Hard fork Vasil của Cardano đang tìm cách nâng cao tốc độ thông lượng giao dịch của nền tảng, khả năng phát triển DApp, khả năng bảo mật và sử dụng.
Sau nhiều lần trì hoãn và thất bại, bản nâng cấp Vasil được chờ đợi từ lâu của Cardano cuối cùng đã chính thức hoạt động vào ngày 22 tháng 9. Nhìn chung, hard fork được thiết kế để giúp cải thiện khả năng mở rộng của hệ sinh thái và khả năng thông lượng giao dịch cũng như nâng cao năng lực phát triển DApps của Cardano.
Để kỷ niệm sự kiện này, công ty blockchain Input Output Hong Kong (IOHK) – hiện đang giám sát việc thiết kế, xây dựng và bảo trì nền tảng Cardano – đã đưa ra một thông báo chỉ vài phút sau bước tiến triển này.
Để có được cái nhìn tổng thể hơn về những gì bản nâng cấp thể hiện và tác động tiềm tàng của nó đối với Cardano (cũng như hệ sinh thái tiền điện tử nói chung), CEO của COTI – một giao thức để tạo mạng lưới thanh toán phi tập trung và stablecoin, ông Shahaf Bar-Geffen chia sẻ quan điểm:
Bản nâng cấp Vasil báo trước sự khởi đầu của một kỷ nguyên mới cho hệ sinh thái Cardano và lĩnh vực DeFi nói chung. Việc nâng cấp nhằm mục đích cải thiện khả năng mở rộng của mạng lưới và nâng cao khả năng hợp đồng thông minh của Cardano.
Bar-Geffen nói thêm rằng hard fork sẽ cải thiện đáng kể hiệu quả của Djed, một stablecoin thuật toán được phát triển bởi IOHK và COTI Group, tăng số lượng giao dịch được thực hiện trên nền tảng Djed và do đó giúp Cardano trở thành ứng cử viên hàng đầu cho giao dịch stablecoin.
Tìm hiểu kỹ hơn về những gì Vasil mang lại
Trước khi xem xét các lợi ích về chức năng và hoạt động mà Vasil hard fork mang lại, tốt nhất chúng ta nên hiểu chính xác hard fork là gì. Theo nghĩa cơ bản nhất, hard fork là một bản nâng cấp mạng được tiến hành khi những người quản lý nền tảng blockchain quyết định thêm hoặc sửa một số tính năng nhất định cho hệ sinh thái.
Nói cách khác, khi hard fork diễn ra, mạng chia thành hai phiên bản chạy riêng biệt, trong đó một phiên bản tuân theo các tính năng và quy tắc hiện có, trong khi phiên bản kia hoạt động như một phiên bản nâng cấp của mạng.
Giải thích quan điểm của mình về các khía cạnh kỹ thuật của việc nâng cấp, trưởng bộ phận insights về tiền điện tử của sàn giao dịch Bybit, bà Charmyn Ho nói rằng ở layer ứng dụng, hard fork Vasil của Cardano nhằm mục đích củng cố các hợp đồng thông minh hiện tại của mạng lưới để tạo trải nghiệm tốt hơn cho cả người dùng và nhà phát triển như nhau. Bà nói thêm:
Điều này đồng thời sẽ dẫn đến một quy trình xây dựng hiệu quả hơn đối với các ứng dụng trên chuỗi. Ở cấp độ cơ sở hạ tầng, nhiều nâng cấp đi kèm với hard fork Vasil sẽ cho phép Cardano tăng kích thước block và TPS trong khi vẫn duy trì cơ chế POS của mình.
Bà nhấn mạnh thêm rằng Vasil hard fork không chỉ nhằm mục đích cải thiện khả năng mở rộng của chuỗi và tối ưu hóa các tính năng hiện có của nó mà còn nhằm tăng cường sự ổn định và kết nối của mạng lưới. Charmyn chia sẻ: “Đây là một bước tiến lớn và nổi bật của Cardano vì việc nâng cấp dự kiến sẽ giảm chi phí giao dịch của mạng lưới đồng thời tăng tốc độ giao dịch“
Cuối cùng, cần lưu ý rằng Vasil không phải là đợt nâng cấp mạng lớn đầu tiên của Cardano bởi 1 năm trước, dự án đã chứng kiến sự ra mắt của một hard fork khác có tên là Alonzo, được thiết kế để cho phép người dùng tạo ra DApp sử dụng các hợp đồng thông minh. Nâng cấp Alonzo, cùng với nhiều phát triển khác, là cách Cardano cung cấp cho người dùng một giải pháp thay thế hấp dẫn cho Ethereum, một nền tảng khác cho phép phát triển liền mạch các ứng dụng mới bằng cách sử dụng hợp đồng thông minh.
Tại sao Vasil lại quan trọng?
Được đặt theo tên một thành viên nổi bật đã qua đời vào năm 2021 của cộng đồng Cardano, Vasil St. Dabov, bản nâng cấp sẽ nâng cao thông lượng giao dịch, mức độ hiệu quả và độ trễ block của hệ sinh thái. Ngoài ra, đợt hard fork sẽ chứng kiến việc triển khai một kỹ thuật gọi là “diffusion pipelining“, nhằm cải thiện thời gian truyền block trong khi tăng khả năng xử lý giao dịch của mạng.
Vasil hard fork sẽ công bố 3 đề xuất cải tiến Cardano (CIP) chính, đó là CIP-31, CIP-32 và CIP-33. CIP-31 sẽ thúc đẩy sự ra đời của một cơ chế đầu vào tham chiếu mới, cho phép các DApp truy cập dữ liệu đầu ra giao dịch mà không cần phải thiết lập lại nó như trước đây, giúp toàn bộ quy trình trở nên cực kỳ hợp lý và tiết kiệm thời gian. Đồng thời, CIP-32 được thiết kế để nâng cao mức độ phân quyền gốc của Cardano bằng cách giới thiệu tính năng lưu trữ dữ liệu on-chain cho những người tham gia mạng lưới.
CIP-33 sẽ làm cho các giao dịch nhẹ hơn bằng cách thực hiện các thay đổi đối với tập lệnh lập trình gốc của hệ thống, cho phép xử lý nhanh hơn cũng như giảm chi phí. Cuối cùng, một cải tiến khác là CIP-40 sẽ được ra mắt như một phần của Vasil. Nó sẽ thực hiện một cơ chế giao dịch đầu ra mới để giúp cải thiện quá trình truyền block mà không cần xác thực đầy đủ.
Các bản cập nhật khác bao gồm sự cải tiến của ngôn ngữ lập trình hợp đồng thông minh gốc Plutus của Cardano, ngôn ngữ này hiện sẽ được nâng cao hơn về mặt chức năng so với lần lặp trước đó. Không chỉ vậy, Vasil cũng sẽ cải thiện tính bảo mật của nền tảng bằng cách làm cho nó dễ dàng tương tác hơn với mô hình UTXO của Cardano (đã được xây dựng giống với Bitcoin) trong khi vẫn giữ cho giao dịch của nó diễn ra off-chain.
Các tác động tiềm tàng đối với ADA
Trong khi vòng đầu tiên của hard fork bắt đầu vào ngày 22 tháng 9, các nâng cấp còn lại sẽ có hiệu lực vào ngày 27 tháng 9. Giai đoạn thứ hai của hard fork sẽ nhằm xác định lại mô hình chi phí của Plutus, có ảnh hưởng đến sức mạnh xử lý và phí bộ nhớ cần thiết để chi phối các hợp đồng thông minh gốc của Cardano.
Ngoài việc nâng cấp Vasil, nhóm Cardano tiết lộ rằng họ đã làm việc không ngừng để phát triển giải pháp mở rộng layer-2 – giao thức đầu Hydra – có khả năng xử lý các giao dịch từ blockchain Cardano trong khi vẫn sử dụng nó như layer cốt lõi là xử lý và bảo mật.
Một bản cập nhật gần đây của nhóm Cardano cho biết rằng họ đã thành công giải quyết một vấn đề với nền tảng node của Hydra. Giao thức không có ngày phát hành cố định. Tuy nhiên, nhóm IOHK đã đề xuất rằng sản phẩm này có thể được đưa vào thị trường vào cuối năm 2022 hoặc quý đầu tiên của năm 2023.
Vasil ban đầu được dự kiến sẽ phát hành vào đầu năm 2022, nhưng phải đối mặt với nhiều thất bại. Ngay cả khi bản nâng cấp hiện đang được thực hiện, hệ sinh thái vẫn tiếp tục hoạt động vì tác động của những sự chậm trễ này. Ví dụ, kể từ đầu năm 2020, tiền điện tử gốc của Cardano, ADA, đã liên tục chứng kiến sự sụt giảm về khối lượng giao dịch. Không chỉ vậy, từ quan điểm hiệu suất giá thuần túy, việc nâng cấp đã không thể làm được gì nhiều về mặt thúc đẩy giá trị của ADA, với giao dịch tiền tệ giảm dưới 1% trong tuần.
Mặc dù động thái giá của ADA vẫn tiếp tục khá mờ nhạt, nhưng trên thực tế, hệ sinh thái Cardano đã đạt được những bước tiến to lớn như vậy trong năm qua cho thấy rằng dự án dường như đã sẵn sàng cho những điều to lớn trong thời gian gần và trung hạn.