Quy định mới về tiền điện tử tại Hàn Quốc
Kể từ lệnh cấm đầu tiên vào năm 2018, cách tiếp cận của chính phủ Hàn Quốc đối với việc quản lý tài sản ảo đã có sự thay đổi lớn. Cuối cùng, Hàn Quốc đã đưa tài sản ảo vào khuôn khổ quản lý hiện tại. Thời điểm quan trọng trong sự chuyển đổi này là ngày 19 tháng 7 năm 2024 khi Luật Bảo vệ Người dùng Tài sản Ảo có hiệu lực, nhấn mạnh sự chú trọng cao đối với việc bảo vệ nhà đầu tư. (Ghi chú: Hàn Quốc từng cấm mọi hình thức ICO vào năm 2017 và đã cân nhắc việc đóng cửa các sàn giao dịch tiền điện tử vào năm 2018.)
Sự chuyển đổi trong quản lý này nhằm giải quyết các vấn đề tiếp tục tồn tại như phân phối lợi nhuận chênh lệch giá, gian lận và mời gọi bất hợp pháp, trong khi khuôn khổ hiện tại tập trung vào phòng chống rửa tiền không đủ để giải quyết những vấn đề này, và các sự kiện liên quan đến hành vi nhận hối lộ bất hợp pháp đã phơi bày những lỗ hổng quản lý đáng kể.
Các điều khoản cụ thể
Để giải quyết vấn đề này, Luật Bảo vệ Người dùng Tài sản Ảo nhằm bảo vệ các nhà đầu tư tài sản ảo trong nước và thúc đẩy sự trung thực trên thị trường, bao gồm bốn điều khoản chính:
- Xác định phạm vi tài sản tiền điện tử: Định nghĩa tài sản tiền điện tử là “dạng biểu hiện điện tử của giá trị kinh tế” và loại trừ một số tài sản (như NFT và CBDC) khỏi sự quản lý.
- Bắt buộc trả lãi suất tiền gửi của khách hàng: Yêu cầu các nhà điều hành tiền điện tử phải trả lãi suất cho khoản tiền gửi bằng won Hàn Quốc của khách hàng.
- Yêu cầu mua bảo hiểm và dự phòng rủi ro: Luật yêu cầu mua bảo hiểm và tích lũy quỹ dự phòng để ứng phó với các sự cố như tấn công mạng và sự cố hệ thống.
- Tăng cường quản lý hành vi giao dịch không chính đáng: Thiết lập các biện pháp xử phạt cụ thể cho hành vi giao dịch nội bộ và thao túng thị trường, cấm tạm ngừng giao dịch mà không có lý do chính đáng, và yêu cầu các nhà điều hành tiền điện tử xây dựng hệ thống giám sát và báo cáo giao dịch nghi ngờ.
Những biện pháp này nhằm tăng cường tính minh bạch và ổn định của thị trường tiền điện tử cũng như bảo vệ người dùng. Tuy nhiên, vẫn còn một số điểm chưa rõ ràng, vì vậy việc theo dõi sự phát triển của thị trường trong một tháng kể từ khi luật này có hiệu lực là rất quan trọng.
Một tháng sau khi quy định mới có hiệu lực
Trong bốn điểm chính của đạo luật mới, tác động lớn nhất đến thị trường tiền điện tử Hàn Quốc là “bắt buộc trả lãi suất” và “tăng cường giám sát hành vi giao dịch không công bằng.”
Lãi suất cao và sự cạnh tranh
Việc bắt buộc trả lãi suất đã buộc các nhà điều hành tiền điện tử phải phân chia lãi suất từ tiền gửi của khách hàng cho các nhà đầu tư, điều này trước đây là nguồn thu nhập chính của họ. Việc trả lãi cho tiền gửi bằng stablecoin là khá phổ biến, nhưng việc trả lãi cho tiền gửi bằng tiền pháp định trên toàn cầu là rất hiếm, điều này chủ yếu là do đặc thù của việc nạp rút tiền tại Hàn Quốc.
Tại Hàn Quốc, theo “Luật Thông tin Tài chính Đặc biệt,” việc giao dịch bằng won Hàn Quốc trên sàn giao dịch yêu cầu phải mở một “tài khoản thật” tại ngân hàng. Khác với các nước khác sử dụng các phương pháp như xác thực KYC, Hàn Quốc yêu cầu liên kết tài khoản thật trực tiếp là cách duy nhất để giao dịch tiền điện tử trên sàn giao dịch tập trung, làm cho việc trả lãi suất cho tiền gửi là điều không thể tránh khỏi.
Ngay sau khi Luật Bảo vệ Người dùng Tài sản Ảo có hiệu lực từ ngày 19 đến 20 tháng 7, năm sàn giao dịch lớn của Hàn Quốc đã bắt đầu cuộc cạnh tranh lãi suất gay gắt. Từ mức lãi suất 1% được công bố ban đầu, chỉ trong một ngày lãi suất đã tăng lên 2%, và gần đây Bithumb đã nâng lãi suất lên 4% (Ghi chú: Tính đến ngày 20 tháng 8, tỷ suất sinh lời trái phiếu chính phủ 10 năm của Hàn Quốc là 2.972%, và trái phiếu 2 năm là 3.048%).
Cuộc cạnh tranh này có thể xuất phát từ kinh nghiệm trước đây với tài khoản thật. Khi đó, nhà dẫn đầu thị trường Bithumb đã chọn Nonghyup Bank, một ngân hàng truyền thống, việc mở tài khoản không gặp mặt trực tiếp khá khó khăn. Trong khi đó, Upbit chọn KBank, cho phép mở tài khoản nhanh chóng mà không cần gặp mặt, dẫn đến sự thay đổi trong thị phần. Đối với Bithumb, việc thiết lập lãi suất cao là một chiến lược để khôi phục vị thế dẫn đầu của mình.
Hiện tại, lãi suất cơ bản của Hàn Quốc là 3.50%, lãi suất trung bình của tài khoản tiết kiệm ngân hàng là 2.07%, và lãi suất trung bình của tài khoản CMA tại các công ty chứng khoán là 3.14%. So với đó, các sàn giao dịch đang cạnh tranh khá gay gắt với lãi suất cao hơn.
Tính khả thi của cuộc cạnh tranh
Cuộc cạnh tranh này trở nên khả thi vì gánh nặng tài chính đã được chuyển sang các ngân hàng liên kết với sàn giao dịch, chứ không phải do các sàn giao dịch tự gánh. Tính đến năm ngoái, tổng số tiền gửi của khách hàng tại Upbit là 2.9 tỷ USD. Với lãi suất 0.1% từ KBank, thu nhập lãi suất chỉ riêng từ khoản tiền gửi này ước tính khoảng 29.2 triệu USD.
Tuy nhiên, với việc thực hiện luật mới và sự gia tăng lãi suất của các sàn giao dịch, gánh nặng chi phí của KBank sẽ tăng đáng kể. Nếu Upbit nâng lãi suất lên 2%, chi phí lãi suất của ngân hàng sẽ tăng gần gấp hai mươi lần. Cấu trúc này cho phép các sàn giao dịch cung cấp lợi ích đáng kể cho khách hàng mà không phải chịu chi phí lớn.
Vào năm 2023, doanh thu của Upbit là 890 triệu USD. Mặc dù thu nhập từ lãi suất là khá đáng kể, nhưng tỷ lệ này so với tổng doanh thu là khá nhỏ. Do đó, các sàn giao dịch có thể sử dụng chiến lược này để thu hút và giữ chân khách hàng.
Chênh lệch giá và thao túng thị trường
Dưới đây là hình ảnh cho thấy sự biến động giá của một số token trước và sau khi niêm yết trên sàn giao dịch Hàn Quốc. Trong những năm gần đây, hiệu ứng gia tăng giá khi Upbit niêm yết token đã trở nên rất rõ ràng.
Mặc dù việc niêm yết tiền điện tử trên các sàn giao dịch Hàn Quốc thường dẫn đến hiện tượng “chênh lệch giá” nhưng AVAIL đã chứng kiến sự chênh lệch giá cực kỳ lớn. (Ghi chú: Luật mới có hiệu lực vào ngày 19, trong khi AVAIL được niêm yết trên Bithumb vào ngày 23.)
Sự khác biệt giá lớn nhất giữa Bithumb và Bybit đối với AVAIL đạt tới 1.335%. Một người dùng đã mua số lượng lớn AVAIL từ các nhà đầu tư quốc tế không thể tiếp cận sàn giao dịch Hàn Quốc thông qua nền tảng X, sau đó bán hàng loạt trên Bithumb để thu về lợi nhuận khổng lồ. (Ghi chú: Tính theo tỷ giá 3.200 won Hàn Quốc, giá cao nhất trên Bithumb là 2,4 USD, trong khi giá cao nhất trên các sàn giao dịch khác khoảng 0,24 USD.)
Phân tích giao dịch liên quan đến người dùng bí ẩn cho thấy họ đã chuyển 1,2 triệu USD AVAIL qua 113 địa chỉ và thu hồi 2,49 triệu USD AVAIL, với mức lợi nhuận trung bình là 2,07 lần. Người dùng bí ẩn đã kiếm được khoảng 760.000 USD từ việc chênh lệch giá.
Sự kiện này làm nổi bật một số vấn đề chính liên quan đến Luật Bảo vệ Người dùng Tài sản Ảo, bao gồm thao túng giá, ảnh hưởng của việc bán tháo quy mô lớn lên thị trường, và trách nhiệm của các sàn giao dịch trong việc giám sát các giao dịch bất thường. Hơn nữa, nó cũng dấy lên các vấn đề pháp lý liên quan đến việc đại diện cho các nhà đầu tư nước ngoài bán token, những người không thể truy cập vào các sàn giao dịch địa phương, cũng như các rủi ro tiềm ẩn về rửa tiền.
