Hàng hóa Veblen (Veblen Goods)
Khái niệm
Hàng hóa Veblen trong tiếng Anh là Veblen Goods.
Hàng hóa Veblen là hàng hóa mà cầu tăng khi giá tăng, vì tính chất độc đáo và hấp dẫn này mà nó được coi như là một biểu tượng của địa vị. Hàng hóa Veblen có đường cầu dốc lên, trái ngược với đường cầu dốc xuống điển hình. Tuy nhiên, hàng hóa Veblen nói chung là một sản phẩm chất lượng cao, được nhiều người khao khát, trái ngược với hàng hóa Giffen – một sản phẩm cấp thấp hơn và không có sản phẩm thay thế gần gũi.
Nội dung về hàng hóa Veblen
Sự gia tăng nhu cầu đối với hàng hóa Veblen phản ánh thị hiếu và sở thích của người tiêu dùng. Thuật ngữ này được đặt theo tên của nhà kinh tế học người Mỹ Thorstein Veblen, ông nổi tiếng vì đã nêu ra giả thuyết “tiêu dùng phô trương”.
Hàng hóa Veblen khá phổ biến, không giống như hàng hóa Giffen khó nắm bắt và khá khó xác định. Các sản phẩm rất đắt tiền được bán trên thị trường được coi là thứ độc nhất vô nhị như đồ trang sức thiết kế, đồng hồ đắt tiền và xe hơi sang trọng, hay những thứ truyền tải mặt thành công đều được phân loại là hàng hóa Veblen.
Hàng hóa Veblen thường nhắm đến các cá nhân giàu có, chúng có thương hiệu rất lớn để tương xứng với sự xa xỉ và có nhiều khả năng được bán ở các cửa hàng cao cấp hơn so với các cửa hàng bách hóa thông thường khác.
Sự trái ngược với qui luật thị trường thông thường
Hàng hóa Veblen mâu thuẫn với qui luật cơ bản của cầu rằng lượng cầu có mối quan hệ tỉ lệ nghịch với giá cả. Nếu giá của sản phẩm này tăng lên thì mức độ thích thú của người tiêu dùng đối với mặt hàng càng lớn, thỏa dụng mà tiêu dùng mặt hàng đem lại càng lớn, và vì thế lượng cầu đối với mặt hàng càng cao.
Nhưng nếu giá của sản phẩm bị hạ thấp, sức hấp dẫn của nó có thể giảm đi dẫn đến việc bị người tiêu dùng có ý xa lánh, mặt khác hàng hóa này vẫn còn quá đắt đối với thị trường đại chúng, do đó nhu cầu tổng thể sẽ giảm đi với giá thấp hơn, thay vì tăng lên.
Mặc dù không có mức giá cụ thể nào có thể được xác định được đâu là hàng hóa Veblen và đâu là sản phẩm thông thường, nhưng có thể giả định rằng hàng hóa Veblen thường có giá cao hơn theo cấp số nhân so với các sản phẩm cơ bản cùng loại.
Ví dụ trường hợp của đồng hồ: đồng hồ chất lượng tốt, có sẵn trên thị trường, phổ cập với mức giá là dưới 100 đô la, nhưng để đủ điều kiện là hàng hóa Veblen thì chiếc đồng hồ đó có thể sẽ mang một mức giá tới bốn, năm hoặc sáu chữ số.