Điểm qua cách thức hoạt động của giao thức cho vay DeFi

Nhờ vào sự cải tiến liên tục của công nghệ blockchain, những hình thức ứng dụng trong lĩnh vực trên cũng không ngừng mở rộng. Trong số đó, sự phát triển nhanh chóng của hệ sinh thái DeFi đã thu hút nhiều người và tổ chức tham gia vào thị trường hơn. Theo dữ liệu của DeFi Llama, tính đến thời điểm hiện tại, tổng khối lượng bị khóa của hệ sinh thái DeFi, chủ yếu diễn ra trên hệ sinh thái mạng Ethereum, đã đạt hơn 190 tỷ USD Mỹ. Sau hai hoặc ba năm thăm dò và điều chỉnh, những bước tiến tài chính mới như stablecoin, nền tảng cho vay, phái sinh, bảo hiểm và nền tảng thanh toán đã dần được hình thành, làm cho hệ sinh thái tiếp tục được cải thiện.

Trong lĩnh vực DeFi, các hình thức ứng dụng đã phát triển tương đối tốt hiện nay chủ yếu bao gồm: cho vay cầm cố, sàn giao dịch phi tập trung (DEX), stablecoin, giao dịch thanh toán (bao gồm ví phi tập trung, v.v.), trong đó, cho vay là hình thức phổ biến nhất trong Các ứng dụng DeFi. Theo dữ liệu của DeFi Llama, các giao thức cho vay DeFi chiếm tỷ trọng lớn trong toàn bộ hệ sinh thái DeFi, với tổng khối lượng khóa đạt mức hơn 43 tỷ USD. Các loại hình kinh doanh của các dự án cho vay ở giai đoạn đầu chủ yếu dựa trên hoạt động cho vay cơ bản và cho vay stablecoin, sau đó là các hình thức kinh doanh mới như cho vay khai thác đòn bẩy với những chiến lược định hướng trước.

Vì vậy, ta hãy cùng điểm qua những kiến ​​thức quan trọng liên quan đến [Thỏa thuận cho vay DeFi]. Thỏa thuận này cho phép người gửi tiền gửi tiền điện tử vào nền tảng để kiếm tiền lãi. Từ đầu đến cuối, toàn bộ quá trình cho vay được thực hiện mà không có người trung gian.

Trong cho vay DeFi, các quy trình giao dịch như gửi tiền, vay và thanh toán bù trừ được thực hiện thông qua mã hợp đồng thông minh trên chain. Khi đã đáp ứng được các điều kiện đề ra, hợp đồng sẽ tự động được thực thi mà không cần bất kỳ quy trình phê duyệt tương tác thủ công nào, giúp tiết kiệm quy trình rườm rà trong thị trường tài chính truyền thống. Mọi người đều có thể vay và cho vay nhanh chóng mà không cần tiết lộ danh tính của mình cho bên thứ ba, điều này cũng giúp cải thiện đáng kể hiệu quả hoạt động.

Aave, Compound,… một loạt các giao thức đáp ứng nhu cầu đa dạng của thị trường đã ra đời. Theo dữ liệu của DeFi Pulse, hiện tại, năm giao thức cho vay DeFi hàng đầu là: Maker, Aave, Compound, InstaDapp và Liquidy, hầu hết trong số đó là các dự án được tách ra từ Ethereum.

Các giao thức cho vay DeFi chính thống đứng đầu đã phát triển lớn mạnh với những ưu điểm độc đáo của riêng mình. Hôm nay, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu ba giao thức cho vay DeFi “nặng ký”, giúp bạn hiểu sâu hơn về các mô hình cho vay khác nhau: Maker, Aave và Compound.

1. Maker: Chuyên vay thế chấp Stablecoin

Giao thức Maker là một trong những ứng dụng phi tập trung (dApps) lớn nhất trên chuỗi khối Ethereum, cho phép người dùng tạo DAI và vay tiền thông qua DAI. DAI là một stablecoin được neo cố định với USD. Mọi người ở bất kỳ đâu trên thế giới đều có thể sử dụng giao thức Maker mà không gặp hạn chế hoặc yêu cầu nào về thông tin cá nhân.

2. Aave: giao thức chuyên cho vay Loan Pool đa dạng

Aave là một giao thức cho vay DeFi hàng đầu khác. Giao thức Aave độc ​​đáo ở chỗ nó mã hóa tiền gửi vào aTokens, tạo ra lãi suất theo thời gian thực, đồng thời có khả năng cho vay nhanh chóng. Với hơn 10 loại tài sản khác nhau, giao thức Aave là một tổ hợp cho vay đa dạng trong hệ sinh thái Ethereum. TUSD là một trong những tài sản tiền tệ ổn định với hiệu năng tốt và tổng khối lượng khóa trong hệ sinh thái Aave đã vượt quá 100 triệu USD.

Các điều khoản kỹ thuật phổ biến trong các thỏa thuận cho vay DeFi là gì?

1. Tài sản thế chấp

Bạn sử dụng tài sản thế chấp như một loại tài sản bảo đảm khi bạn muốn vay từ các nền tảng cho vay khác nhau. Nếu bạn muốn cho mượn một số tài sản từ giao thức DeFi, thì bạn cần cung cấp một số tài sản cho giao thức làm tài sản thế chấp. Tất nhiên, tài sản thế chấp trong DeFi nói chung là tài sản được mã hóa; nếu bạn không thể hoàn trả khoản vay, giao thức sẽ không trả lại cho bạn tài sản thế chấp.

2. Tỷ lệ thế chấp

Giá tiền điện tử luôn biến động nên việc sử dụng tài sản tiền điện tử làm tài sản thế chấp là rất rủi ro, vì khi giá tài sản thế chấp giảm, bạn có thể sẽ không nhận được số tiền vay đã định trước. Tỷ lệ thế chấp xác định số tiền bạn có thể vay dựa trên số lượng tài sản thế chấp. Ví dụ: hệ số thế chấp (tỷ lệ thế chấp) của DAI và ETH trên Compound là 75%. Như vậy, DAI hoặc ETH có thể cho vay tới 75% giá trị của chúng bằng các token khác nhau. Vì mức độ ổn định về giá của mỗi loại tiền điện tử là khác nhau, nên thông thường ta hay đặt tài sản thế chấp với tỷ lệ riêng biệt cho các cặp tài sản khác nhau.

3. Tiền lãi

Lãi suất trong DeFi là một khái niệm tương tự như trong ngân hàng truyền thống. Nói chung có hai loại lãi suất: Lãi suất đơn và Lãi suất kép. Tuy nhiên, việc tính lãi trong DeFi phức tạp hơn, vì các giao dịch Ethereum cần dựa vào các trình kích hoạt bên ngoài, và các giao thức DeFi thường dựa vào các thao tác của người dùng để tính lãi.

Ví dụ: Compound tính lãi cho từng block, nhưng nó không tự động hoàn thành phép tính mà nó phải dựa vào các hành vi chính của người dùng (chẳng hạn như tiền gửi, khoản vay, thanh lý, v.v.) để kích hoạt quá trình tính lãi – nếu người dùng không hoạt động, thì bản thân giao thức DeFi sẽ không thực hiện việc tính lãi.

4. Price Oracle

Oracle là một khái niệm phổ biến trong các giao thức DeFi. Khi một giao thức DeFi giao dịch với các tài sản khác nhau, nó thường cần biết giá hiện tại của các tài sản đó, về cơ bản, oracle được sử dụng để cung cấp giá tài sản cho giao thức DeFi.

Trong hệ sinh thái DeFi, price oracle là một yếu tố quan trọng, tuy nhiên người dùng DeFi thường không để ý đến cơ chế hoạt động của price oracle, nhưng thực tế nếu thiết kế không đúng price oracle có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng về bảo mật. Nếu giá tài sản bị tấn công, thì toàn bộ giao thức DeFi sẽ sụp đổ.

Hiện tại, hầu hết các giao thức DeFi đều sử dụng oracle của riêng mình. Trước khi đầu tư mạnh vào các giao thức này, cần phải kiểm tra mã thực thi của các oracle này và nắm rõ cách chúng lấy giá. Tuy nhiên, Compound đã phát hành Open Oracle, đây là một bước khởi đầu tốt cho một giải pháp được tiêu chuẩn hóa trong ngành có thể thay thế các oracle riêng của các giao thức DeFi khác nhau, do đó loại bỏ rủi ro tiềm ẩn của các giải pháp này.

5. Thanh lý

Thanh lý có nghĩa là khi giá trị tài sản thế chấp của bạn giảm đến mức bạn thậm chí không thể trang trải khoản nợ của mình, giao thức DeFi sẽ cho phép người khác mua tài sản thế chấp của bạn. Nói chung, các giao thức DeFi trao cho người thanh lý lợi nhuận để khuyến khích việc thanh lý kịp thời, được gọi là Liquidation Bonus (Phần thưởng thanh lý) hoặc Liquidation Incentive (Khuyến khích thanh lý). Điều này có lợi cho các giao thức DeFi, vì nó cho phép thanh lý kịp thời trước khi giá tài sản thế chấp giảm quá đà. Ta cần phải hiểu rõ, một khi giá của tài sản thế chấp giảm xuống dưới mức giá của khoản nợ, người cho vay sẽ không còn khả năng trả nợ và trong trường hợp này, giao thức DeFi sẽ không thể hoàn trả.

6. Thế chấp vượt mức

Cách hoạt động phổ biến nhất trên thị trường DeFi là chuyển giá trị tài sản sang token thông qua thế chấp vượt mức (hoặc thế chấp toàn bộ). Về bản chất, mô hình này là thế chấp tài sản thông qua nền tảng hệ thống, để nền tảng có cơ chế khả năng hiện thực hóa giao dịch cho vay. Điều này tương tự với dự trữ ngân hàng, ngoại trừ tỷ lệ dự trữ ngân hàng trong thế giới thực thấp hơn 100%, nghĩa là ta không được thế chấp vượt mức. Đây là một cơ chế bảo vệ các hợp đồng thông minh. Để tránh sự biến động quá mức của tiền điện tử được người vay thế chấp, mức chuẩn thanh lý thường được áp dụng. Do đó, việc đặt giá trị của tài sản thế chấp lớn hơn số tiền vay sẽ làm giảm xác suất của quá trình thanh lý.

Xu hướng phát triển của các giao thức cho vay DeFi trong tương lai là gì?

Rủi ro và cơ hội cùng song hành trong một thị trường cho vay DeFi đang bùng nổ. Ngoài sự hỗ trợ của công nghệ blockchain tiên tiến, nguyên nhân lớn nhất dẫn đến cơn sốt này là vì cơ chế hoạt động của các giao thức cho vay DeFi. Hiện tại, thanh khoản, lãi suất và bảo mật chắc chắn là những ưu tiên thúc đẩy các giao thức cho vay DeFi tiến về phía trước. Trong tương lai, các giao thức cho vay DeFi sẽ tạo ra đột phá trong ba khía cạnh này và phá vỡ các rào cản hiện có. Đồng thời, chúng ta cũng sẽ khiến các công cụ tài chính khác nhau thay đổi, cải thiện hệ thống tài chính hiện có và tiến gần hơn đến một thế giới tài chính phi tập trung thực sự, nhằm cung cấp cho người dùng các dịch vụ tài chính nhanh hơn, an toàn hơn và hiệu quả hơn.