Vào lúc 10 giờ sáng ngày 7 tháng 10 theo giờ địa phương Mỹ, thẩm phán John Dorsey của Tòa án Phá sản Delaware đã chính thức phê duyệt kế hoạch phá sản của FTX trong một phiên điều trần. Tiếp theo, FTX sẽ sử dụng tối đa 16,5 tỷ USD tài sản đã thu hồi kể từ khi nộp đơn phá sản để bồi thường cho các chủ nợ của mình.
Với sự xuất hiện của nhiều thông tin gây nhầm lẫn và thậm chí là tin đồn xung quanh quá trình bồi thường của FTX, nhiều người dùng vẫn chưa hiểu rõ toàn bộ sự việc này, từ đó không thể đánh giá chính xác tác động của sự việc đối với thị trường.
Câu hỏi 1: Kế hoạch phá sản của FTX là gì?
Kế hoạch phá sản là một kế hoạch thanh lý của nhóm thanh lý FTX do John J. Ray III dẫn đầu, được đưa ra chính thức vào ngày 7 tháng 5 năm nay. Kế hoạch này đã được thẩm phán Dorsey phê duyệt để tiến vào giai đoạn bỏ phiếu vào ngày 25 tháng 6 và đã được thông qua chính thức vào tối qua.
Từ góc độ của người dùng, nội dung quan trọng nhất trong kế hoạch phá sản này là FTX sẽ ưu tiên sử dụng tài sản đã thu hồi để bồi thường cho khách hàng trước, sau đó mới đến việc thanh toán các yêu cầu bồi thường cạnh tranh do các cơ quan quản lý nhà nước đưa ra.
Câu hỏi 2: Việc phê duyệt kế hoạch có ý nghĩa gì?
Với việc kế hoạch chính thức được phê duyệt, FTX sẽ tiến hành bồi thường cho 98% người dùng trong vòng 60 ngày kể từ khi kế hoạch phá sản có hiệu lực.
Câu hỏi 3: Kế hoạch phá sản sẽ có hiệu lực khi nào?
Cần lưu ý rằng việc phê duyệt kế hoạch không đồng nghĩa với việc kế hoạch có hiệu lực ngay lập tức; ngày cụ thể để kế hoạch có hiệu lực vẫn chưa được xác định.
Theo phát biểu của Mr. Purple, một chủ nợ nổi tiếng của FTX, ngày có hiệu lực dự kiến sẽ rơi vào khoảng ngày 31 tháng 10. Điều này có nghĩa là 98% người dùng của FTX có khả năng sẽ bắt đầu nhận được bồi thường từ FTX trước cuối năm nay.
Tuy nhiên, Mr. Purple cũng đã trích dẫn một quan điểm khác từ thị trường giao dịch các khoản nợ (Claims Market), cho rằng việc bồi thường có thể sẽ bị hoãn lại đến đầu năm 2025. Nguyên nhân là do các đề xuất liên quan đến việc thiết lập quỹ dự trữ cho bồi thường (Wind Down Board) dự kiến sẽ được đưa ra vào tháng 11, nhưng cũng có khả năng sẽ bị trì hoãn đến tháng 12.
Câu hỏi 4: Ai sẽ là những người dùng đầu tiên nhận bồi thường?
Theo kế hoạch phá sản của FTX, con số 98% thực ra là tỷ lệ người dùng được tính toán từ những người sở hữu số tiền dưới 50,000 USD tại thời điểm FTX tuyên bố phá sản.
Câu hỏi 5: Tổng số tiền có sẵn để bồi thường là bao nhiêu?
FTX đã ước tính trong kế hoạch phá sản rằng tổng giá trị tài sản đã được thu hồi, quy đổi thành tiền mặt và có thể phân phối sẽ dao động từ 14.5 tỷ USD đến 16.3 tỷ USD.
Câu hỏi 6: FTX sẽ bồi thường một lần toàn bộ không?
Alex Thorn, giám đốc nghiên cứu của Galaxy, cho biết rằng ngay cả khi bắt đầu bồi thường, FTX cũng sẽ không thanh toán một lần toàn bộ.
Thorn cho biết FTX dự kiến sẽ bồi thường khoảng 1.1 tỷ USD cho 98% người dùng (tức là những người có số nợ dưới 50,000 USD) trong năm nay, trong khi số tiền còn lại dự kiến sẽ được thanh toán trong khoảng thời gian từ quý I đến quý II năm 2025.
Câu hỏi 7: Tiêu chuẩn bồi thường là gì?
Theo kế hoạch phá sản, FTX sẽ bồi thường cho 98% người đòi nợ dựa trên giá trị nợ bằng USD tại thời điểm phá sản vào tháng 11 năm 2022, với tỷ lệ bồi thường dự kiến là 118%. Những người đòi nợ còn lại cũng sẽ nhận được 100% tỷ lệ bồi thường, cộng thêm một khoản bồi thường về giá trị thời gian có thể lên tới hàng tỷ USD.
Câu hỏi 8: Thái độ của nhóm người đòi nợ đối với kế hoạch bồi thường như thế nào?
Tại buổi điều trần tối qua, khoảng 94.48% người đòi nợ đã bỏ phiếu ủng hộ kế hoạch phá sản, tổng giá trị nợ của những người này khoảng 6.83 tỷ USD.
Tuy nhiên, một số người đòi nợ, bao gồm đại diện của nhóm người đòi nợ lớn nhất FTX, Sunil Kavuri, đã rõ ràng bày tỏ sự phản đối, cho rằng FTX nên bồi thường bằng “hình thức vật chất” trực tiếp bằng tiền điện tử, thay vì dựa vào giá trị USD của năm 2022. Giá Bitcoin đã tăng từ 16,000 USD vào tháng 11 năm 2022 lên 63,000 USD, nghĩa là bồi thường theo giá trị USD sẽ dẫn đến sự giảm giá trị đáng kể của tài sản điện tử, và tỷ lệ bồi thường “118%” không đáng kể so với sự gia tăng giá trị của đồng tiền điện tử.
Luật sư đại diện cho một số người đòi nợ, David Adler, cũng đã đề cập đến một vấn đề khác tại tòa án: nếu người đòi nợ nhận được bồi thường bằng tiền mặt thay vì hình thức vật chất, họ có thể phải đối mặt với thuế lớn.
Câu hỏi 9: Tại sao không bồi thường bằng hình thức vật chất (trả lại coin)?
Đối với yêu cầu của một số người đòi nợ muốn nhận bồi thường bằng hình thức vật chất, FTX đã có phản ứng rằng điều này là “không thể.”
Đội ngũ thanh lý của FTX cho biết, nhiều người dùng nghĩ rằng FTX vẫn giữ nguyên tài sản tiền điện tử trong tài khoản của họ, nhưng thực tế là khi đội ngũ tiếp quản FTX, họ đã phát hiện ra rằng sổ sách của sàn giao dịch này có một khoảng cách tài sản rất lớn — BTC chỉ còn 0.1% giá trị sổ sách, ETH chỉ còn 1.2% giá trị sổ sách.
Một cố vấn tài chính của FTX, Steve Coverick, đã làm chứng rằng nếu tiến hành bồi thường bằng hình thức vật chất, FTX sẽ phải mua tài sản điện tử trên thị trường công khai, và chi phí này sẽ “rất cao.”
Thẩm phán Dorsey cũng đã phản đối việc bồi thường bằng hình thức vật chất trong buổi điều trần.
Câu hỏi 10: Liệu quỹ bồi thường có quay trở lại thị trường không?
Đối với nhiều nhà đầu tư chưa từng sử dụng FTX, đây có thể là câu hỏi được quan tâm nhiều nhất — liệu số tiền tối đa 16.5 tỷ USD có thể quay trở lại thị trường, từ đó cung cấp thêm thanh khoản và thúc đẩy sự tăng trưởng của thị trường không.
Tuy nhiên, xét rằng các khoản nợ liên quan đến FTX đã được giao dịch trên thị trường từ lâu, nhiều người đòi nợ gốc đã chuyển nhượng khoản nợ của họ cho các tổ chức chuyên về xử lý yêu cầu bồi thường phá sản vì nhu cầu muốn hiện thực hóa giá trị sớm, nên rất khó để số tiền này quay lại.
Tỷ lệ khoản nợ đã bán không có con số chính xác, nhưng nhà đầu tư nổi tiếng Mr. Purple ước tính tỷ lệ này có thể lên tới khoảng một nửa.
Su Zhu, người đã từng hỗ trợ thúc đẩy đợt tăng giá trước đó cùng với SBF, cho biết ngay cả khi số tiền này không thể hoàn toàn quay trở lại thị trường tiền điện tử, nó vẫn là một con số lớn và có thể thúc đẩy thị trường.
