Mạng lưới mở rộng Layer 2 của Ethereum là Optimism vừa thông báo hôm qua (27/4) họ sẽ phát hành token OP, đồng thời công bố cơ chế quản lý token, ra mắt Optimism Collective, thử nghiệm quy mô lớn của quản trị phi tập trung. Theo thông tin Optimism cung cấp thì tổng cung OP là 4.294.967.296, trong đó 19% sử dụng cho airdrop và hiện có hơn 260.000 ví đủ điều kiện.
Dự án từng hoàn thành vòng tài trợ Series B trị giá 150 triệu USD, nâng mức định giá lên 1,65 tỷ USD, do a16z và Paradigm dẫn đầu. Bài viết sau đây sẽ phân tích về tokenomics, cơ chế quản trị, phân phối và điều kiện airdrop của Optimism.
1. Tokenomics
Optimism Collective muốn mang đến public-goods lành mạnh để tạo ra hệ sinh thái phát triển và có nhiều giá trị. Tokenomic được thiết kế để mang lại giá trị cho ba nhóm sau đây:
- Người nắm giữ token OP được chia doanh thu từ người lập trình, chủ yếu được sử dụng để tài trợ public-goods tạo ra giá trị cho hệ sinh thái và thúc đẩy nhu cầu về blockchain. Đây là nguồn doanh thu bền vững thúc đẩy nhu cầu mô hình token OP và phát triển mạng lưới.
- Những người đóng góp và xây dựng thu được giá trị trực tiếp từ việc tài trợ cho public-goods, mọi người có thể hưởng lợi thông qua xây dựng một hệ sinh thái với nhiều công cụ, giáo dục, ứng dụng và cơ sở hạ tầng.
- Người dùng và các thành viên trong cộng đồng nhận thưởng thông qua các đợt airdrop, ưu đãi dự án được hỗ trợ bởi quỹ hệ sinh thái và nhiều lợi ích khác.
Nhu cầu về OP tạo ra doanh thu, từ đó phân phối cho public-goods và giá trị của nó thúc đẩy nhu cầu trong cộng đồng. Ngoài ra người nắm giữ OP có thể bỏ phiếu cho các hoạt động của dự án, bao gồm việc loại bỏ thành viên nào đó và phủ quyết các thay đổi đối với tài liệu thành lập, đó được xem như cơ chế quản trị.
2. Phân bổ token OP
Tổng nguồn cung ban đầu sẽ là 4,294,967,296 và tỷ lệ lạm phát với tốc độ 2%/năm để thu hút người dùng mới.
Trong đó lượng token phân bổ cho cộng đồng là 64%, việc phân bổ này được quản lý bởi Optimism Foundation. Năm đầu tiên có 30% lượng token phân bổ cho nền tảng để thúc đẩy các hoạt động. Đến năm thứ hai, những người nắm giữ token sẽ bỏ phiếu về ngân sách phân bổ OP hàng năm của quỹ và lịch trình phân bổ cho những năm tiếp theo như sau:
- Năm 2: 15% nguồn cung
- Năm 3: 10% nguồn cung
- Năm 4: 4% nguồn cung
Việc phân bổ cụ thể token OP như sau:
- Hệ sinh thái: 25%
- Tài trợ cho public-goods: 20%
- Airdrop: 19%
- Những người đóng góp cốt lõi: 19%
- Investors: 17%
Quỹ hệ sinh thái khuyến khích sự phát triển của nền tảng, sử dụng để tài trợ trực tiếp cho cộng đồng và công ty trong việc thúc đẩy mở rộng OPCO, bao gồm quỹ quản trị (5,4%), quỹ đối tác (5,4%) và quỹ chưa phân bổ (8,8%). Một cơ chế khởi động bị loại bỏ hoàn toàn khi token OP trong quỹ cạn kiệt. Optimism hy vọng các chứ năng được cung cấp bởi nền tảng sẽ được thay thết bởi các nhà đầu tư bên thứ ba.
Retroactive Public Goods Fundraising (RetroPGF) ban đầu được phân phối bởi Citizens' House. Các vòng RetroPGF dự kiến được tiến hành hàng quý để đảm bảo rằng tất cả các OPCO nhận được phần thưởng, phù hợp và đáng tin cậy dựa trên tác động tập thể.
RetroPGF được tài trợ bởi những nguồn doanh thu sau: 20% nguồn cung token OP dưới dạng "RetroPGF Reserve", phí giao dịch Optimism và doanh thu từ Sequencer.
Dự án sẽ phân phối một lượng token nhất định cho việc airdrop. Đợt đầu tiên chiếm 5% tổng cung và 14% còn lại phân bổ dần trong tương lai.
Cộng tác viên cốt lõi nhận phần thưởng tùy theo đóng góp cho nền tảng, họ vẫn tiếp tục hợp tác với Optimism để phát triển giao thức.
Các nhà đầu tư nhận được 17% trong tổng cung, những người sớm nhìn ra tương lai tươi sáng của Optimism và sớm đầu tư vào đây.
3. Cơ chế airdrop
Chương trình Airdrop #1 của Optimism Foundation dành cho những người tham gia sớm và có đóng góp tích cực cho hệ sinh thái Optimism. Đồng thời airdrop cho những người tham gia mạng lưới Ethereum, giúp mở rộng và nâng cao giá trị của Layer 2 đối với Ethereum. Hiện nay có đến 264.079 địa chỉ ví đủ điều kiện trong đợt airdrop đầu tiên.
Nền tảng đưa ra 6 tiêu chí cho đợt airdrop, hai tiêu chí đầu dành cho người dùng tham gia sớm, bốn tiêu chí còn lại dành cho người tích cực trên hệ sinh thái Ethereum nói chung và Optimism nói riêng. Mỗi tập hợp là khác nhau, có nghĩa là các địa chỉ đáp ứng nhiều tiêu chí có thể nhận được nhiều token. Ảnh dưới đây biểu thị tiêu chí và sự phân bổ được chia nhỏ như sau:
Những người tham gia sớm mạng lưới Optimism
Optimism users: Đây là những người dùng sớm và người dùng mới. Tiêu chí là bắt cầu từ Layet 1 đến Optimism trong giai đoạn đầu trước mainnet (trước 23/6/2021), sử dụng Optimism trong hơn 1 ngày (tối thiểu 24 giờ giữa giao dịch đầu tiên và cuối cùng) hoặc giao dịch bằng ứng dụng (sau ngày 23/6/2021).
Active Optimism users: Những người dùng thường xuyên sử dụng mạng lưới Optimism. Tiêu chí là thực hiện ít nhất 1 giao dịch với ứng dụng Optimism trong bốn tuần khác nhau, chọn ngẫu nhiên 20% người dùng để nhận phần thưởng airdrop.
Những người dùng hiện tại của Ethereum
Các quy tắc này phù hợp với các giá trị giữa Ethereum và Optimism, bao gồm người dùng tích cực và mở rộng ứng dụng phi tập trung.
DAO Voters:
Việc quản trị và gắn kết là hết sức cần thiết để mở rộng hệ thống phi tập trung. Các địa chỉ đáp ứng tiêu chí này được lựa chọn vào quá trình quản trị Optimism.
Tiêu chí: Người từng bỏ phiếu hoặc đưa ra ít nhất một đề xuất:
- Optimism lọc ra các "active DAOs" với ít nhất 5 đề xuất và 5 phiếu bầu.
- Các hợp đồng quản trị trên chuỗi bao gồm: Governor Alpha với Bravo, Aave, Maker, Curve, Aragon, DAOHaus, DAOStack và Forks.
- Vì phiếu chụp nhanh (snapshot) ngoài chuỗi nên các phiếu bầu dễ bị spam/ ảnh hưởng đến lợi ích farming. Để giảm thiểu điều này, Optimism lọc snapshot cho 99,9% DAO Voters.
Multi-signer:
Những người được ủy quyền nhiều chữ ký từ các nhóm lớn hơn hoặc kiểm soát chức năng giao thức chính. Họ thường là những người lạnh đạo và xây dựng các DAO hiện tại.
Tiêu chí: Những người thực hiện ít nhất 10 giao dịch cùng lúc, bao gồm 95% tổng số giao dịch multisig.
Ví Multisig bao gồm: Gnosis Safe v0.1.0-1.3.0, MultiSigWithDailyLimit, MultiSigWalletWithTimeLock và các địa chỉ trong tab "Multisig" của Etherscan, có khả năng lấy địa chỉ của chủ sở hữu.
Các nhà tài trợ Gitcoin:
Họ hoạt động tài trợ cho public-goods. Những địa chỉ này có thể phù hợp với mục tiêu của Optimism là thiết lập nguồn tài trợ bền vững cho public-goods thông qua tài trợ hồi tố.
Tiêu chí: Địa chỉ từng thực hiện quyên góp trên chuỗi thông qua Gitcoin, bao gồm bất kỳ khoản đóng góp nào.
Từ vòng 1 đến vòng 5, Optimism bao gồm các địa chỉ tương tác với hợp đồng Gitcoin, gửi lệnh gọi ExecuteSubscription hoặc xuất hiện trong API quyên góp của Gitcoin.
Từ vòng 6 đến vòng 13, Optimism bao gồm các địa chỉ nhà tài trợ trong các giao dịch hợp đồng "BulkCheckout" của Gitcoin.
Người dùng cross-chain Ethereum:
Người dùng tích cực thực hiện chuyển đổi token giữa các mạng lưới. Optimism sẽ thưởng cho họ để bù đắp lại phí gas cao của Ethereum, những người sử dụng mạng lưới khác ngoài Ethereum sẽ không được nhận thưởng.
Tiêu chí: Các địa chỉ sử dụng cross-chain hàng tháng trong mạng lưới Ethereum và thực hiện ít nhất 2 giao dịch mỗi tuần. Người dùng được snapshot ít nhất 90 ngày.
Phần thưởng chéo
Người dùng đáp ứng đủ tiêu chuẩn Ethereum và có khả năng trở thành người dùng quan trọng trong hệ sinh thái Optimism thì họ sẽ nhận được thêm phần thưởng.
Tiêu chí: Những người đáp ứng ít nhất 4 tiêu chí, phần thưởng sẽ tăng lên khi có nhiều điều kiện được khớp.
Để thu hẹp danh sách airdrop người dùng, Optimism áp dụng thêm những tiêu chí bổ sung sau đây:
- Hoạt động địa chỉ: Người dùng cần sử dụng mạng lưới Ethereum hơn 1 ngày (24 giờ giữa các giao dịch), điều này áp dụng cho tất cả các tiêu chuẩn Ethereum ngoại trừ multi-signers.
- Địa chỉ Sybil: Optimism xác định được một số mẫu có thể của những kẻ tấn công Sybil để tạo ra hàng loạt địa chỉ trùng lặp.
- Các bot và spam: Sử dụng đề xuất phát hiện bot của ENS để lọc ra các địa chỉ gian lận.
- Các sàn giao dịch: Optimism lọc các sàn giao dịch tập trung.
4. Cơ chế quản trị
Trong tương lai, Optimism sẽ được quản lý bởi Optimism Foundation và các thành viên của Optimism Collective. Các hệ thống quản trị dựa trên token đơn giản thường trở nên nghiêm trọng hơn bởi các biện pháp khuyến khích không nhất quán và tập trung quyền lực quá mức. Optimism sẽ lưu ý những điều này và bắt đầu một hệ thống quả trị để kiểm soát quyền lực giữa những người nắm giữ token OP.
Optimism Collective muốn mang lại hệ sinh thái bình đẳng, cân bằng khuyến khích ngắn hạn với tầm nhìn dài hạn theo đuổi chủ nghĩa Optimism.
Airdrop đến hàng nghìn địa chỉ là một hoạt động tích cực, hướng tới cộng đồng. Chủ sở hữu token có thể tham gia bỏ phiếu về việc phân phối các ưu đãi dự án như một phần của quỹ quản trị, nâng cấp giao thức,…
Optimism tạo điều kiện và quản lý quá trình phân phối kinh phí cho public-goods bị truy thu. Các NFT nâng cao quyền sở hữu và cơ chế phân bổ sẽ do tổ chức DAO quyết định.
