Mới đây, Financial Times phát hành báo cáo về Binance thời điểm hậu FTX, bàn luận xoay quanh những khó khăn mà sàn giao dịch tiền điện tử hàng đầu đón nhận. Tiendientu tổng hợp những ý chính trong bài viết dưới đây.
Khi năm 2022 sắp kết thúc, cả thế giới đều quan tâm đến người đồng sáng lập kiêm Giám đốc điều hành (CEO) Binance Changpeng Zhao (CZ).
Sam Bankman-Fried (SBF), người đồng sáng lập FTX, đối thủ cạnh tranh lớn nhất của Binance, đã tiếp cận CZ vào tháng 11 năm ngoái, hy vọng rằng CEO Binance có thể bảo lãnh cho sàn giao dịch của mình. CZ đã từ chối, điều này gần như đã đóng dấu số phận của FTX.
Vào ngày 10/11, một ngày trước khi đế chế tiền điện tử FTX nộp đơn xin phá sản, SBF đã tweet một tin nhắn cho đối thủ của mình: “Làm tốt lắm, bạn đã thắng.” Sau đó vài ngày, SBF đưa ra những lời giải thích và hối hận về những sai lầm của mình.
Sự sụp đổ của FTX đã khiến Binance trở thành “ông trùm” không thể tranh cãi của giới tiền tệ, kiểm soát hơn một nửa thị trường tiền điện tử đang phát triển nhanh vào cuối năm 2022.
Tuy nhiên, trong khi các loại tiền điện tử lớn như Bitcoin đã ổn định sau sự cố FTX, thì Binance lại gặp khó khăn. Quy mô của Binance trở thành mục tiêu của các nhà quản lý và các nhà lập pháp, những người muốn đảm bảo thị trường tài chính rộng lớn hơn không bao giờ bị choáng ngợp bởi một sàn giao dịch tiền điện tử quá lớn để thất bại.
Chỉ riêng tại Hoa Kỳ, các cơ quan quản lý tài chính đã cáo buộc Binance phục vụ khách hàng Hoa Kỳ một cách bất hợp pháp, kiểm soát tài sản của khách hàng không đúng cách và phớt lờ các tiêu chuẩn tuân thủ và chống rửa tiền.
Quy mô của Binance không chỉ là mối quan tâm của các nhà quản lý. Những người ủng hộ tiền điện tử cũng tin rằng đối với một ngành ủng hộ tài chính phi tập trung, về lý thuyết, không một người chơi hoặc tổ chức nào có quá nhiều ảnh hưởng.
Binance cho biết họ tin rằng “cạnh tranh lành mạnh” là tốt cho ngành và cam kết phát triển ngành “nói chung”.
Nhưng liệu tương lai của nó có được giải quyết hay không và bằng cách nào sẽ giúp xác định liệu tiền điện tử có trở thành một phần của tài chính chính thống hay vẫn là một ngành công nghiệp thích hợp được yêu thích đối với những người muốn tách tiền ra khỏi bộ máy nhà nước.
Tăng trưởng bằng mọi giá
Vào cuối năm 2017, ngay sau khi sàn giao dịch tiền điện tử của CZ ra đời, Zhao đã gửi một tin nhắn văn bản nội bộ tới nhân viên: “Mọi việc bạn làm nên nhằm mục đích tăng thị phần của chúng tôi.”
“Các yếu tố khác như lợi nhuận, doanh thu, kinh nghiệm chỉ là thứ yếu. Nếu bạn có hai việc có thể làm ngay bây giờ, hãy tự hỏi bản thân xem việc nào hữu ích hơn cho thị phần của chúng tôi và làm việc đó trước,” ông nói thêm.
Binance nói rằng “như với bất kỳ công ty khởi nghiệp nào, ưu tiên hàng đầu là mở rộng kinh doanh nhanh nhất có thể”, nhưng “ngày nay, chúng tôi xem Binance như một phần nhỏ của hệ sinh thái tài chính lớn hơn.”
Dưới sự lãnh đạo của CZ, Binance nhanh chóng trở thành sàn giao dịch tiền điện tử lớn nhất thế giới. Đến tháng 1/2018, chỉ sáu tháng sau khi thành lập, Binance đã chiếm 26% thị phần và có nhân viên tại ít nhất 27 quốc gia trong vòng một năm kể từ khi thành lập.
Binance đã không trả lời trực tiếp các câu hỏi về tuyên bố của Zhao hoặc các tài liệu giới thiệu, mà thay vào đó trích dẫn một bài đăng trên blog về các nguyên tắc và văn hóa của công ty.
Zhao đã xây dựng được một lượng người theo dõi trung thành, bảo vệ anh ta khỏi “FUD” (sợ hãi, không chắc chắn và nghi ngờ).
>> Đọc thêm: Changpeng Zhao: Binance đoàn kết mạnh mẽ nhờ áp lực bên ngoài và FUD
Sự tăng trưởng nhanh chóng của nó trong không gian tiền điện tử đã được che đậy trong các thỏa thuận không tiết lộ. Vào mùa hè năm 2018, một cảnh báo bảo mật đã hướng dẫn nhân viên chú ý đến những gì họ nói trên mạng xã hội, tắt theo dõi địa lý trên các thiết bị điện tử và tránh tiết lộ thông tin cá nhân cho những đối tượng không kiểm soát được.
Theo một cựu nhân viên của Binance, quy trình giới thiệu của công ty bao gồm “một PowerPoint cụ thể cho bạn biết rằng nếu bạn tuyên bố là nhân viên của Binance trên phương tiện truyền thông xã hội, bạn sẽ bị sa thải.”
>> Đọc thêm: Guangying Chen – ‘Bóng ma’ quản lý tài chính cho Binance và Changpeng Zhao
Quy định bao vây Binance
Sự tăng trưởng nhanh chóng ban đầu của Binance được thúc đẩy bởi sự không chắc chắn về quy định xung quanh hiện tượng tiền điện tử mới. Tự mô tả mình là người “thích tự do” trong cuộc họp ở Thượng Hải, Zhao tuyên bố với một nhóm nhân viên rằng anh ta không thích “nhiều quy tắc” và khai thác những điểm vẫn còn gây tranh cãi trong ngành công nghiệp tiền điện tử để đạt được mục tiêu này.
“Tiền điện tử là gì? Nó có phải là chứng khoán, hàng hóa hay thứ gì khác không? Tôi bỏ qua nhiều cách giải thích về nó ở các quốc gia khác nhau, mặc dù một số trong số chúng có thể được coi là hợp pháp”, CZ nói trong cùng một hội nghị.
Công ty khởi nghiệp tiền điện tử non trẻ đã gặp rắc rối về quy định chỉ vài tháng sau khi thành lập, khi Bắc Kinh cấm các dịch vụ phát hành token ban đầu (ICO) và mô tả việc phát hành và bán token là “tài trợ công không được phê duyệt và bất hợp pháp”. Động thái này chấm dứt mọi khả năng để sàn giao dịch hoạt động hợp pháp tại Trung Quốc.
Dù cho Trung Quốc cấm tiền điện tử, Binance vẫn đạt khối lượng giao dịch 90 tỷ USD, Việt Nam xếp vị trí thứ tư trong số các quốc gia giao dịch tiền điện tử trên sàn Binance nhiều nhất.
Binance sau đó đã mở rộng sang Nhật Bản, mặc dù không có giấy phép từ các cơ quan quản lý Nhật Bản. Các kênh liên lạc nội bộ đã hướng dẫn nhân viên không sử dụng địa chỉ email Binance khi liên lạc với các tổ chức bên ngoài trong nước.
Công ty cho biết họ đã “thực hiện các bước để đảm bảo mức độ tuân thủ cao nhất” tại Nhật Bản, nơi họ đã mua lại một sàn giao dịch được cấp phép vào tháng 11.
Tại Thái Lan, Ủy ban Giao dịch và Chứng khoán Thái Lan (SEC) đã đệ đơn khiếu nại hình sự đối với sàn giao dịch, cáo buộc họ điều hành một doanh nghiệp tài sản kỹ thuật số mà không có giấy phép. Binance cho biết một liên doanh có tên là Gulf Binance hiện đã được cấp phép và quản lý tại Thái Lan.
Khi Binance phát triển, danh sách các cơ quan quản lý xung đột cũng vậy. Vào tháng 8/2021, Cơ quan quản lý tài chính của Vương quốc Anh cho biết họ “không có khả năng” điều chỉnh Binance đúng cách sau khi bị cáo buộc không trả lời các câu hỏi cơ bản.
Một tháng sau, Cơ quan tiền tệ Singapore đã đưa Binance vào danh sách cảnh báo của nhà đầu tư, cảnh báo người tiêu dùng rằng sàn giao dịch này không được quy định hoặc cấp phép tại Singapore. Các nhà quản lý Hà Lan cũng đã phạt Binance, phạt sàn giao dịch này hơn 3 triệu euro vào năm ngoái.
Một cựu nhân viên của Binance cho biết: “Chúng tôi cảm thấy như những kẻ nổi dậy đã phá hoại hệ thống tài chính và bị đuổi khỏi đất nước. Công ty trả lời rằng trong khi phát triển nhanh chóng, “chúng tôi đã mắc một số sai lầm ban đầu và sau đó đã được sửa chữa”.
Xung đột của Binance với các cơ quan quản lý tài chính đã khiến công ty gặp khó khăn trong việc thiết lập chỗ đứng lâu dài, Zhao thường tuyên bố rằng công ty không có trụ sở chính thức.
Nhưng vào tháng 5/2022, các cơ quan quản lý của Pháp đã cho phép một công ty con của sàn giao dịch hoạt động như một nhà cung cấp dịch vụ tài sản kỹ thuật số đã đăng ký.
Nhưng vào tháng 6, cảnh sát Pháp đã mở một cuộc điều tra về sàn giao dịch này, cáo buộc sàn này quảng cáo bất hợp pháp các dịch vụ của mình tới người tiêu dùng và không tiến hành kiểm tra đầy đủ để ngăn chặn hoạt động rửa tiền. Binance cho biết họ hoạt động hợp pháp tại Pháp và đang hợp tác với chính quyền địa phương.
Tiendientu đã tổng hợp về những khó khăn mà Binance tiếp tục gặp phải tại nhiều quốc gia trong những tháng vừa qua, bao gồm Canada, Úc, Nigeria và một loạt quốc gia khác.
Cuộc đàn áp của các cơ quan quản lý Hoa Kỳ
Những ngày tốt đẹp của Binance sau khi FTX giảm không kéo dài lâu. Vào đầu năm 2023, Ủy ban Chứng khoán và Sàn giao dịch Hoa Kỳ (SEC) đã phản đối kế hoạch mua lại tài sản trị giá 1 tỷ đô la của Binance đối với tài sản của công ty cho vay tiền điện tử đã phá sản Voyager và thỏa thuận này đã thất bại.
Vào tháng 2, Bộ Dịch vụ Tài chính của New York đã ra lệnh ngừng phát hành BUSD, một stablecoin gắn liền Binance được thiết kế để theo dõi giá của đồng USD, có thời điểm chiếm khoảng 2/5 khối lượng giao dịch của Binance.
>> Đọc thêm: Những mốc thời gian trong sự kiện giữa SEC, Paxos và Binance
Vào tháng 3, Ủy ban giao dịch hàng hóa tương lai (CFTC) đã kiện Binance và Changpeng Zhao, cáo buộc rằng công ty đã tiếp cận bất hợp pháp với khách hàng Hoa Kỳ và hầu hết khối lượng giao dịch và lợi nhuận được báo cáo của công ty đến từ “sự chào mời và tiếp xúc rộng rãi” của khách hàng Hoa Kỳ.
Ba tháng sau, SEC Hoa Kỳ, đã đệ trình 13 cáo buộc dân sự đối với các công ty liên quan đến Binance, bao gồm Binance US, công ty con của Binance tại Hoa Kỳ và chính CZ.
Khi sự giám sát chính thức của Binance tăng cường, thị phần của nó trên thị trường giao ngay tiền điện tử đã giảm xuống 40% sau sáu tháng giảm liên tiếp, dữ liệu mới cho thấy.
Binance bị FUD sau khi thay đổi nhân sự cấp cao, Binance cho biết họ hoàn toàn không đồng ý với mô tả rằng “nhân viên không cảm thấy được tôn trọng hoặc có giá trị”, nhưng nói thêm rằng việc lấy lại thiết bị của công ty từ nhân viên đã nghỉ việc nhằm hạn chế rủi ro.
Zhao không đơn độc trong những tai ương của Binance khi đối mặt với sự can thiệp của cơ quan quản lý và mất thị phần. Toàn bộ ngành công nghiệp tiền điện tử đang khao khát một thời kỳ ổn định, giờ đây đã rơi vào tình trạng hỗn loạn hơn.