Bất kỳ sự đổi mới nào cũng phải được thiết kế để khi việc tiếp nhận của người dùng càng ngày càng phát triển thì các công nghệ về mở rộng quy mô phù hợp có thể được tích hợp vào đúng thời điểm.

"Chúng tôi đang bám sát theo dõi sự phát triển của một blockchain hoàn toàn mới từ lúc thành lập đến khi có mainnet và hơn thế nữa thông qua loạt series của nó", bài viết này chính là suy nghĩ dưới góc độ một nhà phát triển của Andrew Levine từ Koinos Group.

Khả năng mở rộng là một chủ đề phổ biến trong blockchain, nhưng ít người giải thích ý nghĩa về thuật ngữ đó. Khi nói về việc mở rộng quy mô, điều tác giả muốn nói là mở rộng quy mô ra với công chúng. Việc tạo ra một blockchain mà mọi người trên trái đất đều có thể sử dụng. Điều đó có nghĩa là mạng blockchain phải có khả năng hỗ trợ mức độ sử dụng ở phạm vi toàn cầu, đây thường là ý của mọi người khi họ đề cập đến khả năng mở rộng.

Các vấn đề về trải nghiệm người dùng

Những gì mọi người đề cập ít hơn thì chính là ngụ ý rõ ràng rằng bạn cần phải cố gắng hơn nhằm tạo nên loại "trải nghiệm người dùng" mà mọi người trên thế giới đều có thể cảm thấy nó thú vị. Trải nghiệm người dùng tệ có khả năng mở rộng vô hạn vì sẽ không còn nhu cầu nào nữa khi những trải nghiệm người dùng tồi tệ đi và tài nguyên mạng lưới cơ sở cần phải loại bỏ chúng.

Điều này được chứng minh bởi thực tế là khi hầu hết các dự án nói về mở rộng quy mô, họ nói về việc triển khai kỹ thuật như sharding, proof-of-history hoặc layer 2, là các giải pháp mà Ethereum đang sử dụng để giải quyết các thách thức mở rộng của nó.

Các dự án này đang đáp ứng các hạn chế về quy mô của Ethereum bằng cách cố gắng tích hợp các giải pháp mở rộng đó sớm hơn, nhưng không nhận ra rằng các giải pháp đó chỉ có ý nghĩa trong bối cảnh mà Ethereum là blockchain có mục đích tổng thể đầu tiên và là blockchain được các nhà phát triển chấp nhận nhiều nhất trên thế giới.

Ethereum: Kẻ dẫn đầu

Khi Ethereum được ra mắt, lần đầu tiên nó mang lại cho các nhà tạo lập khả năng phát triển ứng dụng trên nền tảng blockchain được chia sẻ bằng cách sử dụng ngôn ngữ lập trình rất giống với loại mà họ đã sử dụng để xây dựng ứng dụng; một ngôn ngữ lập trình hoàn chỉnh Turing. So với kinh nghiệm của nhà phát triển về việc xây dựng ứng dụng trên các blockchain khác, việc xây dựng trên Ethereum là một bước nhảy vọt giúp xây dựng các ứng dụng phi tập trung nhanh hơn, dễ dàng hơn và rẻ hơn. Nhờ trải nghiệm người dùng tuyệt vời này, việc sử dụng Ethereum đã gia tăng với tốc độ cao. Nhu cầu về tài nguyên của Ethereum đã vượt quá nguồn cung, dẫn đến sự gia tăng nhu cầu về gas và mức tăng giá tương ứng, khiến tất cả những người nắm giữ Ether (ETH) đều rất vui mừng.

Các nhà phát triển Ethereum và các bên liên quan không muốn loại bỏ các khoản phí hoặc thậm chí không có ý định giảm chúng xuống. Điều đó sẽ giống như việc các nhà sản xuất dầu trước mong muốn giảm giá dầu. Nếu cầu thị trường áp đảo nguồn cung đối với tài nguyên mạng, họ sẽ không quan tâm đến việc tạo ra trải nghiệm người dùng tốt hơn, họ chỉ quan tâm đến việc tăng nguồn cung (mở rộng quy mô) trong khi duy trì trải nghiệm người dùng hiện có.

Nhưng đó là Ethereum. Một kẻ đầy quyền lực chi phối của các blockchain hướng đến mục đích tổng thể cùng với lợi thế của người tiên phong và sự chấp nhận đáng kinh ngạc từ nhà phát triển cũng như nguồn vốn đầu tư không thể biết trước được. Đây là một nền tảng vô cùng thành công và các kế hoạch mở rộng quy mô của nó có ý nghĩa hoàn hảo đối với Ethereum. Nhưng chúng không có ý nghĩa gì đối với các nền tảng không có giá trị sử dụng và không được nhà phát triển chấp nhận.

Đây là lý do tại sao chúng tôi thấy rất nhiều dự án theo đuổi sự thâm hụt cao về nhân lực và những nổ lực đầy rủi ro như các bridge với Ethereum nhằm hút người dùng khỏi Ethereum nhằm kích hoạt sự tăng trưởng mà họ cần để biện minh cho các giải pháp mở rộng quy mô của họ.

Suy luận từ phép loại suy

Đây là lý luận cổ điển từ phép loại suy trái ngược với lý luận từ các tư duy nguyên bản; việc đưa ra quyết định dựa trên những gì mọi người đang làm thay vì tập trung vào vấn đề bạn muốn giải quyết và là con đường hiệu quả nhất để phát triển một giải pháp dựa trên những sự thật cơ bản. Luận điểm rằng "Cách mở rộng quy mô một blockchain mới là sharding bởi vì sharding là cách để mở rộng quy mô Ethereum" là một ví dụ hoàn hảo về lý luận từ phép loại suy.

Về Koinos Group, tác giả đang tiếp cận vấn đề này từ những tư duy nguyên bản. Mở rộng quy mô ra đại chúng không có nghĩa là tích hợp một số công nghệ kỳ diệu mà có thể hỗ trợ tất cả mọi người trong một sớm một chiều. Không có nền tảng công nghệ nào đi từ không có người dùng thành áp dụng hàng loạt chỉ trong một đêm. Mọi nền tảng hoặc sản phẩm đạt được sự chấp nhận diện rộng chỉ đạt được điều đó thông qua tăng trưởng theo cấp số nhân – nhấn mạnh.

Điều đó có nghĩa là không quan trọng có bao nhiêu người dùng hoặc bao nhiêu giao dịch mà nền tảng hoặc ngăn xếp ứng dụng (application stack) của bạn có thể xử lý vào những ngày đầu. Điều đó thực sự không liên quan.

Điều quan trọng nhất là sản phẩm của bạn có một số đề xuất giá trị độc đáo mà một số ít người dùng ban đầu sẽ yêu thích, ngay cả khi chi phí tương đối cao. Koinos cho phép mọi người sử dụng các ứng dụng phi tập trung miễn phí chỉ bằng cách nắm giữ token thanh khoản KOIN trong ví của họ. Họ không cần phải mua tài khoản hoặc stake token vì mỗi token KOIN đều chứa năng lượng sẽ bị tiêu hao khi họ sử dụng blockchain. Khi năng lượng của tài khoản bị tiêu hao, các token chứa năng lượng đó sẽ tự động bị khóa trong một thời gian, tạo ra chi phí cơ hội thay vì một khoản phí rõ ràng.

Trải nghiệm trò chơi điện tử

Điều này mang lại cho blockchain trải nghiệm người dùng tương tự như trò chơi điện tử, thay vì trải nghiệm người dùng (UX) khó chịu của mọi blockchain khác. Trải nghiệm người dùng được mang lại khác biệt và dễ chịu hơn về cơ bản, nhưng có vẻ như cả thế giới sẽ không muốn sử dụng Koinos vào những ngày đầu của dự án. Mô hình dựa trên chi phí của Ethereum vẫn là mô hình thống trị, mô hình này chỉ được xác thực bởi những kẻ bắt chước hay đối thủ cạnh tranh của nó. Nó cũng có một đội ngũ các nhà phát triển, token hodler và các nhà đầu tư tổ chức ủng hộ nó (và bằng cách mở rộng, mô hình dựa trên phí của nó).

Vào thời gian đầu, một nhóm tương đối nhỏ (hy vọng là không quá nhỏ) những người dùng đầu tiên đang tìm kiếm thứ tốt nhất tiếp theo sẽ bắt đầu sử dụng Koinos. Mạng chính cần có khả năng mang lại cho những người đó không gì hơn ngoài trải nghiệm người dùng dễ chịu. Khi những người đó sử dụng blockchain và nhận được trải nghiệm người dùng thú vị, họ sẽ lan truyền thông tin và việc sử dụng blockchain sẽ tăng lên.

Tại một số điểm nhất định, việc sử dụng Koinos sẽ đủ cao đến mức số lượng token của người dùng bị khóa lại là rất lớn và khoảng cách xa về trải nghiệm từ người dùng mới so với trải nghiệm của người dùng ban đầu có thể ở mức không được chấp nhận. Đây là những gì ta có thể thấy khi Koinos gặp phải những hạn chế trong việc mở rộng. Nhưng hãy nhớ rằng, người dùng vẫn không mất những token đó mãi mãi (một khoản phí), họ chỉ hy sinh một số chi phí cơ hội, đó là trải nghiệm người dùng tốt hơn một cách vô hạn.

Khả năng nâng cấp: Giải pháp mở rộng quy mô tối ưu

Koinos phải được thiết kế sao cho khi thị trường tiếp nhận nó nhiều hơn, các công nghệ giúp mở rộng phù hợp có thể được tích hợp vào đúng thời điểm. Đây là lý do tại sao Koinos không được tối ưu hóa cho bất kỳ giải pháp mở rộng cụ thể nào, nhưng khả năng nâng cấp nói chung, giúp cho các công nghệ mới được thêm vào một cách dễ dàng nhất có thể sau khi chúng đã được thử nghiệm đầy đủ. Điều này biến tất cả các dự án khác đang thử nghiệm công nghệ mở rộng quy mô sớm thành những "khu đất" thử nghiệm đầy màu mỡ cho Koinos.

Mở rộng quy mô không phải là mục tiêu cuối cùng, đó là một quá trình diễn ra trong suốt thời gian tồn tại của một nền tảng, ít nhất, nếu nền tảng đó có thể nâng cấp đủ. Nếu nền tảng không thể nâng cấp đủ thì bạn phải chọn các giải pháp mở rộng “phù hợp” ngay vào giai đoạn đầu khi ra mắt, kể cả khi bạn không cần nó, nhưng điều này phản ánh khả năng nâng cấp kém (và kỹ thuật tệ hại) hơn bất cứ điều gì khác .

Đây là lý do tại sao tôi muốn nói rằng khả năng nâng cấp là giải pháp mở rộng quy mô cuối cùng.

Bài viết này không chứa lời khuyên hoặc khuyến nghị đầu tư. Mọi động thái đầu tư và giao dịch đều có rủi ro và độc giả nên tự nghiên cứu khi đưa ra quyết định. Các quan điểm, suy nghĩ và ý kiến được trình bày ở đây là của riêng tác giả và không nhất thiết phản ánh hoặc đại diện cho quan điểm và ý kiến của TheCoinDesk.