng tích hợp đủ tin cậy (Land). Tuy nhiên, bản thân dự án PFP thiếu nguồn lực hỗ trợ để xây dựng “cơ sở hạ tầng” của riêng mình. Trong khi đó, các dự án land với sự hỗ trợ nguồn lực mạnh mẽ như Sandbox và Decentraland có sức mạnh hơn và được nhiều người coi là "ecological builders".
Nhiều dự án đã mua land nhưng "metaverse ecology" vẫn hình thành chậm là do:
- Các dự án mua land chỉ với mục đích tiếp thị, cho nên tiến độ phát triển sau đó là chậm hoặc thậm chí không phát triển.
- Tính tương tác thực tế không mạnh. Trí tưởng tượng mà PFP có thể mang lại cho holder nó là vô tận. Chỉ cung cấp cho họ một môi trường theo chủ đề, hoặc chỉ cho phép họ sử dụng PFP của mình như một nhân vật metaverse để đi lang thang trên bản đồ trò chơi thì còn lâu mới đáp ứng được nhu cầu tương tác.
- Khó hình thành các mối liên kết giữa các dự án trong hệ sinh thái. Mỗi PFP có một nền văn hóa cộng đồng độc đáo. Tuy nhiên, với mức độ tự do thấp hiện tại và việc triển khai chức năng hạn chế, nó không thể được hiển thị trên nền tảng tích hợp metaverse và không thể hình thành các tương tác tốt trong nền tảng tích hợp metaverse.
Về những vấn đề tồn tại này, một số dự án land đã cho phép các nhà đầu tư nhìn thấy những khả năng mới, và các dự án này đã nổi lên như những “ecological builders” mới. Vào tháng 2, công ty hàng đầu trong lĩnh vực này là NFT World không chỉ có tiềm năng thu hút một số lượng lớn người dùng không thuộc cộng đồng Crypto tham gia mà còn có SDK tốt và những kinh nghiệm phát triển. Ngoài ra, nhiều dự án dựa trên NFT Worlds đã thu hút được sự chú ý của thị trường, chẳng hạn như Grey Boys, Property's, The Doge Pound, v.v.
Hiệu ứng công khai của những dự án này trên NFT Worlds thậm chí còn lớn hơn cả việc quảng bá cho chính NFT Worlds. Đối với WorldWide Webb3, có hơn 50 dự án mua đất và quan trọng hơn, một số dự án ổn định đã bắt đầu tương tác, cung cấp cho nhau những holder tiềm năng mới.
"Street war" tự phát của dự án sinh thái WorldWide Webb3
Yuga labs có thể khiến cho thị trường tin tưởng bởi:
1. Nguồn lực mạnh của các dự án
Số lượng dự án NFT PFP gắn mác "Yuga Ecology" đã lên đến con số 9 sau khi đánh bại CryptoPunks và Meebits, đồng thời hiển thị Cool Cats, World of Women, CrypToadz và Nouns trong video quảng cáo "Otheside". Trong số 9 dự án này, ngoại trừ Nouns thì tổng giá trị thị trường của các dự án còn lại là hơn 100 triệu USD. Trong số 12 dự án PFP hàng đầu theo tổng giá trị thị trường, dự án gắn mác “Yuga Ecology” chiếm 8 chỗ. Azuki, Clone X, Doodles và CyberKongz lần lượt chiếm 4 vị trí còn lại.
2. Đủ quỹ nghiên cứu và phát triển sản phẩm
Vào tháng 3, Yuga Labs đã hoàn thành vòng gọi vốn 450 triệu USD với mức định giá 4 tỷ đô la.
Một trong những điểm nhầm lẫn lớn mà nền tảng tích hợp Metaverse hiện tại gây ra cho các nhà đầu tư là nó chỉ thực hiện minigame này đến mini game khác, và không thể mang lại cho người dùng cảm giác như “metaverse aboriginal – người dân của metaverse”.
Như vậy khi những hứng thú của thời gian đầu đi qua, người chơi sẽ nhận thấy rằng họ chẳng thể làm gì khác ngoài mua sắm và thưởng thức cảnh quan trong game. Đây không chỉ là vấn đề kỹ thuật mà còn là vấn đề hoạch định sản phẩm. Có đủ kinh phí đồng nghĩa với việc có đủ đội ngũ chuyên nghiệp để lập kế hoạch và triển khai sản phẩm, để người dùng có thể thực sự "định cư" trong hệ sinh thái.
Các thành viên của land khi trở lại vị trí "infrastructure provider" phải tăng cường kết nối với dự án PFP càng sớm càng tốt, hỗ trợ nhiều hơn cho sự phát triển của họ, và hướng dẫn hình thành các kết nối văn hóa trong hệ sinh thái.
"Metaverse Brand" – Azuki dẫn đầu
Kể từ ngày 17/3 vừa qua, giá sàn của Azuki liên tục tăng cao kỷ lục, đỉnh điểm gần 30ETH, tức tăng hơn 200%.
Tầm nhìn của Azuki trên trang web chính thức
Để làm được điều này, phải có những yếu tố nền tảng sau:
- Vẻ đẹp độc đáo. Tính thẩm mỹ là một trong những cơ sở giá trị của PFP. Tính thẩm mỹ khác nhau sẽ thu hút người tiêu dùng tiềm năng với những đặc điểm khác nhau.
- Cộng đồng mạnh. Phát triển thương hiệu là một tầm nhìn lớn đòi hỏi những holder phải “tin tưởng vào quá trình”. Mỗi holder là một bảng quảng cáo. Họ giao tiếp như bạn bè và sáng tạo như những nghệ sĩ trong cộng đồng. Văn hóa được bồi đắp từng chút một và tỏa ra bên ngoài trong quá trình này.
- Hoạt đồng thuận thục. Đối với nhiều dự án, thời điểm bán hết là vinh quang cuối cùng. Khi game chiến lược Marketing bỏ đói (Hunger Marketing) kết thúc, nhóm dự án sẽ trở thành một con ruồi không đầu trong hoạt động tiếp theo. Việc vô số dự án sử dụng lặp đi lặp lại các phương pháp vận hành cũ phản ánh khả năng vận hành yếu kém của hầu hết các dự án.
Ba cơ sở trên quyết định thứ hạng của các dự án NFT trong cuộc thi phát triển thương hiệu. Trong số các dự án blue-chip ở cấp độ "Metaverse Ecology", Azuki đã vươn lên dẫn đầu trong cuộc đua phát triển thương hiệu nhờ:
Phong cách Anime độc đáo
Trước Azuki, thị trường NFT chưa từng thấy một blue chip kiểu này. Tác phẩm nghệ thuận nay thực sự gây tiếng vang trong cộng đồng người Châu Á. Zzzagabond, người đứng đầu Azuki, cho biết nhiều nhà đầu tư Châu Á tiết lộ rằng đây là NFT đầu tiên mà họ quyết định mua.
Ngoài ra, phong cách nghệ thuật này mang lại cho holder nhiều không gian cho trí tưởng tượng và cảm giác kích thích mạnh mẽ. Nó không chỉ là chất liệu tốt cho secondary creation mà còn truyền cảm hứng cho holder tiếp tục có những trí tưởng tượng phong phú về Azuki của mình.
Cộng đồng mạnh mẽ
Trước khi phát hành Azuki, các sáng tạo thứ cấp trên Twitter lần lượt xuất hiện và sau khi phát hành, nhiệt huyết sáng tạo đó không hề giảm đi.
Cuộc đua phát triển thương hiệu đang nóng lên. Các dự án có tiềm năng phát triển thành thương hiệu có logic riêng của họ để đặt cược thị trường: Clone X là công ty 3D PFP hàng đầu và nhóm dự án của Clone X là RTFKT Studio, đi đầu trong lĩnh vực giày thể thao ảo, đã được Nike mua lại vào tháng 12 năm ngoái. Doodles gần đây đã tham gia lễ hội SXSW, khám phá những con đường mới trong cả biểu diễn 2D và 3D với Space Doodles. Mfers có rất nhiều hoạt động offline cộng đồng tự phát, v.v.
Các dự án đầy tham vọng cũng đang có những động thái riêng để tìm cách mở rộng tầm ảnh hưởng, đặc biệt là ngoại tuyến. Karafuru đã tổ chức một buổi triển lãm chủ đề offline vào cuối tháng 3, thu hút hơn 200.000 người tham gia trong 10 ngày. Tại NFT LA, nhiều dự án đã đi rao giảng ngoại tuyến. Dự án PFP đầy tham vọng đang chạy đua với thời gian để "kết nối Web2 và Web3".
CyberKongz tiếp tục giảm trong bối cảnh sự gia tăng chung của PFP do Yuga Labs gây ra
Khi PFP lần đầu tiên rơi vào sự xâm lấn của các mục tính điểm truyền thống như phong cách nghệ thuật, danh tính, thuộc tính xã hội, v.v., CyberKongz đã thành công vượt qua vòng vây và thiết lập vị thế của riêng mình bằng cách phát hành Token BANANA của riêng mình và trao quyền cho nó bằng cách breeding và đổi tên.
Tuy nhiên, CyberKongz bị lu mờ so với các blue chip PFP hàng đầu khác về phong cách nghệ thuật, văn hóa cộng đồng và hoạt động.
CyberKongz, với tư cách là người khởi xướng "app school", đã dần thu hẹp không gian tưởng tượng trong tương lai:
CyberKongz ngày càng phát triển trong DeFi
CyberKongz có 3 series là Genesis CyberKongz, Baby CyberKongz và CyberKongz VX. Ba series này cũng giống như ba cấp độ máy đào khác nhau: Genesis CyberKongz là máy đào cao cấp nhất với giá sàn cao nhất, được duy trì trong khoảng 50 – 70ETH và nhận được 10 BANANA mỗi ngày. Giá sàn của Baby CyberKongz hiện là khoảng 4ETH và bạn có thể nhận được 10 SHARDZ mỗi ngày. SHARDZ không thể giao dịch và được sử dụng để mint các vật phẩm tăng sức mạnh trong Play 2 Kollect. Giá sàn hiện tại của CyberKongz VX là 1,1ETH. Ngoài việc được sử dụng làm mô hình nhân vật trong Sandbox, nó còn là một vé vào cửa game Play 2 Kollect. Tham gia Play 2 Kollect là cách duy nhất để chủ sở hữu Baby CyberKongz và CyberKongz VX cũng như nhận BANANA. Bạn càng có nhiều điểm trong game, bạn có thể nhận được BANANA càng cao.
Bên dự án dường như muốn thu hút nhiều holder tiềm năng hơn bằng cách giảm chi phí gia nhập, điều này rất khác với ý tưởng phát triển của "Metaverse Ecology" và "Metaverse Brand".
Việc áp dụng BANANA còn yếu, hạn chế trong phạm vi dự án và bị ràng buộc chặt chẽ vào giá trị của dự án
Vào thời kỳ đầu, ứng dụng quan trọng nhất của BANANA là breed Baby CyberKongz. Tuy nhiên, với việc breed Baby CyberKongz và BANANA SHOP không thành hiện thực, BANANA chỉ có thể được sử dụng để đổi tên cho những chú khỉ của mình, viết tự truyện và kinh doanh trên thị trường thứ cấp.
Để giải quyết vấn đề này, CyberKongz đã khởi động chương trình KONGZ TANK để thúc đẩy việc thực hiện các dự án mới thông qua bình chọn của cộng đồng và sàng lọc nhóm, đồng thời làm cho BANANA lưu hành trong các dự án mới này. Cho đến nay, chương trình KONGZ TANK đã ươm tạo thành công 2 dự án là The Littles và ZenApe. Nhưng vấn đề vẫn còn: ngoài việc tái sản xuất, các ứng dụng như đổi tên, viết tự truyện và sửa đổi các tính năng là một sự sụt giảm đối với BANANA và holder sẵn sàng bán BANANA trên thị trường thứ cấp để lấy tiền mặt hơn là sử dụng nó cho DIY.
Sự ra mắt của Play 2 Kollect đã thêm những con đường tiêu thụ mới cho BANANA, nhưng việc sử dụng vẫn còn hạn chế. Bên dự án phải tìm cách duy trì giá trị của BANANA và tránh sự sụp đổ của BANANA so với NFT của mình.
Phần kết
Một kim tự tháp mới trên thị trường NFT đang hình thành và nhãn “blue chip” ở cấp độ dự án là quá chung chung. "Metaverse Ecology" Yuga đang chiếm vị tí độc quyền trên đỉnh của kim tự tháp. Ở cấp độ "Metaverse Brand", mặc dù không có dự án đáng kể nào tạo dựng được chỗ đứng vững chắc, nhưng đã có những dự án đầy hứa hẹn đang tiến triển.
Các dự án NFT thực sự hấp dẫn sẽ tiếp tục mở rộng khoảng cách với các dự án thông thường và khi metaverse phát triển, mang đến nhiều người tiêu dùng thực sự hơn cho thị trường và hoàn thành quá trình chuyển đổi từ đầu cơ sang tiêu dùng.
