Sự kiện này có thể xem là nghiêm trọng nhất trong lịch sử điều chỉnh lại giá neo của UST. "Luna Ponzi", một chủ đề thường ít khi được nhắc đến trong cộng đồng nhưng hiện nay đã xuất hiện nhiều lượt tìm kiếm trên weibo.
Thị trường kể từ năm 2022 có thể nói là vô cùng biến động với hàng loạt sự kiến diễn ra như chỉ số CPI tăng chóng mặt, thị trường tràn ngập những lời kêu gọi tăng lãi suất vào đầu năm, v.v.
Nói đến thị trường chứng khoán, dường như nó đang trải qua những ngày tháng tồi tệ nhất trong những năm gần đây, không chỉ vậy, chỉ só VIX đo lường trạng thái biến động chung của thị trường cũng đạt mức cao nhất.
Trong trường hợp sụp đổ toàn cầu như vậy, thường xảy một tình huống gọi là "the Correlation of One" hay có thể hiểu là tương quan của số 1 (1 âm và 1 dương). Tức là, khi có một lỗ hổng lớn, người ta sẽ phải bán tài sản của mình để lấp đầy nó, việc này sẽ khiến giá của tất cả tài sản giảm mạnh.
Tình huống này cũng ảnh hưởng đến crypto khi cả BTC và ETH đều giảm ngang nhau. Dưới sự ảnh hưởng của tâm lý hoảng loạn và bao vây vốn, Luna đã trở thành "nạn nhân" chịu tổn thất nặng nề nhất của thị trường crypto.
Luna đã bắt đầu "death spiral" khi giá Luna giảm và kết quả là dẫn đến thanh lý hàng loạt. Cụ thể, giá của Luna đã giảm xuống còn khoảng 29 USD, giá UST thấp nhất đã giảm xuống còn khoảng 0,6 USD và Luna Ponzi đã bị sập một lần nữa.
Death spiral này có thể xem là nghiêm trọng nhất trong lịch sử điều chỉnh lại giá neo của UST. "Luna Ponzi", một chủ đề thường ít khi được nhắc đến trong cộng đồng nhưng hiện nay đã xuất hiện nhiều lượt tìm kiếm trên weibo.
Vào tối 8/5, Twitter bắt đầu xuất hiện những "báo động" rầm rộ. Tin tức về việc bán tháo UST xuất hiện hàng giờ và số lượng giao dịch lên đến hàng triệu USD.
Về mặt lý thuyết, UST có khả năng chống lại áp lực bán mạnh. Tuy nhiên, trên thực tế, UST đã giảm giá trị neo ở một mức độ nhất định do áp lực bán, đồng thời thanh khoản trong pool UST-3Crv cũng bắt đầu giảm. Điều này là do UST lại liên kết chặt chẽ với protocol Anchor.
Tính đến ngày 5 tháng 5, TVL của Anchor đã tăng lên 18 tỷ USD, chiếm gần như toàn bộ vốn hóa thị trường của UST. Nói cách khác, hầu hết tất cả các UST trên thị trường đều có 20% APY trong Anchor.
Do thị trường hoạt động kém, cả cá voi khổng lồ và các nhà đầu tư lẻ đề đổ xô sang stablecoin. Vì lãi suất APY ổn định và cực kỳ cao, hầu hết mọi người dùng đã quyết định đối tài sản sang UST và gửi chúng vào Anchor.
Để ngăn UST mất khả năng neo giá theo tỷ lệ 1:1 với USD, LFG phải đảm bảo rằng 18 tỷ UST bị lock trong Anchor sẽ không thoát ra ngoài với số lượng lớn, bởi vì UST hầu như không có thanh khoản trên thị trường. Nhưng một số con cá voi khổng lồ thông minh đã phát hiện ra vấn đề và bắt đầu bán ra hàng loạt.
Sự kiện mất khả năng neo giá diễn ra vào ngày 8 tháng 5 là cực kỳ tiêu cực đối với tâm lý thị trường, đặc biệt là đối với những người nắm giữ Luna và UST. Từ ngày 9 tháng 5, một lượng lớn quỹ bắt đầu tháo chạy khỏi Anchor, gây áp lực lớn lên UST Anchor. Trước tình hình đó, LFG đã có những cách khắc phục để ngăn chặn tình huống xấu đi:
- 13g02 ngày 5/9: Cho vay BTC để bảo vệ peg UST.
LFG đã thông báo rằng họ sẽ cho các nền tảng giao dịch OTC vay 750 triệu USD BTC để đảm bảo peg giữa UST và USD. Khi thị trường trở lại bình thường, LFG sẽ cho vay 750 triệu UST để mua BTC.
- 14g01 ngày 5/9: Thông báo không có kế hoạch cắt giảm vị thế BTC
LFG quyết định triển khai 1,5 tỷ USD thanh khoản BTC/UST (750 triệu USD BTC và 750 triệu USD UST) để giảm bớt lo ngại của thị trường xung quanh UST. Và họ cũng tuyên bố rằng họ sẽ không thanh lý các vị thế BTC của riêng mình.
- 08g11 ngày 10/5 – Địa chỉ LFG đã chuyển 28.205 BTC trị giá 840 triệu USD
Khoảng 42,530.8 BTC, trị giá 1,27 tỷ USD, đã được chuyển ra khỏi địa chỉ LFG. Sau đó, 28,205.5 BTC đã được chuyển đến. Như vậy, có tổng cộng 28,205.5 BTC, trị giá khoảng 840 triệu USD được giữ lại tại địa chỉ này.
Sau nhiều biện pháp khắc phục khác nhau, tình hình neo của UST đã được ổn định nhưng tâm lý hoảng loạn trên thị trường tiền điện tử vẫn tiếp tục lan rộng. Theo thống kê dữ liệu DeFi Alpha, Luna đang rơi vào tình huống tồi tệ hơn khi bắt đầu thanh lý quy mô lớn đầu tiên gần 42 USD, tiếp theo là 35, 33, 29, v.v.
Cụ thể, Luna đã giảm xuống dưới 42 USD và kích hoạt thanh lý. Nửa giờ sau, Luna giảm xuống dưới 35 USD để kích hoạt đợt thanh lý thứ hai và UST đã phá vỡ mức thấp trước đó là 0,85 USD. Hiện tại, giá của Luna đã giảm xuống còn 29 USD và sắp bắt đầu một đợt thanh lý lớn hơn nữa, với các khoản vay hiện trị giá hàng trăm triệu USD.
Sự sụp đổ của Luna và sự sụt giảm nghiêm trọng của UST gần như là hủy diệt hệ sinh thái Terra. TVL giảm 40% và và chạm mức 13 tỷ USD. Ngoài ra, TVL của các protocol hàng đầu cũng đã bị giảm một nửa.
Theo dữ liệu của Coin Marketcap, giá trị thị trường của UST đã mất gần 4 tỷ USD chỉ trong vài giờ, xuống còn khoảng 14 tỷ USD.
Là “người mua” lớn nhất của UST, Anchor chỉ còn 7 tỷ USD trong khoản tiền gửi, điều đó có nghĩa là vẫn còn 7 tỷ USD UST có thể bị bán bất cứ lúc nào. Để hấp thụ UST lưu thông trên thị trường, APY của Anchor cũng đã được điều chỉnh lên trên 20% một lần nữa.
Trên thực tế, sự sụt giảm nghiêm trọng này của UST không phải là lần đầu tiên. Trước đó, UST cũng đã trải qua một đợt mất khả năng neo giá nghiêm trọng và giảm xuống còn 0,85 USD. Tuy nhiên, Luna và UST đã vượt qua và LFG đã thực hiện một loạt thay đổi nhằm ngăn chặn những sự cố tương tự tái diễn, bao gồm cả cơ chế xác nhận mới của UST.
Việc mua token gôc của TC và các public chain L1 không phải là lựa chọn sai. Nhưng sẽ mất một thời gian để cơ chế mới này được chuyển giao đầy đủ.