Ngày 8 tháng 9, đội ngũ friend.tech thông báo đã đặt các tham số Admin và ownership thành 0x000…000, điều này có nghĩa là các nhà phát triển của đội ngũ đã từ bỏ quyền kiểm soát hợp đồng thông minh, và giao thức sẽ không còn có bất kỳ nâng cấp hoặc cải tiến nào trong tương lai. Ngay sau khi tin tức này được công bố, giá của token giao thức FRIEND đã giảm hơn 20% vào ngày hôm qua, xuống mức thấp nhất dưới 0.06 USDT.
Việc từ bỏ quyền phát triển và bán ra khoảng 20,000 ETH đã khiến đội ngũ friend.tech bị nghi ngờ về việc “soft rug pull”.
Thông báo này đã khiến cộng đồng dấy lên nhiều phàn nàn về dự án friend.tech:
“Sau một năm, friend.tech cuối cùng đã loại bỏ rủi ro tập trung của hợp đồng, owner đã biến mất, dự án cũng sắp kết thúc”;
“Token FRIEND đã giảm mạnh từ mức gần 3 đô la vào tháng 5 năm nay, đừng dễ dàng đặt niềm tin vào bất kỳ dự án nào, thị trường sẽ cho bạn thấy sự tàn nhẫn như thế nào”;
“friend.tech, một dự án mới được Paradigm đầu tư, thực sự đã nhận được nhiều sự hỗ trợ vào năm ngoái, không ngờ giờ đây lại rơi vào tình trạng thê thảm như vậy, khiến thị trường mất niềm tin vào toàn bộ dự án socialfi”;
“Do friend.tech gây thiệt hại 500,000 đô la, không bao giờ nghĩ rằng các nhà sáng lập lại có thể ‘cắt lúa’ một cách vô đạo đức như vậy”.
Doanh thu từ giao thức “lãi to”, nhà đầu tư nhỏ lẻ “lỗ to”
Các ý kiến tiêu cực như “chạy trốn”, “cắt lúa” liên tục lan truyền trên mạng xã hội, khiến đội ngũ chính thức phải lên tiếng phản hồi.
Sáng ngày 10 tháng 9, friend.tech phát biểu: “Đội ngũ không có kế hoạch đóng cửa hoặc ngừng ứng dụng website friend.tech; việc từ bỏ quyền hợp đồng trước đó chủ yếu nhằm đảm bảo không có bất kỳ thay đổi nào trong tương lai đối với hợp đồng thông minh đã triển khai trên Base, những thay đổi này có thể tăng hoặc phát sinh chi phí mới; các thao tác này sẽ không ảnh hưởng đến các chức năng hiện tại của ứng dụng website friend.tech, mọi thứ mà người dùng biết và sử dụng đều không thay đổi.”
Mặc dù giải thích chính thức tạo cảm giác rằng “đội ngũ vẫn đang làm việc,” nhưng người dùng không hề tin vào điều đó. Các nhà điều tra trên chuỗi đã phát hiện rằng friend.tech liên tục bán đồng tiền để thu lợi.
Theo dữ liệu từ bảng điều khiển Dune, Friend.tech đã tạo ra khoảng 90 triệu USD doanh thu phí kể từ khi ra mắt, trong đó 44,67 triệu USD được phân phối cho các nhà sáng tạo, phần còn lại thuộc về đội ngũ Friend.tech. Đồng thời, theo sự giám sát của Arkham, đội ngũ dự án Friend.tech đã chuyển tổng cộng 19.477 ETH từ doanh thu giao thức vào Coinbase trong khoảng thời gian từ tháng 12 năm 2023 đến tháng 6 năm 2024. Cụ thể, dữ liệu ghi nhận như sau:
Thông qua friend.tech: Địa chỉ Fees đã chuyển 7.821 ETH vào Coinbase vào tháng 12 năm 2023.
Thông qua friend.tech: Địa chỉ Gnosis Safe Proxy đã lần lượt chuyển 11.656 ETH vào Coinbase từ tháng 1 đến tháng 6 năm 2024.
Vì vậy, đội ngũ Friend.tech đã chuyển tổng cộng 19.477 ETH vào Coinbase. Nếu họ đã bán ETH ngay sau khi chuyển vào Coinbase, thì lợi nhuận thu được của họ có thể đã vượt quá 50 triệu USD.
Dù đội ngũ kiếm được rất nhiều từ phí giao thức, nhưng giá đồng token FRIEND đã giảm mạnh từ 3 USD khi ra mắt xuống chỉ còn 0,08 USD hiện tại, với mức giảm tích lũy lên đến 97%. Các nhà đầu tư nhỏ lẻ chịu thiệt hại nặng nề, trong đó “Ma Ji Da Ge” (Mạch Gia Đệ) là người gánh chịu nhiều nhất.
Theo dữ liệu từ Lookonchain, từ ngày 3 tháng 5 đến ngày 8 tháng 6, “Ma Ji Da Ge” Huang Licheng đã chi tổng cộng 4.975 ETH (khoảng 15,6 triệu USD) để mua 8,6 triệu FRIEND với giá trung bình 1,81 USD mỗi đồng. Sau đó, Huang Licheng vẫn tiếp tục mua thêm FRIEND với số lượng nhỏ và cung cấp thanh khoản cho các cặp giao dịch, hiện tại nắm giữ tổng cộng 11 triệu FRIEND. Nếu tính theo giá FRIEND vào ngày 8 tháng 6 và giá hiện tại là 0,092 USD, thì số tiền 15,6 triệu USD đầu tư vào FRIEND giờ chỉ còn giá trị khoảng 1 triệu USD, tức là đã lỗ ít nhất 14 triệu USD.
Socialfi tiên phong giờ đây đã rơi vào suy tàn
Vào mùa hè năm 2023, friend.tech đã xuất hiện và gây bùng nổ toàn bộ lĩnh vực SocialFi.
Với sự hỗ trợ của Paradigm, sự tham gia nhiệt tình của nhiều KOL nổi tiếng, thiết kế mã mời giới hạn, sức hút của airdrop dự kiến, và những cách chơi mới mẻ với giá trị và IP của KOL, friend.tech đã nhanh chóng từ 0 phát triển lên hơn 100.000 người dùng chỉ trong vòng hai tuần. Sau đó, phiên bản friend.tech V2 được phát hành, số lượng Club trên nền tảng cũng tăng lên hơn 220.000 trong vòng hai tuần. Vào thời điểm đỉnh cao, nền tảng có hơn 70.000 người dùng hoạt động hàng ngày và khối lượng giao dịch hàng ngày vượt quá 1.000 ETH.
Tuy nhiên, sự thịnh vượng của friend.tech không duy trì lâu dài. Dữ liệu từ The Block cho thấy, từ cuối tháng 5 năm nay, số người dùng hoạt động hàng ngày của friend.tech đã giảm xuống dưới 100 người; vào ngày 7 tháng 8, số lượng người dùng hoạt động hàng ngày của friend.tech chỉ còn 5 người, trong đó có 3 người mua độc lập và 2 người bán độc lập, đạt mức thấp kỷ lục. Từ đỉnh cao đến sự suy tàn, vòng đời của Friend.tech chưa đầy một năm.
Tại sao Friend.tech lại suy tàn?
Một mặt, sự suy tàn của Friend.tech là do các cuộc tấn công từ các “trader” cơ hội, những người gửi nhiều thông tin rác để kiếm token. Thiếu cơ chế lọc trên nền tảng đã gây hại cho quyền lợi của người dùng thật và dẫn đến sự giảm sút dần dần. Mặt khác, chỉ dựa vào token hoặc key như một chiêu trò quảng cáo mà không có ứng dụng thực tế, cộng với sự sụp đổ của giá coin, rất khó để duy trì sự thịnh vượng, dẫn đến vòng xoáy tử vong. Cuối cùng, động cơ chính của người dùng là đầu cơ, chỉ muốn kiếm lợi từ việc giao dịch KEY hoặc nhận airdrop, tương tác với các nhà sáng tạo yêu thích chỉ là một yếu tố phụ; khi giá coin giảm, giá trị thực sự không đủ để duy trì sự tham gia của người dùng, dẫn đến sự suy thoái của nền tảng.
Trên thực tế, các sản phẩm SocialFi thường gặp một vấn đề chung: sự phụ thuộc cao vào động lực từ token tài chính. Khi động lực giảm, mức độ tham gia của người dùng cũng giảm theo, tạo thành một vòng lặp xấu, điều này rất phổ biến trong lĩnh vực trò chơi trên chuỗi, chẳng hạn như Axie Infinity. Động lực từ token tài chính nên là một đặc điểm, không phải yếu tố chính, và tính thực dụng nên là nền tảng giá trị cho các sản phẩm xã hội Web3.
Xét về tính thực tiễn, sản phẩm cạnh tranh Farcaster của friend.tech làm rất tốt.
Farcaster là một giao thức mạng xã hội phi tập trung, nhằm thúc đẩy việc thiết lập liên hệ trực tiếp giữa người dùng. Các nhà phát triển có thể truy cập dữ liệu công khai mà không cần xin phép, đồng thời hỗ trợ phát triển ứng dụng và khách hàng linh hoạt và đa dạng. Một trong những chức năng quan trọng của Frames chính là hỗ trợ sử dụng các plugin Frames.
Với sự bùng nổ của token Meme, ngày càng nhiều dự án Meme bắt đầu phát thông tin qua Farcaster. Các plugin Frames có thể gửi thông tin kịp thời đến người dùng, và sự kịp thời trong việc lấy thông tin trong các hoạt động giao dịch token Meme trở nên rất quan trọng. Nhiều người dùng bắt đầu đổ xô vào Farcaster để nhận thông tin kịp thời nhất. Đồng thời, người dùng có thể thực hiện các hoạt động như nhận airdrop, đúc NFT qua Frame, tiết kiệm thời gian chuyển đổi giữa nền tảng xã hội và ví, cải thiện hiệu quả. Đây là lý do chính khiến plugin Frames mang lại hiệu ứng nổi bật cho Farcaster, với số lượng người dùng hoạt động hàng ngày đạt đỉnh hơn 100.000 vào tháng 7 năm nay, và hiện vẫn duy trì ở mức 70.000 người dùng hàng ngày.
