"Con mắt" của tiền mã hóa: Worldcoin đang thúc đẩy một thí nghiệm xã hội học. Hiện tại, Worldcoin có 25 nhà điều hành ở các quốc gia và khu vực như Châu Phi, Nam Mỹ, Châu Âu và Châu Á, vận hành tổng cộng hơn 30 thiết bị.
Những người đồng sáng lập Worldcoin là Sam Altman và Alex Blania
Theo ước tính của tripleA, tính đến năm 2021, sẽ có hơn 300 triệu người dùng tiền điện tử trên thế giới, với tỷ lệ sở hữu trung bình là 3,9%.
Trong bối cảnh đó, Worldcoin được đồng sáng lập bởi Sam Altman – cựu Giám đốc điều hành của Y Combinator, một ươm tạo khởi nghiệp nổi tiếng ở Silicon Valley, ông có một tầm nhìn thuần túy có phần điên rồ về việc: Tung ra một loại tiền tệ toàn cầu mới, thuộc sở hữu chung và được phân phối công bằng cho càng nhiều người càng tốt; Kết nối hàng tỷ người dùng đầu tiên trong một mạng lưới mã hóa được chia sẻ bởi tất cả mọi người”.
Gọi nó là "điên rồ" là vì bitcoin đã mất mười ba năm để vượt qua mốc 300 triệu người dùng.
Nhưng nhóm Worldcoin có một cái cớ không thể cưỡng lại rằng: "Các công nghệ mới mang tính cách mạng như blockchain và mật mã học cho phép chúng ta cùng nhau làm điều gì đó mà ngay cả các chính phủ cũng không thể – gia tăng việc được trao quyền và cơ hội cho cá nhân trên cơ sở bình đẳng quy mô toàn cầu".
Một câu chuyện "lãng mạn" như vậy đã thu hút một cách chính đáng một số VC hàng đầu:
Tháng 6 năm ngoái, Worldcoin đã huy động được 25 triệu đô la tại mức định giá 1 tỷ đô, với các khoản đầu tư từ Digital Currency Group, Coinbase Ventures, a16z, Multicoin Capital, và các nhà đầu tư thiên thần bao gồm người sáng lập LinkedIn Reid Hoffman và người sáng lập FTX Sam Bankman-Fried Ginseng. Vào cuối tháng 3 năm nay, Worldcoin đã huy động được 100 triệu đô la tài trợ với mức định giá 3 tỷ đô la và a16z đã tiếp tục tăng khoản vốn đầu tư của mình.
Tuy nhiên, con đường dài như vậy chắc chắn gặp phải một số trở ngại – vấn đề chính của phân phối quy mô lớn là: làm thế nào để phân phối token đến tay của "người" thực, không phải các mã code hay máy móc? Làm thế nào để tránh các xác nhận quyền sở hữu trùng lặp từ cùng một người? Đó là, làm thế nào để bạn chứng minh rằng bạn là bạn mà không cần thực hiện bất kỳ KYC nào?
Câu trả lời được Worldcoin đưa ra là "con mắt của tiền mã hóa" – Orb
The Orb
Một nghìn năm trước, người gypsies sử dụng quả cầu pha lê để dự đoán tương lai; ngày nay, các nhà điều hành khai thác của Worldcoin sử dụng Orb để phát hành tiền điện tử cho mọi người.
Thứ trông giống như "nhãn cầu" này thực chất là một thiết bị nhận dạng mống mắt với lớp hoàn thiện bằng crôm có kích thước bằng một quả bóng chuyền; nó được thiết kế bởi nhà thiết kế công nghiệp người Thụy Điển Thomas Meyerhoffer (người trước đây đã làm việc cho Apple và Porsche).
Chức năng chính của nó là ghi lại hình ảnh của mắt người và chuyển nó thành một IrisHash độc nhất. Orb trước tiên quét mã QR trên điện thoại của người dùng, sau đó chụp nhiều hình ảnh mống mắt đa phổ độ phân giải cao, tính toán ra được một IrisHash độc nhất dựa trên các hình ảnh và cuối cùng đảm bảo rằng quá trình đăng ký là hợp pháp bằng một bộ cảm biến bảo mật tùy chỉnh.
Wolrdcoin vẫn chưa được chính thức ra mắt và chỉ đang được thử nghiệm trên quy mô nhỏ ở một số khu vực kém phát triển. Hiện tại, Wolrdcoin có 25 nhà vận hành ở các quốc gia và khu vực như Châu Phi, Nam Mỹ, Châu Âu và Châu Á, điều hành tổng cộng hơn 30 thiết bị. Trong vài tháng tới, quy mô của các thử nghiệm này dự kiến sẽ mở rộng hơn nữa với hàng trăm thiết bị và nhà khai thác Orb trực tuyến.
Lý tưởng nhất là khoảng 4.000 thiết bị sẽ được phân phối mỗi tháng sau khi giai đoạn sản xuất Orb được khởi chạy. Hiện tại, nó đã quét 450.000 người ở khoảng 20 quốc gia và trung bình một thiết bị có thể thu hút khoảng 700 người dùng mới mỗi tuần.
Theo ước tính của Worldcoin, sẽ có từ 20 triệu đến 30 triệu người dùng mới đăng ký vào cuối năm nay.
Tình thế khó khăn
Mặc dù Orb không yêu cầu thông tin cá nhân như tên, địa chỉ và số điện thoại, nhưng việc thu thập thông tin sinh trắc học rõ ràng là nhạy cảm hơn. Trong kế hoạch đã thành lập của Worldcoin, hình ảnh của mắt được thu thập và sau đó được thực hiện với hàm băm để tạo ra một mã định danh duy nhất, sau đó hình ảnh con mắt sẽ bị xóa vĩnh viễn. Hệ thống ZKP Semaphore mã nguồn mở được sử dụng để tăng cường bảo vệ quyền riêng tư.
Nhưng sản phẩm này vẫn dẫn đến một số lời chỉ trích. Những người phản đối cho rằng mặc dù ý tưởng về Worldcoin nghe có vẻ không tưởng, nhưng nó thực sự là lạc hậu: một mô hình phân phối dựa trên dữ liệu sinh trắc học cực kỳ nhạy cảm để làm suy yếu tinh thần về tính ẩn danh mà tiền điện tử hướng đến.
Tính độc đáo của sinh trắc học là tính duy nhất của nó. Nếu số thẻ tín dụng bị lộ, bạn có thể đăng ký một thẻ tín dụng mới; nhưng nếu thông tin mống mắt bị rò rỉ, bạn không thể thay mống mắt mới. Hơn nữa, nhận dạng sinh trắc học có thể không thể ngăn chặn hoàn toàn hành vi gian lận, và đối tượng làm giả mống mắt của con người hoặc sử dụng mống mắt của động vật có thể bị bỏ qua.
Ngoài ra, một loạt các từ khóa mới lạ như tiền điện tử và bộ sưu tập hình ảnh mắt hợp lại thành một điều rất khó tưởng, và có thể khiến công chúng cảm thấy hoang mang: Đây có phải là một trò lừa đảo? Hoặc từ góc độ quản lý, việc thu thập dữ liệu sinh học của Worldcoin có tính tuân thủ hoàn toàn không?
Một lần nữa, số lượng Worldcoin mà mỗi người nhận được phụ thuộc vào việc họ tham gia vào dự án sớm tới nhường nào. Điều này có nghĩa là khi càng nhiều người tham gia, nhwungx người đến sau sẽ nhận được ít tiền hơn (khoảng từ $10 đến $200). Tiền sẽ được giải ngân trong vòng hai năm, chỉ cần 10% là sắn có. Người dùng không thể không tự hỏi: Có đáng để trao đổi dữ liệu sinh trắc học rất nhạy cảm của họ để lấy một token có thể vô giá trị không?
Tóm lại, đề xuất tăng trưởng 20-30 triệu người dùng của Worldcoin trong năm nay có lẽ đã lạc quan quá mức.
Thực nghiệm
Thực nghiệm xã hội được định nghĩa là quá trình "quan sát, ghi chép và phân tích nhằm phát hiện hoặc xác nhận mối quan hệ nhân quả giữa các biến số, hiện tượng xã hội bằng cách thực hiện một biện pháp nhất định hoặc gây ảnh hưởng nhất định đến đối tượng nghiên cứu theo một giả thuyết nghiên cứu đã được thiết lập trước đó."
Trên vai trò là một người quan sát, không có cách nào để nhận biết được mô hình lợi nhuận của Wolrdcoin là gì, nhưng ít nhất ý tưởng này cũng hấp dẫn và cũng có thể nghĩ về nó như một thí nghiệm xã hội học.
Wolrdcoin cho biết: "Chưa từng có gì như thế này từng được thực hiện trước đây và kết quả là không chắc chắn".
Câu này trùng hợp với câu cuối của "Hậu vận": thành công hay thất bại đều nằm ngoài sự hiểu biết của tướng sĩ, xem ra mới biết.
Bất chấp những thách thức, mục tiêu "đưa một tỷ người dùng vào thế giới tiền điện tử" chắc chắn rất đáng để chiến đấu. Cho dù thành công hay không, Worldcoin ít nhất đã để lại dấu ấn quý giá trên con đường này nếu tiền điện tử được áp dụng hàng loạt trong tương lai.
Tuyên bố từ chối trách nhiệm: Là một nền tảng thông tin blockchain, thông tin được cung cấp trên trang web này không đại diện cho bất kỳ đề xuất đầu tư nào. Các bài báo đăng trên trang này chỉ đại diện cho ý kiến cá nhân và không liên quan gì đến vị trí chính thức của The Coin Desk.